ဝံသာႏုရကိၡတ တရားျဖင့္ အမ်ဳိးသားစိတ္ဓာတ္ျမႇင့္တင္ၾက

ေစာေက်ာ္ေအး(ပန္းဘဲတန္း)

၁၃၈ဝ ျပည့္ႏွစ္ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေက်ာ္ ၁ဝ ရက္ေန႔သည္ ျမန္မာအမ်ဳိးသား တု႔ိ၏ မေမ့အပ္ေသာ (၉၈)ႏွစ္ေျမာက္ အမ်ဳိးသားေအာင္ပြဲေန႔ ျဖစ္ေပသည္။ အမ်ဳိးသားေအာင္ပြဲေန႔ ျဖစ္ေပၚခဲ့ရသည့္ အတိတ္သမုိင္းေၾကာင္းကုိ ေလ့လာၾကည့္ ပါက ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ပရိေၧဒၾကာျမင့္စြာကပင္လွ်င္ ကုိယ့္မင္းကုိယ့္ခ်င္း၊ ကုိယ့္ထီးကိုယ့္နန္းကုိယ့္ၾကငွာန္းျဖင့္ ကမ႓ာ့အလယ္တြင္ ငြါးငြါး စြင့္စြင့္တင့္တင့္တယ္တယ္ရပ္တည္ခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္ေပသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအား နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ် တို႔သည္ က်ဴးေက်ာ္စစ္သံုးႀကိမ္ဆင္ႏႊဲ၍ ဗုိလ္က်စိုးမုိး သိမ္းပုိက္ ခဲ့ေလ သည္။

၁၈၂၄ ခုႏွစ္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာပထမစစ္ပြဲ၊ ၁၈၅၂ ခုႏွစ္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ဒုတိယစစ္ပြဲျဖင့္ပဲခူးႏွင့္ မုတၱမနယ္မ်ား၊ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာတတိယစစ္ပြဲျဖင့္ အထက္ျမန္မာျပည္ နယ္ေျမမ်ားစသည္ျဖင့္ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္နယ္ခ်ဲ႕၍ သိမ္းယူ ခဲ့သည္။ ၁၈၈၆ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အား အိႏၵိယအင္ပါယာ အတြင္း သြတ္သြင္းလုိက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အိႏၵိယဘုရင္ခံ ေလာ့ဒပ္ဖရင့္ (Lord Dufferint) က ေၾကညာလုိက္ၿပီး ဤသို႔ျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ထီးက်ဳိး စည္းေပါက္ကာ သူ႔ကြၽန္ဘဝသို႔ က်ေရာက္္ခဲ့ရေတာ့သည္။

ေနရာအႏွံ႔အျပားမွ ေတာ္လွန္ခဲ့ၾက

သူ႔ကြၽန္အျဖစ္ ႏြံနစ္မခံႏုိင္ၾကေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ရွိ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးေပါင္း စံုတုိ႔သည္ ရရာလက္နက္စြဲကုိင္၍ နယ္ခ်ဲ႕ ၿဗိတိသွ်တုိ႔အား ေနရာအႏွံ႔အျပား မွေတာ္လွန္ခဲ့ၾကေပသည္။ ထုိသုိ႔ သူ႔ကြၽန္မခံလုိေသာ၊ အမ်ဳိးကုိခ်စ္ေသာ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ ေဒသအလုိက္ ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း စုစည္းဆက္စပ္မႈမရွိျခင္း၊ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုးစည္း႐ုံးပါဝင္ မႈမရွိျခင္း၊ လက္နက္အင္အားကြာျခားျခင္း၊ ေခတ္မမီေတာ့ ေသာ ပေဒသရာဇ္စနစ္ကုိ ျပန္လည္အသက္သြင္းလုိျခင္း တုိ႔ေၾကာင့္ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးေခတ္ဦးပုိင္းတြင္ ျမန္မာတုုိ႔၏ ေတာ္လွန္မႈမ်ားသည္ ေအာင္ျမင္မႈ မရရွိခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာတုိ႔သည္ ထက္သန္ေသာ အမ်ဳိးသားစိတ္ဓာတ္မ်ား အညႇဳိးႏြမ္းမခံဘဲ အစဥ္ရွင္သန္တုိးတက္ေသာ နယ္္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္လုိသည့္ တုိင္းရင္း သား လူမ်ဳိးမ်ား၏ ဇာတိေသြးဇာတိမာန္ စိတ္ဓာတ္သည္ က်ဆံုးသြားျခင္းမရွိၾကဘဲ တစ္္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ ပုိမုိရင့္သန္ႀကီးထြား၍သာ လာခဲ့ၾကေပသည္။

ျမန္မာတုိ႔၏အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္သည္ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး၊ အသင္းအဖြဲ႕ မ်ားအျဖစ္ျဖင့္ ေျပာင္းလဲေပၚေပါက္ လာခဲ့ၾကေပသည္။ ထုိအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအနက္ ၁၉ဝ၆ ခုႏွစ္တြင္ အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာအတြက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ျဖင့္ တည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည့္ Y.M.B.A အသင္းႀကီး သည္ မ်ားစြာထင္ရွားခဲ့သည္။ ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လံုး၏ ေထာက္ခံအားေပးမႈမ်ားစြာရရွိခဲ့သည္။ ၁၉၂ဝ ျပည့္ႏွစ္ တြင္ Y.M.B.Aအသင္းႀကီးကို G.C.B.A (ျမန္မာအသင္းခ်ဳပ္ႀကီး) ဟုေျပာင္းလဲေခၚ ေဝၚခဲ့ၾကသည္။

၁၉၂ဝ ျပည့္ႏွစ္မွ ၁၉၃ဝ ျပည့္ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာတုိ႔၏ အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို အသင္းခ်ဳပ္ႀကီးက ေရွ႕ေဆာင္ လမ္းၫႊန္မႈေပးခဲ့ေပသည္။ ၁၉၂ဝ ျပည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ လ ၁ ရက္ ေန႔တြင္ တကၠသိုလ္အက္ဥပေဒကို ကုိလုိနီနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရက ျပ႒ာန္းခဲ့ သည္။ ထုိဥပေဒအရ တကၠသိုလ္တစ္ခုသာရွိရမည္ျဖစ္ၿပီး ယင္း၏ လက္ေအာက္ တြင္ရွိေသာ ေကာလိပ္မ်ားကိုလည္း ရန္ကုန္၌သာရွိရမည္။ ေက်ာင္းအိပ္ေက်ာင္းစား ေနထုိင္မွ ပညာသင္ၾကားခြင့္ရမည္။ တက္ေရာက္လုိသူမ်ားသည္ ျပင္ဆင္မႈ အတန္း တြင္ တစ္ႏွစ္ေနၾကရမည္။ စာေမးပြဲတစ္ႀကိမ္ က်လွ်င္ တကၠသိုလ္မွ လက္မခံပါဟူ၍ ပါရွိသည္။

အစဥ္လာမပ်က္ က်င္းပခဲ့

အထက္ေဖာ္ျပပါ အက္ဥပေဒသည္ ျမန္မာတုိ႔၏အသိဉာဏ္ ပညာတုိ႔ကို အေမွာင္ လႊမ္းေစၿပီး ကိုလုိနီကြၽန္ဘဝကုိ သက္ဆုိး ရွည္ေစမည့္ပညာေရးစနစ္ပင္ျဖစ္သည္။ ထုိအက္ဥပေဒေၾကာင့္ ၁၉၂ဝ ျပည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ (၁၂၈၂ ခုႏွစ္ တန္ေဆာင္ မုန္းလျပည့္ေက်ာ္ ၁ဝ ရက္ေန႔) တြင္ နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ်တုိ႔အား အၾကမ္းမဖက္ေသာ နည္းျဖင့္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကသည္။ ပထမ ေက်ာင္းသားသပိတ္ႀကီးစတင္၍ ေပၚေပါက္ လာ ခဲ့ေပသည္။
ထုိေက်ာင္းသားသပိတ္ႀကီးအား ဂ်ီ၊ စီ၊ ဘီ၊ ေအ အသင္းခ်ဳပ္ႀကီး မွ အျပည့္အဝ အားေပး ကူညီခဲ့ေလသည္။ ဤေက်ာင္းသား သပိတ္ႀကီးေၾကာင့္ အမ်ဳိးသားေကာလိပ္ မ်ားႏွင့္ အမ်ဳိးသား ေက်ာင္းမ်ား ေပၚေပါက္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေလသည္။ တစ္နည္းဆုိရ ေသာ္ ျမန္မာတုိ႔အား ဝံသာႏုရကိၡတတရား (ဝံသာႏု-အမ်ဳိး အႏြယ္အား ရကိၡတ-ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း) သို႔မဟုတ္ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္မ်ား ပိုမုိႏုိးၾကား ရွင္သန္ေစရန္ ဝံသာႏု လႈပ္ရွားမႈမ်ားကုိ ဦးေဆာင္ေပးခဲ့ေသာ မၲေလးၿမိဳ႕၌ ျပဳလုပ္ သည့္ (ဂ်ီ၊ စီ၊ ဘီ၊ ေအ)အသင္းခ်ဳပ္ႀကီး၏ နဝမအႀကိမ္ ေျမာက္ညီလာခံ- ၁၉၂၁ ခုႏွစ္၌ အမ်ဳိးသားေန႔ သတ္မွတ္ေရးကို ေဆြးေႏြးၾကရာ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမအဖမ္းခံ ရသည့္ေန႔၊သီေပါမင္းပါေတာ္မူေသာေန႔ႏွင့္ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ အက္ဥပေဒကုိ ေက်ာင္းသားမ်ား စတင္သပိတ္ေမွာက္ေသာ ေန႔မ်ားမွ တစ္ေန႔ေန႔ကို သတ္မွတ္ေရး ေဆြးေႏြးၾကၿပီး ဂ်ီ၊ စီ၊ ဘီ၊ ေအ အသင္းခ်ဳပ္ႀကီး၏ အထူးညီလာခံ (၁၉၂၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ဂ်ဴဗလီေဟာလ္ ရန္ကုန္)က ရန္ကုန္တကၠသိုလ္အက္ ဥပေဒကို ေက်ာင္းသားမ်ား စတင္သပိတ္ေမွာက္ေသာေန႔၊ နယ္ခ်ဲ႕ ၿဗိတိသွ်တုိ႔အေပၚ ေအာင္ပြဲခံေသာေန႔ဟု သတ္မွတ္ၾက ၿပီး ယေန႔တုိင္ နယ္ခ်ဲ႕ ဆန္႔က်င္ေရး အမ်ဳိးသားေအာင္ပြဲေန႔ႀကီး အျဖစ္ အစဥ္လာမပ်က္ က်င္းပခဲ့ၾကသည္မွာ (၉၈) ႏွစ္ ေျမာက္ပင္ ရွိခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။

အစဥ္ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ၾကရန္္လုိအပ္

အမွန္အားျဖင့္ အမ်ဳိးသားေအာင္ပြဲေန႔ျဖစ္ေပၚလာရ ျခင္းသည္ နယ္ခ်ဲ႕ကိုလုိနီစနစ္ကုိ ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ရာ မွျဖစ္ေပၚလာရျခင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားသည္ မည္သူ၏ ၾသဇာလြႊမ္းမိုးမႈကိုမွ်မခံ ၊မိမိတုိ႔၏အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာ တုိးတက္ႀကီးပြားမႈကိုသာ ေစာင့္ေရွာက္သည့္ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္ရွင္သန္ထက္ျမက္ေရးကုိသာ အစဥ္အာ႐ုံျပဳ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကေပသည္။ ယခုအခါ ကမၻာႏွင့္ တစ္ဝန္း မိမိတို႔ႏုိင္ငံအပါအဝင္ ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕ လက္သစ္ဝါဒီ ႏွင့္ ဗုိလ္က်စုိးမုိးေရး အင္အားစု တုိ႔မွာ ႏုိင္ငံတုိင္းလုိလုိပင္ ဝင္ေရာက္ စိုးမုိးျခယ္လွယ္ႏုိင္ရန္ ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ဝင္ေရာက္ ပူးကပ္ သပ္လွ်ဳိမႈမ်ားျပဳလုပ္ၾကလ်က္ရွိၾကရာ ျမန္မာ အမ်ဳိးသားတုိုင္းသည္ သတိႀကီးစြာထား၍ အမ်ဳိးသားေရး စည္းလံုးညီညြတ္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကို အစဥ္ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ ၾကရန္္ လုိအပ္လ်က္ရွိ၍ ေနေပသည္။အခ်ဳပ္အားျဖင့္ တင္ျပလုိသည္မွာ ယခုအခ်ိန္အခါသည္ ႏုိင္ငံတကာ၏အေျခအေနအရပ္ရပ္ကိုေလ့လာၾကည့္ပါက အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး၊ တုိင္းရင္းသားစည္းလံုး ညီညြတ္ေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသား စိတ္ဓာတ္ရွင္သန္ထက္ျမက္ေရးအတြက္ အထူးႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ၾကရမည့္ အခ်ိန္ အခါျဖစ္၍ ျမန္မာအမ်ဳိးသားမ်ားအားလံုးသည္ အစဥ္အလာအရ ဝံသာႏု ဓမၼရကိၡတ တရားလက္ကုိင္ထား၍ အမ်ဳိးသားေရးအတြက္ ဆက္လက္ႀကိဳးပမ္းသြားၾကရန္ မြန္ျမတ္ေသာ အမ်ဳိးသား ေအာင္ပြဲေန႔ႀကီးတြင္ တုိက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ တင္ျပေရးသား လုိက္ရပါေၾကာင္း။ ။