ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္
ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕
စီးပြားေရးအေဆာက္ အအံုကို သံုးသပ္ေလ့လာတဲ့အခါ မိသားစုပုိင္စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းမ်ားဟာ
အေရးပါလ်က္ ရွိေနေသးတာ ကို ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ အမွန္စင္စစ္ မိသားစုပုိင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြဟာ
ေရွးအက်ဆံုး ျဖစ္႐ံုသာမက ယခုထက္တုိင္ ပဓာနက်တဲ့ အခန္းမွာရွိေနတာျဖစ္တယ္။ တစ္ကမၻာလုံး
အတုိင္းအတာနဲ႕ သုံးသပ္တဲ့အခါ လုပ္ငန္းမ်ားရဲ႕ ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ မိသားစုပိုင္ လုပ္ငန္းေတြျဖစ္ေနပါတယ္။
မိသားစုပိုင္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားဟာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳး
တုိးတက္မႈအတြက္ အေရးပါေနတာေတြ႕ရပါတယ္။
အခ်ဳိ႕ေသာႏိုင္ငံေတြမွာ
မိသားစုပိုင္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းဟာ တုိင္းျပည္ဝင္ေငြရဲ႕ ၆၅ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ် ျဖစ္ေနပါတယ္။
မိသားစုပုိင္ စီးပြားေရး
လုပ္ငန္းေတြဟာ အေသးစား၊ အလတ္စားမ်ားသာမက ႀကီးမားတဲ့ လုပ္ငန္းအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပါဝင္လ်က္ရွိတယ္။
ႏိုင္ငံ အႏွံ႕မွာရွိတဲ့ နာမည္ႀကီး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ဟာ မိသားစုပိုင္ဆုိင္ေနတာ
ေတြ႕ရျပန္တယ္။ တစ္ခုေတာ့ရွိပါတယ္။ မိသားစုပိုင္လုပ္ငန္း ေတြဟာ သက္တမ္းမရွည္တာ ျမင္ရျပန္တယ္။
သားစဥ္ေျမးဆက္ ဆက္ခံမႈကို သံုးသပ္ရင္ အဘိုး လုပ္တဲ့သူကတစ္ဆင့္ ေျမးျဖစ္သူအထိ လုပ္ငန္း
ေျပာင္းလဲႏိုင္မႈဟာ ၁၂ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သာ ေတြ႕ရ တယ္။ အဓိပၸာယ္က သက္တမ္းတုိတာကုိ ရည္ညႊန္း
ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အခုလိုျဖစ္ရတာဟာ သားသမီး ေျမးျမစ္မ်ားကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ေပးမႈ မရွိတာဟာ
အေျခခံျပႆနာတစ္ခု ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း မိသားစုပုိင္စီးပြားေရးကို ရွင္သန္မႈရွိေအာင္၊
ေရရွည္ တည္တံ့ေအာင္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔လိုအပ္ပါ တယ္။ စီးပြားေရးမူဝါဒေတြခ်မွတ္ရာမွာ
လုပ္ေဆာင္ ေနက်ပံုစံမ်ဳိးကို စဥ္းစားရာမွာ မိသားစုလုပ္ငန္း ေတြကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔လိုအပ္မွာျဖစ္တယ္။
မိသားစုစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို
စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ ရာမွာ ထူးျခားတဲ့စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာလည္း ပကတိအေနအထားကို
အေျခခံ ၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔လိုပါတယ္။ မိသားစုစီးပြားေရး လုပ္ငန္းတိုင္းမွာ အစိတ္အပုိင္းသံုးရပ္ရဲ႕
ထိေတြ႕ဆက္စပ္မႈဟာ အဓိကျဖစ္တယ္။ ပထမအေနနဲ႔ မိသားစုျဖစ္ၿပီး ဒုတိယကပုိင္ဆိုင္မႈနဲ႔ ေနာက္ဆံုးကေတာ့
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းပဲျဖစ္တယ္။ မိသားစုလုိ႕ ေျပာရင္ တာဝန္ယူမႈ၊ ဆက္သြယ္ဆက္ဆံမႈ၊ တန္ဖုိးထားမႈ၊
ပဋိပကၡေျဖရွင္းမႈ ေနာက္ခံသမုိင္းစတာေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ ပိုင္ဆိုင္မႈလို႔ေျပာရာမွာ ပိုင္ဆိုင္မႈ
အေဆာက္အအံု တရားဥပေဒအရ ဖြဲ႕စည္းမႈ႐ူပါ႐ံု ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ စီးပြားေရးနဲ႔
ပတ္သက္လာရင္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ ဦးေဆာင္မႈကို စဥ္းစားဖို႔လိုအပ္ၿပီး အဆံုးအျဖတ္ေပးျခင္း၊
မဟာဗ်ဴဟာ ခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း၊ အက်ဳိးအျမတ္ ခြဲေဝမႈတုိ႔ျဖစ္တယ္။ ဒီအစိတ္အပိုင္းသံုးရပ္ကို
ေကာင္းမြန္ေသာစီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မိသားစု စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရဲ႕
အားသာခ်က္ဟာ မိသားစုမ်ားရဲ႕ ပင္ကုိအရည္အခ်င္း၊ အရည္အေသြး ေတြေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး
အားေပးကူညီ ပံ့ပိုးႏိုင္မႈအေပၚ အေျခခံပါတယ္။ မိသားစုေတြဟာ လုပ္ငန္းအေပၚ သံေယာဇဥ္ရွိ႐ံုမက
ယံုၾကည္စိတ္ခ်အားကုိးရသူမ်ားျဖစ္ၿပီး လုပ္ငန္းအေပၚ ဂုဏ္ယူၾကသူ ေတြျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ဖက္က
အားသာခ်က္ေတြရွိသလို တစ္ဖက္မွာ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ မိသားစု ျဖစ္တာမို႔ ႐ႈပ္ေထြးမႈေတြရွိႏုိင္သလို
စည္းကမ္းလိုက္နာ မႈမွာလည္း အားနည္းႏုိင္ပါတယ္။ မိသားစုစီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ အဆင့္ႏွစ္ဆင့္ကို
ျဖတ္သန္းပါတယ္။ ပထမအဆင့္ လုပ္ငန္းစတင္တည္ေထာင္ သူေတြက ဦးစီးပါတယ္။ ဒုတိယအဆင့္မွာေတာ့
တည္ေထာင္သူရဲ႕ ဒုတိယမ်ဳိးဆက္ ေမာင္ႏွမေတြဦးစီးၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈျဖစ္တယ္။ ေနာက္ဆုံးအဆင့္
မွာေတာ့ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြဟာ ဆက္လက္တာဝန္ယူ မႈျဖစ္တယ္။ ဒီအဆင့္ႏွစ္ဆင့္စလုံးမွာ ေျဖရွင္းရမယ့္
စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာ စဥ္းစားရမယ့္အခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအဖြဲ႕အစည္းေတြကို
စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ ရာမွာမွန္ကန္တဲ့အေျခခံ အေဆာက္အအုံေတြ၊ ျဖစ္စဥ္ ေတြ၊ တာဝန္ယူမႈေတြ၊ ဆက္သြယ္ဆက္ဆံမႈေတြကိုသတိျပဳရမွာျဖစ္တယ္။
ေကာင္းမြန္တဲ့စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈဟာ အစိတ္အပိုင္း(၅)ရပ္ အေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ပထမ အခ်က္ကေတာ့
တာဝန္ခံမႈျဖစ္ၿပီး ဒုတိယအခ်က္က တရားမွ်တမႈျဖစ္တယ္။ တတိယအခ်က္ကေတာ့ တာဝန္ယူမႈျဖစ္ၿပီး
စတုတၳအပုိင္းက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စဥ္းစား ေဆာင္ရြက္မႈျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးအခ်က္ကေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈျဖစ္ပါတယ္။
မိသားစုစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို
စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ရာ မွာက်င့္သုံးႏိုင္တဲ့ပုံစံေလးမ်ဳိးရွိေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။ ေအာက္ဆုံးအဆင့္မွာ
မူလလုပ္ငန္းတည္ေထာင္သူ ဦးစီးမႈျဖစ္ၿပီး ဥပေဒသတ္မွတ္ခ်က္ကို ကုိက္ညီမႈရွိ ေအာင္ႀကိဳးစားတာျဖစ္တယ္။
ဒီအဆင့္မွာ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္မႈကို အာ႐ုံျပဳၿပီး စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈအေပၚအာ႐ုံ စိုက္မႈ
နည္းပါးပါတယ္။ ဒုတိယအဆင့္မွာေတာ့ ပိုင္ရွင္ေတြသာမက စီမံအုပ္ခ်ဳပ္သူေတြရဲ႕ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ
ရွိလာၿပီး မိသားစုဝင္မ်ားအေနနဲ႔ လုပ္ငန္းအေပၚ ပိုမုိစိတ္ဝင္စားလာျခင္းျဖစ္တယ္။ အျပင္လူ
သူစိမ္းမ်ား ပါလာတာမို႔ အယူအဆအသစ္ေတြ၊ အျမင္သစ္ေတြ ထည့္သြင္းလာပါတယ္။ လုပ္ငန္းတည္ေထာင္သူဟာ
လုပ္ငန္းရဲ႕ေန႔စဥ္ လုပ္ငန္းေတြအေပၚ တာဝန္ယူမႈ မရွိေတာ့ဘဲ မဟာဗ်ဴဟာက်က်စဥ္းစားဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ
ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ တတိယအဆင့္မွာေတာ့ လုပ္ငန္းတည္ေထာင္သူဟာ မိမိနဲ႔ရင္းႏွီးသူေတြကို ပါဝင္ပတ္သက္
ေစၿပီး တစ္ဖက္မွာလည္း ေရွ႕ေနမ်ား၊ စာရင္းကိုင္မ်ားနဲ႔ အျခားေသာ စီးပြားေရးအရ ကြၽမ္းက်င္မႈရွိသူေတြကို
အသုံးခ်လာပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာလည္း အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဒါ႐ိုက္တာအဖဲြ႕ကိုဖြဲ႕ၿပီး ေကာ္မတီမ်ား
တည္ေထာင္ လာခဲ့ၾကတယ္။ ေနာက္ဆုံးအဆင့္မွာေတာ့ အမ်ားပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းပုံစံကို
က်င့္သုံးျခင္းျဖစ္တယ္။ ျပင္ပအမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားၿပီး ပုိင္ဆုိင္မႈနဲ႕စီမံအုပ္ခ်ုပ္မႈကုိ
ခြဲျခားလာမႈ ျဖစ္တယ္။ အခုလုိ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈကို မိမိလုပ္ငန္းနဲ႔
ကိုက္ညီေစေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့
မိသားစုပိုင္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းကို စနစ္တက်ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔သင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳခ်င္ပါတယ္။
အခုလိုတင္ျပတဲ့ေနရာမွာ မိသားစုပိုင္လုပ္ငန္းကို စြန္႔လႊတ္ဖို႔တိုက္တြန္းေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။
ပိုင္ဆုိင္မႈကို မိသားစုလက္ထဲမွာပဲ ထိန္းသိမ္းၿပီး ပိုမိုက်စ္လ်စ္ခုိင္မာတဲ့ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈကို
က်င့္သုံးဖို႔ သတိျပဳရမွာ ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုေဆာင္ရြက္ရာမွာ ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ ကြၽမ္းက်င္မႈရွိတဲ့
စီမံခန္႔ခြဲသူေတြကို တာဝန္ေပးသင့္ပါတယ္။ စီမံခန္႔ခြဲမႈလို႔ ေျပာရာမွာ ဘာသာရပ္မ်ဳိးစုံမွာ
ကြၽမ္းက်င္လိမၼာသူေတြကိုခန္႔ၿပီး သူတို႔ကြၽမ္းက်င္မႈေတြကို အသံုးခ်ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။
မိသားစုစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္
အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္က လုပ္ငန္းအေမြကို ဆက္ခံမယ့္သူေတြကို လ်ာထားၿပီး တာဝန္ေပးသင့္ပါတယ္။
မိမိရဲ႕ သားသမီးေတြကို လက္ဆင့္ကမ္းႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳတင္စီစဥ္ ရမွာျဖစ္တယ္။ အခု ကြၽန္ေတာ္
သတိျပဳမိတဲ့အခ်က္ တစ္ခုက လုပ္ငန္းႀကီးေတြမွာ ႏုိင္ငံျခားမွာပညာသင္ကာ ျမန္မာျပည္ကို
ျပန္လည္ေရာက္ရွိၿပီး မိဘရဲ႕ လက္ငုပ္ လက္ရင္းအလုပ္အကိုင္ေတြမွာ ပါဝင္ေနၾကတာကို ဝမ္းသာစရာေတြ႕ရပါတယ္။
ႏုိင္ငံျခားမွာ ပညာသင္ခဲ့တာမုိ႕ သူတုိ႔ရဲ႕အေတြးအျမင္ေတြက
က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိၾကတယ္။ ေနာက္ဆံုးေပၚ စီးပြားေရးအျမင္ေတြ၊ ပညာေတြ ရွိၾကတယ္။ သူတုိ႕ရဲ႕
လုပ္ေဆာင္မႈေတြဟာ အလြန္အားရစရာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုလို အေျခအေနမ်ားဟာ ေတြမွာသာ ျမင္ရပါတယ္။
အေသးစား၊ အလတ္စားေတြအတြက္လည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမွာျဖစ္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံ မွာ
လုပ္ငန္းအမ်ားစုဟာ အေသးစားန႔ဲ အလတ္စား ျဖစ္ၾကသလို မိသားစုပိုင္လုပ္ငန္းေတြလည္း ျဖစ္ၾက
တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ က်စ္လ်စ္ခုိင္မာတဲ့ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ကို အေကာင္
အထည္ေဖာ္ေစခ်င္ပါတယ္။
မိသားစုပိုင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြန႔ဲ
ပတ္သက္လာရင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထံုးစံကို လည္း ထည့္တြက္ရမွာ ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ
ဘုရင္စနစ္ကုိ က်င့္သုံးစဥ္က နန္းဆက္မႈနဲ႕ ပတ္သက္လို႔ အခက္အခဲရွိခဲ့ပါတယ္။ ရွင္ဘုရင္လုပ္သူက
ႏွစ္သက္တဲ့သူကို နန္းလႊဲေပးလို႔ရတယ္။ သားအႀကီး ဆံုးျဖစ္သူကို နန္းေပးရမယ္ဆုိတဲ့ အစဥ္အလာ
မသတ္မွတ္ထားဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဘုရင္အလိုက် ထီးနန္းကို လႊဲေပးခြင့္ရွိတယ္။ အဂၤလန္ႏုိင္ငံမွာ
က်င့္သံုးတဲ့ ဘုရင္စနစ္ကေတာ့ သားႀကီးလုပ္သူက နန္းကိုဆက္ခံခြင့္ရွိတယ္။ သားေတြအမ်ားႀကီးရွိရင္
ႀကီးစဥ္ငယ္လိုက္တန္းစီထားတယ္။ လက္ရွိ ဘုရင္ မႀကီး အဲလ္လိဇဘတ္ ကြယ္လြန္ခဲ့ရင္ သူ႔ရဲ႕
သားအႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ ခ်ားလ္စ္က နန္းတက္မွာ ျဖစ္တယ္။ ခ်ားလ္စ္ၿပီးရင္ ဝီလ်ံမင္းသားက
နန္းတက္မွာျဖစ္ၿပီး ဝီလ်ံၿပီးရင္ သားႀကီးျဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ့ကဆက္ခံမွာျဖစ္တယ္။ အဘြားကေနျမစ္အထိ
နန္းဆက္ကို အစီအစဥ္ဆြဲထားတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ တို႔ႏုိင္ငံမွာေတာ့ ဒီလိုမျဖစ္ခဲ့ဘူး။ ဘုရင္မင္းျမတ္
မင္းတုန္းမင္းမွာ သားႀကီးေတြ အမ်ားႀကီးရွိေပမယ့္ နန္းဆက္ကို သားငယ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ သီေပါမင္းသားက
ဆက္ခံခဲ့တယ္။
ဒါေၾကာင့္ မိသားစု
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ လုပ္ငန္းကိုဆက္လက္ၿပီးတာဝန္ယူမယ့္ သူေတြကို ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ
သတ္မွတ္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါ တယ္။ တစ္ခုေတာ့ရွိပါတယ္။ အခုလိုတာဝန္ေပးရာ မွာ ေအာက္ေျခမွစတင္ၿပီး
အလုပ္ေတြနားလည္ေအာင္ အေတြ႕အႀကံဳရေအာင္ စီစဥ္သင့္တယ္။
လုပ္ငန္းအေၾကာင္းမသိတဲ့
အေတြ႕အႀကံဳမရွိတဲ့သူေတြကို လုပ္ငန္းဦးစီးဖို႔ တာဝန္ေပးလုိက္ရင္ မလိုအပ္တဲ့ အခက္အခဲေတြ
ႀကံဳႏုိင္ပါတယ္။ ကြၽမ္းက်င္မႈမရွိတာမို႔ လုပ္ငန္းအတြက္ နစ္နာႏုိင္ မွာ ျဖစ္တယ္။ မိသားစုပိုင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြရဲ႕
အေရးပါမႈကို ကမၻာ့ဘဏ္ကအသိအမွတ္ျပဳၿပီး စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈဆုိင္ရာ ေလ့က်င့္သင္တန္းမ်ားကို
ေပးလ်က္ရွိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္အေနန႔ဲလည္း အခြင့္အေရးရတုိင္း သက္ဆုိင္တဲ့ သင္တန္းေတြကိုေပး
လ်က္ရွိပါတယ္။ သင္တန္းေပး႐ံုမက အသိပညာ ေတြေပးေနပါတယ္။
အခုဆိုရင္ ႏုိင္ငံေရးေျပာင္းလဲမႈေတြေၾကာင့္
စီးပြားေရးအေျခအေနေတြဟာလည္း ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလိုေျပာင္းတဲ့ေနရာမွာ စီမံကိန္း
ေတြကို ေရးဆြဲ႐ံုမက အေျခခံျဖစ္တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုခ်င္းရဲ႕ တိုးတက္ေအာင္ျမင္မႈကိုလည္း
အာ႐ံုစိုက္ဖို႔အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လည္း မိသားစုပိုင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ႀကီးထြားေအာင္ျမင္ႏုိင္ေစဖို႔
ဝိုင္းဝန္းအားေပးၾကရမွာသာ ျဖစ္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment