အလုပ္ျဖင့္ ကင္းေထာက္ ရန္ပံုေငြရွာေဖြျခင္း (Kyat-a-Job)

ကင္းေထာက္ႀကီး
ေဆာင္းပါး
ကြၽန္ေတာ္ ကင္းေထာက္လူငယ္ (Boy Scout) ျဖစ္ခဲ့စဥ္က ၁၉၅၉- ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း ႏွစ္စဥ္ ဒီဇင္ဘာ ေက်ာင္းပိတ္ရက္တြင္ ကင္းေထာက္ ရန္ပံုေငြရွာေဖြျခင္း လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရပါသည္။

ထုိစဥ္က ဒီဇင္ဘာ ေက်ာင္းပိတ္ရက္သည္ ဒီဇင္ဘာ ၂၅ ရက္ (ခရစၥမတ္)မွ ဇန္နဝါရီ ၄ ရက္ (လြတ္လပ္ေရးေန႔) အထိ ၁ဝ ရက္ခန္႔ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိဒီဇင္ဘာ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ အတြင္း ကင္းေထာက္ လုလင္မ်ားသည္ ေျခာက္ ဦးမွ ရွစ္ဦးအထိ ပါဝင္ေသာ ကင္းစိတ္အလုိက္ မိမိတုိ႔ တက္ေရာက္ရာ ေက်ာင္းပတ္ဝန္းက်င္ ရပ္ကြက္တြင္းရွိ အိမ္မ်ားသုိ႔ သြားေရာက္၍ အလုပ္ေတာင္းၿပီး ဗာဟီရ အလုပ္ကေလးမ်ား လုပ္ၾကရပါသည္။ ထုိအစီအစဥ္ကုိ အလုပ္တစ္ခုလွ်င္ တစ္က်ပ္ (kyat-a-Job)ဟု ေခၚပါသည္။

အိမ္တစ္အိမ္သုိ႔ေရာက္လွ်င္ အိမ္ရွင္ အႀကီးအကဲအား ႐ုိေသ ေလးစားစြာ ႏႈတ္ဆက္၍ ''မိမိတို႔မွာ ( ) ေက်ာင္းမွ ကင္းေထာက္ လုလင္မ်ား ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ကင္းေထာက္ရန္ပံုေငြအတြက္ အလုပ္ရွာထြက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေရာက္ရွိေနေသာ အိမ္တြင္ သန္႔ရွင္းေရးမွအစ အလုပ္ကေလးမ်ား ရွိပါလွ်င္ ဝုိင္းဝန္းကူညီေ ဆာင္ရြက္ေပးမည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ထုိသုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေပးမႈ အတြက္ အလုပ္တစ္ခုလွ်င္ တစ္က်ပ္ ခ်ီးျမႇင့္ပါရန္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း'' ယဥ္ေက်း သိမ္ေမြ႕စြာ ေျပာရပါသည္။

အိမ္ရွင္က လုပ္စရာမရွိပါဟုေျပာခ်င္လည္း ေျပာလႊတ္ပါမည္။ တံျမက္ စည္းလွဲ၊ ၾကမ္းတုိက္၊ ပန္းကန္ေဆး၊ ထင္းပံုေရႊ႕၊ အမႈိက္မီး႐ႈိ႕၊ ျပတင္းမွန္ သုတ္စသည့္ အလုပ္ကေလးမ်ားထဲမွ တစ္ခု သုိ႔မဟုတ္ ႏွစ္ခုလုပ္ေပး မလားဟုေမးၿပီး ခုိင္းခ်င္လည္း ခုိင္းပါမည္။ အလုပ္ ၿပီးသည့္အခါ လုပ္အားခ ေငြကုိ အလုပ္တစ္ခုလွ်င္ တစ္က်ပ္ေပးပါသည္။ အလုပ္သံုးေလးခု ခုိင္း၍ ေလးက်ပ္ ေပးသည့္အခါ ရွိသကဲ့သုိ႔ အလုပ္တစ္မ်ဳိးတည္း မ်ားမ်ားခုိင္းၿပီး တစ္က်ပ္တည္း ေပးသည့္အခါလည္း ရွိတတ္ပါသည္။

အလုပ္တစ္ခု တစ္က်ပ္ကုိ လက္ခံရန္ ကင္းေထာက္ လုလင္မ်ားတြင္ တစ္က်ပ္ကြက္ ဆယ္ကြက္ပါသည့္ ကတ္ျပားတစ္ခု ပါလာရပါသည္။ အိမ္ရွင္ က တစ္ကြက္ တစ္က်ပ္ႏႈန္းျဖင့္ အကြက္မ်ား ျဖည့္ေပးလုိက္ၿပီး ေငြကုိကင္း စိတ္ဦးစီး သုိ႔မဟုတ္ ေခါင္းေဆာင္ကုိ ေပးလုိက္ပါသည္။ သုိ႔ႏွင့္ တစ္အိမ္ၿပီး တစ္အိမ္ဝင္၍ အလုပ္ေတာင္း၊ အလုပ္လုပ္ေငြလက္ခံၿပီး ရန္ပံုေငြရွာပါ သည္။ အလုပ္ကတ္ျပားမ်ားကုိ ကင္းေထာက္ ေကာင္စီမွ သက္ဆုိင္ရာ ေက်ာင္းကင္းေထာက္ ဆရာကုိ ထုတ္ေပးထားပါသည္။ ကင္းေထာက္ဆရာက ကင္းစိတ္အလုိက္ ထုတ္ေပးၿပီး (၁ဝ)ကြက္ျပည့္ေသာ ကတ္မ်ားကို ေငြ ၁ဝ က်ပ္ႏွင့္အတူ ျပန္သိမ္းလ်က္ ကင္းေထာက္ ေကာင္စီသုိ႔Kyat-a-Job ရာသီၿပီးလွ်င္ ျပန္အပ္ရပါသည္။ ကင္းစိတ္မ်ားကုိ ကတ္ထုတ္ေပးသည့္အခါ တစ္ကတ္ခ်င္းကုန္လွ်င္ ေနာက္ထပ္ တစ္ကတ္ ထပ္ထုတ္ေပးျခင္းျဖင့္ ကင္း စိတ္အလုိက္ ကတ္မ်ားလွ်င္၊ အကြက္မ်ားလွ်င္ မ်ားသလုိ ရန္ပံုေငြရရွိပါသည္။ အမ်ားဆံုး ရွာႏုိင္ေသာ ကင္းစိတ္ကုိ ဂုဏ္ျပဳ မွတ္တမ္းေပးပါသည္။ ရန္ပံုေငြကုိ ကင္းေထာက္ ေကာင္စီက ကင္းေထာက္ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လုိအပ္သလုိ စီမံခန္႔ခဲြ သံုးစဲြပါသည္။

ကင္းေထာက္လုလင္မ်ား အလုပ္ျဖင့္ ရန္ပံုေငြ ရွာထြက္လွ်င္ ကင္းေထာက္ ဝတ္စံုအျပည့္ ဝတ္စား သြားရပါသည္။ အလုပ္လုပ္သည့္အိမ္တြင္ အလုပ္သေဘာ သဘာဝအရ ဦးထုပ္၊ ဖိနပ္၊ ရွပ္အက်ႌခြၽတ္၍ သပ္သပ္ ရပ္ရပ္ပံုထား၊ ခ်ိတ္ထားၿပီး အလုပ္လုပ္ႏုိင္ပါသည္။ ၿပီးလွ်င္ ဝတ္စံုျပည့္ ျပန္ဝတ္၍ အိမ္မွထြက္ခြာ ရပါသည္။ ကင္းေထာက္တုိင္းတြင္ ဓာတ္ပံုပါ ကင္းေထာက္ မွတ္ပံုတင္ကတ္ျပား ပါရန္လည္း လုိအပ္ပါသည္။ လုိအပ္လွ်င္ အိမ္ရွင္က စစ္ေဆးႏုိင္ရန္ ျဖစ္ပါသည္။

ကြၽန္ေတာ္ ကင္းေထာက္ျဖစ္ခဲ့သည့္ ေက်ာင္းမွာ ယခုအထက (၁)လမ္း မေတာ္၊ ထုိစဥ္က စိန္ဂြၽန္းဒုိင္အုိစီဇင္ ေယာက္်ားကေလးမ်ားေက်ာင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေက်ာင္းပတ္ဝန္းက်င္ ရပ္ကြက္မွာ ႏုိင္ငံျခားသံ႐ုံးအိမ္မ်ား၊ ေငြေၾကး ခ်မ္းသာသူ ျခံဝင္းမ်ားႏွင့္ အိမ္ႀကီးမ်ားျဖစ္၍ မြန္မြန္ရည္ရည္ ေျပာဆုိရပါသည္။ သံတမန္အိမ္မ်ား ဆုိလွ်င္ အဂၤလိပ္လုိ ေျပာရပါသည္။

ရန္ပုံေငြရွာ ရာသီမွာ ဒီဇင္ဘာ ေဆာင္းတြင္းရာသီ ရက္သတၱႏွစ္ပတ္မွ် ျဖစ္ၿပီး ခ်မ္းေအးေသာ ရာသီျဖစ္၍ အလုပ္လုပ္ရတာ မပင္ပန္းပါ။ အခ်ဳိ႕အိမ္မ်ားက ရန္ပုံေငြေပးသည့္ အျပင္ မုန္႔မ်ား၊ အခ်ဳိရည္မ်ားျဖင့္ ပ်ဴငွာစြာ ဧည့္ခံၾကပါသည္။

ရွာေဖြရရွိသည့္ ရန္ပုံေငြမွာ ရွာေဖြသည့္ကင္းေထာက္မ်ား မရရွိပါ။ ကင္းေထာက္ ေကာင္စီက ေဒသႏၲရအလုိက္ တစ္ႏုိင္ငံလုံး အလုိက္ ရန္ပုံေငြ မ်ား စုေဆာင္း၍ ကင္းေထာက္လုပ္ငန္းမ်ား ဖံြ႕ၿဖိဳး တုိးတက္မႈ အတြက္ သုံးစဲြပါ သည္။ အလုပ္ရွာလုပ္ေသာ ကင္းေထာက္မ်ားက ေငြရွာသည္ဟု သေဘာ မပုိက္ဘဲ ကင္းေထာက္ကတိသစၥာပါ အမ်ားသူငါကုိ အၿမဲကူညီပါမည္ဟူသည့္ စိတ္ဆႏၵျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ရန္ပုံေငြ ထည့္ဝင္ေပးသည့္ အလုပ္ေပး အိမ္ရွင္မ်ားကလည္း ကင္းေထာက္မ်ားကုိ ေငြေပးသည္ဟု သေဘာမထားဘဲ ကင္းေထာက္ လုပ္ငန္း ဖံြ႕ၿဖိဳး တုိးတက္မႈ အတြက္ ျပည္သူလူထုမွ ပါဝင္ကူညီသည့္ သေဘာ ပုိက္ရျခင္းသည္ Kyat-a-Job ၏ အႏွစ္သာရ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ကင္းေထာက္ လုပ္ငန္းကုိ လက္ရွိ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီး၏ လမ္းညႊန္ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္စတင္ အသက္ဝင္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိရာ ႏွစ္ႏွစ္ ကာလအတြင္း ကင္းေထာက္ ေမာင္မယ္ဦးေရ ၁ဝဝဝဝ ေက်ာ္ ရွိလာၿပီျဖစ္ပါသည္။ ကင္းေထာက္ လႈပ္ရွားမႈတစ္ခု ျဖစ္ေသာ အလုပ္ တစ္ခု တစ္က်ပ္ျဖင့္ ရန္ပုံေငြရွာျခင္း Kyat-a-Job လုပ္ငန္းကုိ ျပန္လည္ စတင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကင္းေထာက္အဖဲြ႕ ယာယီ ေကာ္မတီ နာယက ႀကီးမ်ား၏ လမ္းညႊန္ခ်က္အရ ေကာ္မတီတြင္ ေဆြးေႏြးလ်က္ရွိသည္။

၉-၁၂-၂ဝ၁၄ ေန႔က အထက(၁)လမ္းမေတာ္ေက်ာင္းတြင္ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ား၌ ၁၉၆ဝ ျပည့္ႏွစ္က ေငြတစ္က်ပ္၏ တန္ဖုိးႏွင့္ ယခုတန္ဖိုးကြာ ျခားသျဖင့္ အလုပ္တစ္ခုက်ပ္တစ္ရာ သတ္မွတ္ရန္ (တစ္လုပ္ တစ္ရာဝင္ေငြရွာ(Hundred Kyat-a-Job)၊ ရန္ပုံေငြကတ္ျပားမ်ား တီထြင္႐ုိက္ႏွိပ္၍ ေက်ာင္း အလုိက္ ျဖန္႔ျဖဴးရန္၊ ခ႐ုိင္၊ ၿမိဳ႕နယ္ ကင္းေထာက္ ေကာင္စီမ်ားက ေက်ာင္းကင္းေထာက္ ဆရာမ်ားမွတစ္ဆင့္ ရရွိရန္ပုံေငြမ်ား စနစ္တက် စုစည္းရန္၊ ဤလုပ္ငန္းကုိ အမ်ားျပည္သူသိရွိရန္ ပညာေပးအသိေပး ေၾကညာရန္၊ မသမာမႈမ်ား အေယာင္ ေဆာင္မႈမ်ား မရွိေစရန္အတြက္ စည္းကမ္းမ်ား ေသခ်ာစြာ သတ္မွတ္ရန္ စသည္မ်ား ပါဝင္ပါသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ယခင္က ဒီဇင္ဘာလတြင္ ပုံမွန္ လႈပ္ရွားခဲ့ေသာ္လည္း ယခုျပန္စသည့္အခါ လာမည့္မတ္လ ေႏြရာသီ ေက်ာင္းပိတ္ရက္တြင္ စမ္းသပ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ရည္မွန္းထားရွိပါသည္။

အလုပ္ျဖင့္ ရန္ပုံေငြရွာလုပ္ငန္းအတြက္ ေအာက္ပါလုပ္ငန္းမ်ား အဆင့္ ဆင့္ေဆာင္ရြက္သြားရန္ လုိအပ္မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း အၾကံျပဳအပ္ပါသည္-

- ''တစ္လုပ္ တစ္ရာ Hundred Kyat-a-Job) စီမံကိန္းအတြက္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ကင္းေထာက္ယာယီေကာင္စီမွ ဦးစီး၍ ကင္းေထာက္လုလင္မ်ား ရွိသည့္ ေက်ာင္းမ်ားမွ ကင္းေထာက္သင္တန္းဆင္းၿပီး ေက်ာင္းအုပ္မ်ား ပါဝင္သည့္ ''အလုပ္ျဖင့္ ကင္းေထာက္ရန္ပုံေငြ ရွာေဖြေရး'' အလုပ္အဖဲြ႕ ဖဲြ႕သင့္ပါသည္။

- အဖဲြ႕မွ ကင္းေထာက္မ်ား လုပ္အားေပးမည့္ နယ္ေျမမ်ားကုိ ေက်ာင္း ပတ္ဝန္းက်င္နယ္ေျမမ်ားတြင္ သတ္မွတ္သင့္ပါသည္။ နယ္ေျမအတြင္း ရွိ ေက်ာင္းကင္းေထာက္အဖဲြ႕ႏွင့္ ရပ္ကြက္မထပ္ရန္စီစဥ္သင့္ပါသည္။

- ''အလုပ္ျဖင့္ ကင္းေထာက္ရန္ပုံေငြ ရွာေဖြေရးလုပ္ငန္း'' အစီအစဥ္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကုိ သက္ဆုိင္ရာကင္းေထာက္မိဘမ်ား၊ ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား၊ အမ်ားျပည္သူမ်ားသိရွိရန္ စာနယ္ဇင္းႏွင့္ ႐ုပ္သံမီဒီယာမ်ားမွ အသိေပး ေၾကညာသင့္ပါသည္။ စီမံခ်က္တြင္ လုပ္ငန္းကာလ အပိုင္းအျခား ေဖာ္ျပပါရွိသင့္ပါသည္။ 

- ''တစ္လုပ္ တစ္ရာ (အလုပ္တစ္ခု က်ပ္တစ္ရာ)''လုပ္ငန္းအတြက္ တစ္ ကတ္လွ်င္ က်ပ္တစ္ရာကြက္ ၁ဝ ကြက္ပါသည့္ အလုပ္ကတ္ျပားမ်ား ႐ိုက္ႏွိပ္သင့္ပါသည္။ တစ္ကြက္ခ်င္းတြင္ အိမ္ရွင္(အိမ္သား)အမည္ႏွင့္ လက္မွတ္တို ထိုးရန္ မွတ္သား ေပးထားသင့္ပါသည္။ ကတ္ျပားတြင္ ကင္းေထာက္ ယာယီေကာ္မတီ တံဆိပ္တံုး ပါရပါမည္။

- ေက်ာင္းအလိုက္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးမ်ားက ကင္းေထာက္ဆရာမ်ားမွ တစ္ဆင့္ ေက်ာင္းကင္းေထာက္ ကင္းစိတ္မ်ားသို႔ ကတ္ျပားမ်ားထုတ္ေပး သင့္ပါသည္။

- အိမ္ရွင္မ်ားက အလုပ္မေပးဘဲ ကတ္ျပားေပၚလက္မွတ္ထိုးၿပီး ေငြေပး လိုက္ျခင္းမ်ဳိးမရွိရန္ ကင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ အိမ္ရွင္မ်ားသို႔ ႀကိဳတင္ အသိေပးႏႈိးေဆာ္ထားရပါမည္။

- သတ္မွတ္ရက္အတြင္း ကင္းေထာက္ လုလင္မ်ားက ကင္းစိတ္အလိုက္ သတ္မွတ္ နယ္ေျမရပ္ကြက္ အတြင္းသို႔ ဆင္း၍ လုပ္အားေပးရန္ ျဖစ္ပါသည္။ ရပ္ကြက္/ နယ္ေျမအတြင္းရွိ ကင္းေထာက္မ်ားကို အေျခမခံဘဲ ေက်ာင္းရွိရာ နယ္ေျမတြင္ သက္ဆုိင္ရာ ေက်ာင္းမွ ကင္းေထာက္မ်ားက လႈပ္ရွားရန္ ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ- မဂၤလာေတာင္ညြန္႔ေန ေက်ာင္းသားသည္ ဒဂံု(၁)အထကတြင္ ေက်ာင္းေနလွ်င္ ထုိေက်ာင္းနယ္ေျမ ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္းသာ ေက်ာင္းကင္းေထာက္ ကင္းစိတ္မ်ားႏွင့္အတူ လႈပ္ရွားရန္ ျဖစ္ပါသည္။ ေနထိုင္ရာ ရပ္ကြက္ရွိ ေက်ာင္းမ်ဳိးစံုမွ ကင္း ေထာက္မ်ား စု၍ မလႈပ္ရွားသင့္ပါ။ ေက်ာင္းအေျခခံျဖင့္ ေဆာင္ရြက္လွ်င္ စည္းကမ္း ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ လြယ္ကူ၍ လုပ္အားခ ရန္ပံုေငြရရွိမႈလည္း ေက်ာင္းအလိုက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ပါသည္။

- ''အလုပ္ျဖင့္ ကင္းေထာက္ ရန္ပံုေငြရွာေဖြေရး လုပ္ငန္း''ကာလ (ရက္သတၱ ႏွစ္ပတ္ခန္႔) ၿပီးဆံုးသည့္အခါ ေငြရရွိၿပီးသည့္ အလုပ္ကတ္ျပားမ်ားကို ကင္းေထာက္ ဆရာမွတစ္ဆင့္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး/ရန္ပံုေငြ ရွာေဖြ စီမံခန္႔ခြဲေရးအဖဲြ႕သို႔ ျပန္အပ္ရပါမည္။