ေနျပည္ေတာ္ ေမ ၉
ျပည္သူ႔အတြက္ တတိယ(၁)ႏွစ္တာကာလအတြင္း
ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျပည္ေထာင္စု စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ရံုး၊ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္
လွ်ပ္စစ္ႏွင့္စြမ္းအင္၀န္ႀကီးဌာန တို႔၏ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲကို ယေန႔မြန္းလြဲ ၁ နာရီတြင္
ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဌာနအစည္းအေ၀းခန္းမ၌ က်င္းပသည္။
သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန
ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ေဖျမင့္က အဖြင့္အမွာစကားေျပာၾကားရာတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အစုိးရ၏
ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူသိရွိရန္အတြက္ ႏိုင္ငံပိုင္ မီဒီယာမ်ားျဖစ္သည့္ ပံုႏွိပ္မီဒီယာမ်ား၊
ရုပ္သံမီဒီယာ မ်ားမွ ထုတ္ျပန္ေပးလ်က္ ရွိပါေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ အမ်ားျပည္သူသိရွိရန္အတြက္
ပုဂၢလိက ျပင္ပ မီဒီယာေပါင္းစံုမွတစ္ဆင့္ အမ်ားျပည္သူသို႔ သတင္းစကား ေပးႏိုင္ရန္အတြက္
သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမ်ားျပဳလုပ္ပါေၾကာင္း၊ သတင္းစကားေပးသည္ဆိုရာတြင္ မိမိတို႔ ေဆာင္ရြက္
ခ်က္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူသိရွိရန္ သတင္းစကားေပးသကဲ့သို႔ ယင္းေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ႏွင့္
ပတ္သက္၍ ပို၍ တိတိက်က်၊ ျပည့္ျပည္စံုစံု ေဆြးေႏြးေမးျမန္ႏိုင္ရန္အတြက္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ
က်င္းပရျခင္းျဖစ္ပါေၾကာင္း။
မၾကာမီက ယခုခန္းမ၌ မ႑ိဳင္ေလးရပ္ ေတြ႕ဆံုပြဲ
က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ သတင္း မီဒီယာမ်ားႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္တို႕ ေတြ႕ဆံုၿပီး အဓိက ေဆြးေႏြးသည့္အေၾကာင္းအရာမွာ သတင္း
မီဒီယာမ်ားအေနျဖင့္ မ႑ိဳင္သံုးရပ္၏ ေဆာင္ ရြက္ခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ သိလိုသည္မ်ားကို
ေမးျမန္းခြင့္ရရန္၊ သတင္းအခ်က္အလက္ ရရန္၊ ေတြ႕ဆံုခြင့္ရရန္ တနည္း ထိေတြ႕ခြင့္ရရန္အတြက္ ေဆြးေႏြးသည္မ်ား ရွိပါေၾကာင္း၊ ထိုကဲ့သို႔ ေဆြးေႏြးသည့္အခါ သိခ်င္သည္မ်ားကို
ေမးျမန္းပါက ေျဖၾကားရန္ႏွင့္ အခါအား ေလ်ာ္စြာ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ရန္လည္း
ပါ၀င္ပါေၾကာင္း။
မိမိတို႔အေနျဖင့္ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၏ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမ်ားကို ရက္တစ္ရာမွစ၍ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး တစ္ႏွစ္တာ၊ ႏွစ္ႏွစ္တာကာလ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ၿပီးစီးသည္မ်ားကို သတင္း စာ ရွင္း
လင္း ပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ယေန႔တြင္ တတိယတစ္ႏွစ္တာအတြင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ သည့္ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ရံုး၊
နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စြမ္းအင္၀န္ႀကီးဌာနတို႕မွ ရွင္းလင္းတင္ျပရန္ ရွိ ၿပီး ေနာက္ရက္ မ်ား တြင္လည္း
သတ္မွတ္သည့္ ရက္မ်ားအလုိက္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ၉ ႀကိမ္ ဆက္၍ ျပဳလုပ္ရန္ ရွိပါေၾကာင္း။
ယေန႔သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ သက္ဆိုင္သည့္
အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ေမးျမန္းႏုိင္ၿပီး ေနာက္ထပ္ဆက္လက္၍ ယခုအေၾကာင္းအရာမ်ားျဖစ္ေစ၊ အျခားအေၾကာင္းအရာမ်ားျဖစ္ေစ သိလိုပါက သက္ဆိုင္ရာ၀န္ႀကီးဌာနအလိုက္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူမ်ားကိုလည္း
ဆက္သြယ္၍ ေမးျမန္းၾကရန္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
မိမိတို႔အေနျဖင့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲဓေလ့ႏွင့္ သတင္းရယူမႈတိုးတက္ေစရန္အတြက္ ေဆာင္ရြက္လာသည္မွာ အရင္ကထက္စာပါက တိုးတက္မႈရွိလာသည္ဟုျမင္ပါေၾကာင္း၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္
သတင္းသမားမ်ားႏွင့္ သတင္းျဖန္႔ခ်ိေပးရမည့္ ဌာနအသီးသီးမွ တာ၀န္ရွိသည့္ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္လည္း
ထိေတြ႕မႈေတာ္ေတာ္မ်ား လာသည့္ အတြက္ ရင္းႏွီးမႈမ်ား လည္း ရွိလာပါေၾကာင္း၊ လူပုဂၢိဳလ္ခ်င္းလည္း သိရွိၾကၿပီး ဖုန္းနံပါတ္မ်ားလည္း ရွိပါေၾကာင္း၊ သို႕ျဖစ္၍ သတင္းကိစၥမ်ားႏွင့္
ပတ္သက္ၿပီး ဆက္သြယ္ေမးျမန္းႏိုင္ပါေၾကာင္း
ေျပာၾကား သည္။
ထုိ႔ေနာက္ ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ရံုး၏
ျပည္သူ႔အတြက္ တတိယ (၁) ႏွစ္တာကာ လအတြင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္
ဦးေမာ္သန္းက စာရင္း စစ္ရံုးအဆင့္ဆင့္ႏွင့္ စစ္ေဆးရမည့္ အဖြဲ႕အစည္းအေရအတြက္သည္ ရံုးခ်ဳပ္မွ
စစ္ေဆးရမည့္ အဖဲြ႕အစည္းအေရအတြက္ ၁၈၃ ခု၊ ျပည္နယ္ႏွင့္
တိုင္းေဒသႀကီး ၁၄ ခုတြင္ ၁၈၄၄ ခု၊ ေနျပည္ေတာ္ေကာင္စီတြင္ ၃၅၉ ခု စုစုေပါင္း ရံုးအေရအတြက္
၃၈၈ ခုတြင္ စစ္ေဆးရမည့္ အဖဲြ႕အစည္းအေရအတြက္
၁၅၄၃၄ ခုရွိပါေၾကာင္း။
ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ဥပေဒပုဒ္မ
၁၁ အရ ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္၏ တာဝန္ ၂၇ ခုရွိၿပီး အဓိကတာဝန္မ်ားသည္ ပုဒ္မ၁၁ (ခ)-ျပည္ေထာင္စု၏
ဘ႑ာေငြအရအသုံးဆိုင္ ရာဥပေဒပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အရအသုံးစာရင္းမ်ားကိုစစ္ေဆးျခင္း၊
အရအသုံး ခန္႔မွန္းေျခေငြစာရင္းပါရေငြမ်ားကို ျပည့္ဝစြာရရွိေစရန္ ေဆာင္႐ြက္ထားျခင္း
ရွိိ၊မရွိစစ္ေဆးျခင္း၊ အရအသုံးခန္႔မွန္းေျခေငြစာရင္းပါ သုံးစြဲခြင့္ျပဳထားသည့္ ေငြေၾကးမ်ားကို
ထိေရာက္စြာ အသုံးျပဳ မႈရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးျခင္းတို႔ျဖစ္ၿပီး ပုဒ္မ ၁၁(င)-သက္ဆိုင္ရာအစိုးရဌာန၊
အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ၏ဖြဲ႕စည္းပုံႏွင့္ လုပ္ငန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္႐ြက္မႈ အေျခအေနသည္
မူလရည္႐ြယ္ ခ်က္ သို႔မဟုတ္ ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္ေျမာက္ေစမည့္ အေျခအေနမ်ိဳး ရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးျခင္း၊
ပုဒ္မ ၁၁(စ)- ျပည္ေထာင္စုအဆင့္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဌာနမ်ား၊ အစိုးရဌာန၊
အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ေကာင္စီတို႔သည္ တည္ဆဲဘ႑ာ ေရးစည္းမ်ဥ္းမ်ား အရ
သတ္မွတ္ထားသည့္ စာရင္းထားသိုပုံနည္းစနစ္ႏွင့္အညီ က်င့္သုံးျခင္းရွိ၊မရွိ စစ္ေဆးျခင္း၊
ပုဒ္မ ၁၁ (ဆ)-ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဌာနမ်ား၊ အစိုးရ
ဌာန၊ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ ေကာင္စီတို႔၏ စီမံကိန္းႏွင့္ လုပ္ငန္းအေကာင္
အထည္ေဖာ္ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားသည္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အမွန္တကယ္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိ၊မရွိ စစ္ေဆးျခင္း၊
ပုဒ္မ (ဇ) - ပိုင္ရွင္မဲ့ပစၥည္းမ်ား၊ ဖမ္းဆီးသိမ္းယူထားသည့္ ပစၥည္းမ်ား၊ ျပည္သူပိုင္အျဖစ္ေၾကညာ၍
သိမ္းယူထားသည့္ပစၥည္းမ်ား၊ ပိုင္ရွင္က တရားဝင္စြန္႔လႊတ္ထား သည့္ပစၥည္းမ်ားကို ျပည္သူပိုင္ပစၥည္းမ်ားအျဖစ္
သက္ဆိုင္ရာတို႔က တရားဝင္စာရင္းသြင္းျခင္း ရွိ၊ မရွိ၊ ထိန္းသိမ္းျခင္းရွိ မရွိ၊ စနစ္တက်
အသုံးျပဳျခင္း ရွိ၊ မရွိ၊ လိုအပ္သည့္ကိစၥမ်ားတြင္ စနစ္တက် ထုခြဲေရာင္းခ် လႊဲေျပာင္းေပးျခင္းရွိ၊
မရွိ စစ္ေဆးျခင္း၊ ပုဒ္မ ၁၁(ဈ)- ထုတ္လုပ္မႈ၊ ကုန္သြယ္မႈ၊ ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္
စပ္လ်ဥ္း၍ အဖြဲ႕အစည္း သို႔မဟုတ္ လုပ္ငန္းအဖြဲ႕ အစည္းလုပ္ကိုင္မႈတြင္ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲမႈ၊
လုပ္ငန္းပိုင္းဆိုင္ရာ ထိန္းကြပ္မႈမ်ားျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ မႈ၊ စီးပြားေရးစြမ္းေဆာင္ရည္တိုးတက္မႈ၊
လူမႈေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ၊ လုပ္ငန္းစည္းစနစ္က်မႈ၊ ဝန္ထမ္းမ်ား
အဂတိကင္းစြာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္႐ြက္မႈ၊ ေငြေၾကးႏွင့္ ပစၥည္းမ်ားကို အက်ိဳးရွိစြာအသုံးျပဳႏိုင္မႈ
စသည္တို႔ကိုစစ္ေဆးျခင္း၊ ပုဒ္မ ၁၁ (ထ)-ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဌာနမ်ား၊
အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ ေကာင္စီတို႔တြင္ ျပည္ေထာင္စုဘ႑ာရန္ပုံေငြႏွင့္
ဆက္စပ္ေဆာင္႐ြက္ ေသာ ေႂကြးၿမီ၊ အပ္ေငြ၊ ယာယီစသည့္ စာရင္းမ်ားဆိုင္ရာ ရေငြႏွင့္ ေပးေငြ
စာရင္းမ်ားကိုစစ္ ေဆးျခင္း၊ ယင္းရေငြႏွင့္ေပးေငြမ်ားကို တာဝန္ရွိသူမ်ားက စနစ္တက်ႀကီးၾကပ္မႈ၊
ထိန္းခ်ဳပ္မႈ၊ ကြပ္ကဲမႈရွိမရွိ စစ္ေဆးျခင္းတို႔ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
အစီရင္ခံစာတင္ျပျခင္းအပိုင္းတြင္ ၂၀၁၆
- ၂၀၁၇ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြက္ ျပည္ေထာင္ စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္၏ စစ္ေဆးေတြ႕ရွိခ်က္ အစီရင္ခံစာကို
၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၃၀ ရက္တြင္ ႏိုင္ငံ ေတာ္သမၼတႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပခဲ့၍
ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္မွ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္ ၂၇ ရက္၌ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးတြင္
ရွင္းလင္းေဆြး ေႏြးၿပီးျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြက္ ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္၏
စစ္ေဆးေတြ႕ရွိခ်က္အစီရင္ခံစာကို ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီ ၃၀ ရက္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပၿပီးျဖစ္၍ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးတြင္
ေဆြးေႏြးႏိုင္ေရး အတြက္ ျပည္သူ႕ေငြစာရင္းပူးေပါင္း ေကာ္မတီမွ စိစစ္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း။
သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားအေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ဝန္ႀကီးဌာန၊
အဖြဲ႕အစည္း အသီးသီးမွ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ ေတာင္းခံလာသည့္ ေငြ၊ ပစၥည္းႏွင့္ ရရန္ရွိသည္မ်ား၊
ဆုံး႐ႈံးမႈ အတြက္ စာရင္းမွပယ္ဖ်က္ရန္ကိစၥ အပါအဝင္ ေငြေၾကးႏွင့္ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္မႈ
ကိစၥမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တည္ဆဲဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္၊ စာရင္းကိုင္မူမ်ားႏွင့္အညီ
စိစစ္ၿပီး သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ား ျပန္လည္ေပးပို႔လ်က္ရွိရာ တတိယ (၁)ႏွစ္ တာကာလ အတြင္း
(၂၁၃)ေစာင္ ျပန္ၾကားေပးပို႔ႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ရံုး၏ မဟာဗ်ဴဟာ
လုပ္ငန္းစီမံခ်က္အေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ ႐ုံးရည္မွန္းခ်က္မ်ားကုိ ရရွိေစေရးအတြက္
မဟာဗ်ဴဟာလုပ္ငန္းစီမံခ်က္(၂၀၁၈-၂၀၂၂)ကိုေရးဆြဲႏိုင္ခဲ့ၿပီး ယင္းမဟာဗ်ဴဟာစီမံခ်က္အရ
ႏွစ္အလိုက္လုပ္ငန္းစီမံခ်က္အျဖစ္ ၂၀၁၈ ႏွင့္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တို႔အတြက္ ေရးဆြဲအေကာင္အထည္ေဖာ္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊
လုပ္ငန္း ေဆာင္႐ြက္မႈစီမံခ်က္အရ ISSAI အေျချပဳဘ႑ာေရးစာရင္းစစ္ေဆးျခင္း၊ လုပ္ငန္း ေဆာင္႐ြက္မႈစစ္ေဆးျခင္း၊
ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း လိုက္နာမႈစစ္ေဆးျခင္း၊ လက္စြဲမ်ား ေရးသားျပဳစုျခင္း၊ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲမ်ား
က်င္းပျခင္း၊ Pilot Audit မ်ား ေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံတကာျပည္သူ႕က႑စာရင္းစံမ်ား(IPSAS)
သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္းႏိုင္ေရးႏွင့္ လိုက္နာက်င့္သုံး ႏိုင္ေရးအတြက္ Training Material မ်ားျပဳစုျခင္း၊
သင္တန္းမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းသင္ၾကားျခင္း၊
Internal Audit Division ကို တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊ Quality
Assurance Review လမ္းၫႊန္ထုတ္ျပန္ရန္ ေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊
ႏိုင္ငံျခားသို႔ပညာ ေတာ္သင္၊ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၊ သင္တန္းမ်ားေစလႊတ္ျခင္းႏွင့္
ဆင့္ပြားသင္တန္းမ်ားပို႔ခ် ျခင္း၊ e-Government စနစ္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရန္ ႐ုံးတြင္း
ICT Related သင္တန္းမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္သည့္
ASEANSAI ၊ ASOSAI ၊ INTOSAI အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏
လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား (Activities) မ်ားတြင္ ပါဝင္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္၏
e-Government စနစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈတြင္ ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္႐ုံးအေနျဖင့္လည္း
Website Upgrade ျပဳလုပ္ျခင္းတို႔ကုိ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအေျခအေနတြင္
စစ္ေဆးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းမ်ားႏွင့္အညီ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စု
စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္႐ုံးသည္ ေနာ္ေဝႏိုင္ငံ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္႐ုံးႏွင့္လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ သေဘာ တူညီခ်က္ နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာ(MoU)
လက္မွတ္ေရးထိုးထားၿပီး ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
အာရွဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဘဏ္(ADB)၊ ကမၻာ့ဘဏ္
(World Bank)၊ ဂ်ာမန္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ အဖြဲ႕(GIZ)၊ ဥေရာပသမဂၢ(EU)တို႔ႏွင့္လည္း
ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္လ်က္ ရွိပါေၾကာင္း၊ ဥပေဒ(Legal) ပိုင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍
Independence , Mandate ႏွင့္ Legislation တို႔အတြက္ ျပည္သူ႕ေငြစာရင္းပူးေပါင္းမႈေကာ္မတီ
(JPAC)၊ ဥေရာပသမဂၢ(EU)တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္း ၿပီး Workshop မ်ားက်င္းပခဲ့ပါေၾကာင္း။
ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္႐ုံးႏွင့္
ေဒသစာရင္းစစ္႐ုံးဝန္ထမ္းမ်ားအေနျဖင့္ ဘ႑ာေရး စာရင္းစစ္ေဆးျခင္း (Financial Audit)၊
လိုက္နာမႈ စစ္ေဆးျခင္း (Compliance Audit)၊
လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္မႈ စစ္ေဆးျခင္း (Performance Audit) စသည္တို႔ကို ISSAI ႏွင့္အညီ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ေရး
ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ႏွင့္ပူးေပါင္း၍ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္ဆိုင္ရာ
သင္တန္းမ်ားက်င္းပကာ ISSAI ႏွင့္အညီ လက္ေတြ႕စမ္းသပ္စစ္ေဆးျခင္း (Pilot Audit) မ်ားကို
ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
အဆိုပါ (Pilot Audit) မ်ားအျပင္အာရွဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဘဏ္
(ADB) ေခ်းေငြျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ ေသာ ေဆာက္လုပ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ မအူပင္-ဖ်ာပုံ-က်ိဳက္လတ္လမ္း
အဆင့္ျမႇင့္တင္ေရးစီမံ ကိန္းႏွင့္ လၽွပ္စစ္ႏွင့္စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာန၊ ဓါတ္အားျဖန္႔ျဖဴးေရးစနစ္
ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးစီမံ ကိန္းတို႔၏ ဘ႑ာေရး ရွင္းတမ္းမ်ားကို စစ္ေဆး၍အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
ေနာ္ေဝႏိုင္ငံစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္႐ုံးႏွင့္ပူးေပါင္း၍
လိုက္နာမႈစစ္ေဆးျခင္း နည္းလမ္းျဖင့္ လၽွပ္စစ္ႏွင့္ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာန၊ ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္
သဘာဝဓါတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း (႐ုံးခ်ဳပ္)၏ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ႏွင့္ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘ႑ာေရးႏွစ္တို႔အတြက္
ခိုင္ေၾကးရေငြ (Royalty) ရရွိမႈ၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီ၊ ပူးတြဲစီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီႏွင့္
ဆပ္ေကာ္မတီမ်ား၊ ကၽြမ္းက်င္မႈဆိုင္ရာ ပူးတြဲေကာ္ မတီမ်ား ဖြဲ႕စည္းေဆာင္႐ြက္မႈႏွင့္
ကန္ထ႐ိုက္တာမ်ား၏ ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းမ်ားကို စာရင္း စစ္ေဆး၍ အစီရင္ခံစာတင္ျပျခင္းတို႔ႏွင့္
စပ္လ်ဥ္း၍ စာခ်ဳပ္ပါစည္းကမ္းခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ လိုက္နာေဆာင္႐ြက္ျခင္း ရွိ မရွိစစ္ေဆး၍
အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
ဥေရာပသမဂၢ (EU) ၏ အကူအညီျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ဌာန
အဖြဲ႕အစည္း (၈) ခု၏ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ခု ဘ႑ာေရးႏွစ္၏ ဘ႑ာေရး ရွင္းတမ္းမ်ားကို စစ္ေဆး အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္
ခဲ့ပါေၾကာင္း။
ေနာ္ေဝႏိုင္ငံစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္႐ုံး၏ နည္းပညာအကူအညီေထာက္ပံ့ေပးမႈ
သေဘာတူညီ ခ်က္အရ ISSAI ႏွင့္အညီ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္မႈစစ္ေဆးျခင္းကို က်န္းမာေရးႏွင့္
အားကစား ဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးဦးစီးဌာန၏ ေဆးဝါးျဖန္႔ျဖဴးမႈလုပ္ငန္းႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊
ေမြးျမဴ ေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္းဝန္ႀကီးဌာန၊ ဆည္ေရေပးေဝမႈလုပ္ငန္းတို႔တြင္ လက္ေတြ႕ စမ္းသပ္စစ္
ေဆးရန္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္သည့္အဆင့္ (Pre-Planning) ကို ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း။
ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္႐ုံးမွ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးလ်က္ရွိေသာသင္တန္းမ်ား
အေန ျဖင့္ အျခားဝန္ႀကီးဌာန၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ဝန္ထမ္းမ်ားအတြက္ စာရင္းပညာဝန္ေဆာင္မႈ
သင္တန္းမ်ားအေနျဖင့္ အေျခခံစာရင္းကိုင္ႏွင့္ ႐ုံးလုပ္ငန္းကၽြမ္းက်င္မႈ သင္တန္းကို ေနျပည္ေတာ္သင္တန္းေက်ာင္းသာမက
တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္႐ုံး(၄)ခု၊ အလယ္အလတ္ႏွင့္ အဆင့္ျမင့္ စာရင္းကိုင္သင္တန္းမ်ားကုိ
ေနျပည္ေတာ္ သင္တန္းေက်ာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံစာရင္းေကာင္စီက ႀကီးမႉးက်င္းပသည့္ ဒီပလိုမာစာရင္းကိုင္
(ပထမပိုင္း)ႏွင့္ (ဒုတိယပိုင္း) သင္တန္းမ်ားကို ေနျပည္ေတာ္သင္တန္းေက်ာင္းႏွင့္ ရန္ကုန္သင္တန္းေက်ာင္း
တို႔တြင္ဖြင့္လွစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ဝန္ထမ္း ေပါင္း
(၁၀၀၀) ေက်ာ္ကို သင္ၾကားပို႔ခ် ေပးႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
လက္မွတ္ရျပည္သူ႕စာရင္းကိုင္ (ပထမပိုင္း)ႏွင့္
(ဒုတိယပိုင္း) သင္တန္းမ်ားကို ရန္ကုန္ သင္တန္းေက်ာင္းတြင္ဖြင့္လွစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္သင္တန္းသား ၃၀၀ ေက်ာ္ကို
သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးေန ျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံအတြက္ အဆင့္ျမင့္စာရင္းပညာရပ္မ်ား တတ္ကၽြမ္းသည့္
စာရင္းပညာရွင္ မ်ားကို ေလ့က်င့္ပ်ိဳးေထာင္ေပးလ်က္ ရွိပါေၾကာင္း။
ျမန္မာႏုိင္ငံစာရင္းေကာင္စီ၏ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအေနျဖင့္
ျမန္မာႏိုင္ငံစာရင္း ေကာင္စီဥပေဒ(၂၀၁၅)ကို ျပင္ဆင္သည့္ဥပေဒကို ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္
ဥပေဒအမွတ္ (၅) ျဖင့္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၃၀ ရက္တြင္ ျပ႒ာန္းႏိုင္ပါေၾကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္႐ုံးအေနျဖင့္ သုံးႏွစ္တာကာလအတြင္းမွာ
Professional Body ျဖစ္သည့္ MICPA ၏ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ား၊ တိုးတက္ျဖစ္ေပၚမႈရွိေစေရး
ပဲ့ကိုင္ထိန္း ေက်ာင္းျခင္း၊ စာရင္းလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ခြင့္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ျပဳျခင္း၊
အရည္အခ်င္းျပည့္လက္မွတ္ရ ျပည္သူ႕စာရင္းကိုင္မ်ား တိုးပြားေရး အစီအမံမ်ား တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊
ကိုယ္ပိုင္သင္တန္း ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ သင္တန္းဆရာမ်ား အေရအတြက္ တိုးျမႇင့္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
စာရင္းဆိုင္ရာႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္
ႏိုင္ငံတကာဘ႑ာေရး အစီရင္ ခံျခင္းစံ (IFRS)ကို ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ကစၿပီး လိုက္နာက်င့္သုံးႏိုင္ေရးအတြက္
အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာကို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ ထုတ္ျပန္ႏိုင္ ခဲ့ျခင္းတို႔ကို ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး
ေရွ႕ကာလမ်ားတြင္ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲထားသည့္ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္႐ြက္ရမည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို
ဆက္လက္ တိုးျမႇင့္ေဆာင္႐ြက္သြားမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
ျမန္မာႏိုင္ငံစာရင္းေကာင္စီသည္ ပုဂၢလိကစာရင္းက႑ႏွင့္
စာရင္းပညာရွင္မ်ားကို ႀကီး ၾကပ္ထိန္းေက်ာင္းသည့္ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုအေနျဖင့္ ေခတ္ကာလႏွင့္
ေလ်ာ္ညီသည့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈမ်ားကို အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားသည္
ျမန္မာ့စီးပြားေရးနယ္ ပယ္တြင္ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္အညီ စာရင္းပညာ၊ အခြန္ႏွင့္ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ
စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈကိစၥရပ္ မ်ား ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္မႈအတြက္ အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
ေရွ႕ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအေနျဖင့္
IT Audit ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ ေရးအတြက္ IT Infrastructure မ်ား ျဖည့္ဆည္းျခင္း၊ ျပည္သူ႕
ဘ႑ာေရးစီမံခန္႔ခြဲမႈ Public Finance Management (PFM) စီမံကိန္းအရ Mini Data
Centre (MDC) ဝယ္ယူတည္ ေဆာက္၍ အခ်က္အလက္မ်ား မၽွေဝသုံးစြဲႏိုင္ေရး Knowledge
Platform တစ္ခုတည္ ေဆာက္ျခင္း၊Audit Management System က်င့္သုံးႏိုင္ေရး ေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊
Window Based မွ Web Based သို႔ အဆင့္ျမႇင့္ တင္ရန္ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိသည့္
Government Accounting System (GAS) Software ကို ေနျပည္ေတာ္တြင္သာမက တိုင္းေဒသႀကီး/
ျပည္နယ္ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ ႐ုံးမ်ားတြင္ အသုံးျပဳႏိုင္ရန္ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး/ ျပည္နယ္ စာရင္း စစ္ခ်ဳပ္႐ုံးမ်ားၾကား
Video Conferencing System ကိုအသုံးျပဳ၍ လုပ္ငန္း ၫွိႏႈိင္း ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၊ အစည္းအေဝးမ်ား
ျပဳလုပ္ႏိုင္ေရးတို႔ကိုလည္း ဆက္လက္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္႐ြက္သြားရန္ စီစဥ္လ်က္ရွိျခင္း၊
ဘ႑ာေရးစာရင္းစစ္ေဆးျခင္း (Financial Audit)၊ လိုက္နာမႈစစ္ေဆးျခင္း
(Compliance Audit)၊ လုပ္ငန္း ေဆာင္႐ြက္မႈ
စစ္ေဆးျခင္း (Performance Audit)တို႔ကို ISSAIႏွင့္အညီ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ေရး ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား
ႏွင့္ဆက္လက္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံတကာျပည္သူ႕က႑စာရင္းစံ(IPSAS) မ်ားႏွင့္
အညီလိုက္နာက်င့္သုံးႏိုင္ေရး၊ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရဌာနအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္ညႇိႏႈိင္း
ျခင္း၊ ေကာ္မတီမ်ားဖြဲ႕စည္းျခင္းႏွင့္ သင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ျခင္းတို႔ကို တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္
ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္သြားရန္ စီစဥ္လ်က္ရွိျခင္းတုိ႔ကုိ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း ရွင္းလင္းသည္။
ယင္းေနာက္ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာန၏ ျပည္သူ႔အတြက္
တတိယ(၁)ႏွစ္တာကာလ အတြင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဒုတိယအၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ ဦးစုိင္းထြန္းညိဳက
“ေခတ္အဆက္ဆက္အစိုးရမ်ားအေနျဖင့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ား၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို ႀကိဳးပမ္းအေကာင္ အထည္ေဖာ္
ေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေနာက္က်က်န္ခဲ့ရ သျဖင့္ နယ္စပ္ေဒသႏွင့္
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို ျပည္နယ္ျပည္မ အၾကားအလပ္မရွိေစေရးအတြက္
အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္ တင္ေဆာင္႐ြက္ေပးရန္” ဟူေသာ မဟာ ဗ်ဴဟာအရ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီးဌာနကို
ဖြဲ႕စည္း ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
အဓိကလုပ္ငန္းတာ၀န္ႀကီးႏွစ္ရပ္သည္ နယ္စပ္ေဒသမ်ား၏
အေျခခံအေဆာက္အအုံ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ၿပီး လူမႈစီးပြားဘဝမ်ားျမင့္မားတိုးတက္လာေစေရး၊
နယ္စပ္ေဒသတြင္ ေနထုိင္ သည့္ လူငယ္မ်ား၏ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္မ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာ
ေစေရးတုိ႔ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
နယ္စပ္ေဒသမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးေရး၊ ျပည္သူမ်ားလူမႈစီးပြားဘဝဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္
လူ႔စြမ္းအားအရင္း အျမစ္မ်ားဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္လာေစရန္ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိရာတြင္ လမ္း၊
တံတားမ်ားတည္ ေဆာက္ျခင္း၊ ေသာက္သုံးေရႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရ ရရွိေရးေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊ ပညာေရး၊
က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးဆိုင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ား ေဆာင္႐ြက္ျခင္းႏွင့္ လိုအပ္သည္မ်ား
ေထာက္ပံ့ ေပးျခင္း၊ နယ္စပ္ေဒသမ်ားမီးလင္းေရးအတြက္ လၽွပ္စစ္မီး၊ ဆိုလာမီး၊ အင္ဂ်င္မီးေဆာင္႐ြက္
ေပးျခင္း၊ နယ္စပ္ေဒသတြင္ရွိသည့္ IDPs မ်ား၊ အလင္းဝင္မ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူထားေသာ
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ အစည္းမ်ားအတြက္ စားနပ္ရိကၡာ၊ လူ႕အသုံးအေဆာင္မ်ား ေထာက္ပံ့ျခင္း၊
တန္ဖိုးနည္းအိမ္ရာမ်ား ေဆာက္လုပ္ေပးျခင္းတို႔ကိုလည္း နယ္စပ္ေဒသႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား
ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဦးစီးဌာနက ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း။
နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီးဌာန၏ လုပ္ငန္းမ်ားကိုအဓိကအားျဖင့္
နယ္စပ္မ်ဥ္းႏွင့္ ထိစပ္ေန သည့္ ျပည္နယ္ ၇ ခု၊ တိုင္းေဒသႀကီး ၂ ခု၊ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္
ရေဒသ/ တိုင္း ၆ ခုမွ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၁၆၇ ၿမိဳ႕နယ္၊
ေက်း႐ြာေပါင္း သုံးေသာင္းေက်ာ္တြင္ ေျမလမ္း
၆၀၈ မိုင္၊ ေက်ာက္လမ္း ၃၁၉ မိုင္၊
ကတၱရာလမ္း ၄၃ မိုင္၊ ကြန္ကရစ္ လမ္း (၃)မိုင္၊ ကြန္ကရစ္ေရ ေက်ာ္ ၃ စင္း၊
ေျမထိန္းနံရံ ၁၉ ခု၊ လမ္းျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္းျခင္းလုပ္ငန္း ၁၅ မိုင္၊
တံတား ႀကီး၊ လတ္၊ ငယ္ စုစုေပါင္း ၁၉၁ စင္း၊
Box Culvert ၁၈၃ စင္း၊ ရဟတ္ယာဥ္ကြင္း (၁၅) ကြင္း၊ မူလတန္းေက်ာင္း (၂၂) ေက်ာင္း၊ အလယ္တန္း
ေက်ာင္း (၅) ေက်ာင္း၊ အထက္ တန္းေက်ာင္း (၂)
ေက်ာင္း၊ ေဆး႐ုံ (၁)႐ုံ၊ ေက်းလက္ က်န္းမာေရးဌာနခြဲ (၃) ခု၊ ဆည္ (၃) ဆည္၊ စိုက္ပ်ိဳးေရသြယ္ယူျခင္း
(၃) မိုင္၊ ေသာက္သုံးေရရရွိေရးလုပ္ငန္း (၃၀) ခု၊ ေက်း႐ြာ အေရာက္ စိမ့္စမ္းေရသြယ္ယူျခင္း
(၉၉) မိုင္၊ အဝီစိတြင္း (၃၀)၊ ေျမသားေရကန္ (၁၃၈) ကန္၊ အုတ္ေရကန္ (၈၄) ကန္၊ အုတ္စီေရတြင္း
(၃) တြင္း၊ ေရတံေလၽွာက္ႏွင့္ ဖိုင္ဘာ ေရတိုင္ကီ (၇၀၀) လုံး၊ေရအားလၽွပ္စစ္လုပ္ငန္း
(၈) ခု၊ လၽွပ္စစ္ မီးသြယ္တန္းျခင္း (၃၁) မိုင္၊ ဆိုလာ မီးလင္းေရး (၁,၇၃၅) စုံ၊ ထရန္စေဖာ္မာ
(၂) လုံး၊ တန္ဖိုးနည္းအိမ္ရာ ေဆာက္လုပ္ေရး (၃၃၁) လုံး၊ ဝန္ထမ္းအိမ္ရာ (၁၄)လုံးတို႔ကို
အစိုးရ၏တတိယ တစ္ႏွစ္တာအတြင္း ေဆာင္႐ြက္ ႏိုင္သည္ကို ေတြ႕ရွိရပါေၾကာင္း။
ထို႔ျပင္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားသည္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲၾကမ္းတမ္းသည္ႏွင့္အမၽွ
ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ား ေနာက္က်ရသည့္ အတြက္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ လ်က္ရွိရာ
မေဂြဇ-ေခါင္လန္ဖူးလမ္းကို ေဖာက္လုပ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း။
ယခင္က မေဂြဇမွ ေခါင္လန္ဖူးအထိ (၆၅)
မိုင္ (၄) ဖာလုံခရီးမွာ ရွန္ေငါေတာင္တန္း ကိုေက်ာ္ရၿပီး (၁၂) ရက္မွ (၁၃) ရက္အထိ ေျခက်င္ခရီးသြားလာၾကရပါေၾကာင္း၊
လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ ရာသီဥတုၾကမ္းတမ္းမႈေၾကာင့္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ား အပါအဝင္
ႏိုင္ငံ့ ဝန္ထမ္းမ်ားသည္ ခရီးသြားလာရင္း အသက္ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရမႈမ်ား လည္းရွိခဲ့ပါေၾကာင္း။
ထို႔ေၾကာင့္ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီးဌာနက
ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္တို႔၏ လမ္းၫႊန္ မႈႏွင့္အတူ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီးဌာန၊
တပ္မေတာ္စစ္ေျမျပင္အင္ဂ်င္နီယာတပ္ရင္းႏွင့္ ရဝမ္ ဌာေနျပည္သူ႔စစ္တို႔ပူးေပါင္းၿပီး အထူးကိစၥတစ္ရပ္အေနျဖင့္
၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘ႑ာႏွစ္မွ စတင္ ကာ ေလးႏွစ္စီမံကိန္းႏွင့္ မေဂြဇ-ေခါင္လန္ဖူးလမ္း (၆၅) မိုင္
(၄) ဖာလုံကို ရာသီမေ႐ြးသြား လာႏိုင္သည့္လမ္းအျဖစ္ စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့
ပါေၾကာင္း။
ထို႔ျပင္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္မႈအခက္ခဲဆုံးေဒသတြင္
ပါဝင္သည့္ ပန္နန္းဒင္ၿမိဳ႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေျမာက္ဘက္ဆုံးၿမိဳ႕ျဖစ္ၿပီး ယင္းေဒသသည္
ဧရာဝတီျမစ္၏ ေရေဝေရလဲေဒသ ျဖစ္ကာ ေနာင္မြန္ၿမိဳ႕နယ္၊
ပန္နန္းဒင္အပါအဝင္ ငါဝါ၊ ဂဝိုင္၊ ဒုံဇုံ၊ တဆူထု၊ တလာထု၊ ခေရာင္၊ ဒဟြမ္ဒမ္း ေက်း႐ြာမ်ားသည္ ခါကာဘိုရာဇီ အမ်ိဳးသား ဥယ်ာဥ္နယ္ေျမအတြင္းပါဝင္ေၾကာင္း၊
သို႔ေသာ္ အဆိုပါေက်း႐ြာမ်ားသည္ အစြန္အဖ်ားေဒသမ်ား ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ေျခက်င္လမ္းသာ ရွိၿပီး
ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မ်ားစြာေနာက္က်ေနသည့္ေဒသမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ နယ္စပ္ေရး
ရာဝန္ႀကီးဌာနက ယင္းေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အေျခခံအက်ဆုံး လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္ သည့္
ပန္နန္းဒင္- ငါဝါ- ဂဝိုင္- ဒုံဇုံ-တဆူထု-တလာထု-ခေရာင္-ဒဟြမ္ဒမ္းလမ္း (၆၃) မိုင္ကို
ယခု ဘ႑ာႏွစ္က စတင္ကာ ေျမသားလမ္းစတင္ေဖာက္လုပ္ေနၿပီျဖစ္ၿပီး လမ္းပန္းဆက္သြယ္ ေရး ေကာင္းမြန္လာပါက
ေဒသ၏ လူမႈစီးပြားဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ျခင္းႏွင့္အတူ သဘာဝ အေျခခံခရီး သြားလုပ္ငန္း(Ecotourism)လည္း
တိုးတက္လာမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
ထုိ႔ျပင္ ေရရရွိေရးေဆာင္ရြက္ေပးမႈအေနျဖင့္
ကယားျပည္နယ္ ဒီးေမာ့ဆိုၿမိဳ႕နယ္ ပန္ပက္ေက်း႐ြာအုပ္စု ေရရရွိေရးစီမံကိန္းသည္ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီးဌာန၏
ထူးထူးျခားျခား ေဆာင္႐ြက္ေပးႏိုင္ခဲ့သည့္ လုပ္ငန္းတစ္ခု ျဖစ္ၿပီး ပန္ပက္ေက်း႐ြာအုပ္စု
လြိကထိေက်း႐ြာအနီး ေပ (၁၀၀) အနက္ရွိ ေျမေအာက္ဂူေရထြက္မွ ေရစုပ္ပန္႔မ်ားႏွင့္
Ground Tank သို႔ ေရစုပ္ တင္ကာ ေတာင္အျမင့္ရွိ ေရစုကန္မ်ားသို႔ တြန္းတင္ သည့္စနစ္ျဖင့္
ေရတင္ၿပီး ၎မွတစ္ဆင့္ Gravity System ျဖင့္ေက်း႐ြာေပါင္း ခုနစ္႐ြာကို ေပးပုိ႔ႏုိင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
ဒုတိယအဆင့္ထပ္တြန္းစက္႐ုံမ်ားျဖင့္
ေတာင္ထိပ္မ်ားသို႔ ထပ္မံေရတင္ၿပီး ေက်း႐ြာ ငါး႐ြာကို ထပ္မံေပးပို႔ႏိုင္ၿပီး တတိယအဆင့္
ထပ္တြန္းစက္႐ုံမ်ားျဖင့္ ေတာင္ထိပ္မ်ားသို႔ ထပ္မံေရတင္ၿပီး ေက်း႐ြာငါး႐ြာကို ဆက္လက္ျဖန္႔ေဝ
ေပးလ်က္ရွိရာ စုစုေပါင္းဧရိယာ စတုရန္း မိုင္(၅၀)အတြင္းရွိ ေက်း႐ြာေပါင္း (၁၇) ႐ြာကိုသန္႔ရွင္းေသာ
ေသာက္သုံးေရ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရ ျဖန္႔ေဝေပး ႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ေရရရွိေရးစီမံကိန္းအတြက္
ဆက္စပ္လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္သည့္ ပင္မ ေရပိုက္လိုင္းႏွင့္ ေရျဖန္႔ေဝပိုက္လိုင္း (၁၃/၅)မိုင္သြယ္တန္းျခင္း၊
ေရကန္(၃၈)လုံး တည္ေဆာက္ျခင္း၊ ေရစုပ္ပန္႔၊ ေရတင္ပန္႔၊ ေရစက္႐ုံႏွင့္ေရတား တမံမ်ားတည္ေဆာက္ျခင္း၊
၁၀၀ KVA ထရန္ စေဖာ္မာႏွင့္ ၅၀ KVA ထရန္စေဖာ္မာမ်ား တပ္ဆင္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့ျခင္း
ေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားအတြက္ ႀကီးမားေသာ အက်ိဳးရရွိသည့္ရလဒ္တစ္ခု ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီးဌာနအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္
ပူးေပါင္းေဆာင္ ႐ြက္မႈတြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈစီမံကိန္း(၂) ခု၊ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရ
မဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈစီမံကိန္း (၁၁) ခုရွိၿပီးအဆိုပါ
စီမံကိန္းမ်ားအနက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ပညာသင္ၾကားျခင္း စီမံကိန္း
(Education for Peace
and Development-EPD) ကို နယ္စပ္ေဒသႏွင့္
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳး တိုး တက္ေရးဦးစီးဌာနႏွင့္ နိပြန္ေဖာင္ေဒးရွင္း
(ေစတနာအဖြဲ႕) ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ လ်က္ရွိပါ ေၾကာင္း။
အဆိုပါ စီမံကိန္းကို ရွမ္းျပည္နယ္(ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ေျမာက္ပိုင္း)တြင္
၂၀၀၂ ခုႏွစ္က တည္းက စတင္ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၈ခုႏွစ္အထိ စာသင္ေက်ာင္း (၃၀၀) တည္ေဆာက္ျခင္း
ႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္း (၉၂) ေက်ာင္းျပဳျပင္ျခင္းတို႔ကို ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
စီမံကိန္းစတုတၳအဆင့္အျဖစ္ ၂၀၁၈ခုႏွစ္
၂၀၂၃ခုႏွစ္အထိ (၅) ႏွစ္ကာလတြင္ စာသင္ ေက်ာင္း ၁၂၀ တည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္စာသင္ေက်ာင္း ၅၀
ျပဳျပင္ျခင္းလုပ္ငန္းကို ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္(ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ေျမာက္ပိုင္း)
အျပင္ကယားျပည္နယ္ ခုနစ္ၿမိဳ႕နယ္တြင္လည္း တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္႐ြက္ေပး လ်က္ရွိပါေၾကာင္း။
စီမံကိန္းစတုတၳအဆင့္၏ ပထမႏွစ္အတြက္စာသင္ေက်ာင္း
(၂၂)ေက်ာင္း ေဆာက္လုပ္ ျခင္းႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္း (၁၀)ေက်ာင္း ျပဳျပင္ျခင္းေဆာင္႐ြက္ၿပီးစီးခဲ့ၿပီျဖစ္၍
၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၉ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီအထိ စုစုေပါင္း စာသင္ေက်ာင္း (၃၁၀) တည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္
(၁၀၂) ေက်ာင္း ျပဳျပင္ျခင္းတို႔ ေဆာင္႐ြက္ၿပီးစီးခဲ့ၿပီ
ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး
ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားအေနျဖင့္ နယ္စပ္ေရးရာ ဝန္ႀကီးဌာနသည္
နယ္စပ္ေဒသရွိ တိုင္းရင္းသားလူငယ္လူ႐ြယ္မ်ားအတြက္ အေျခခံ၊ အဆင့္ ျမင့္ပညာရပ္မ်ားႏွင့္
အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းပညာရပ္မ်ား သင္ၾကားေပးၿပီး လူ႕စြမ္းအားအရင္း အျမစ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္
လူမႈစီးပြားဘဝဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ ႐ြက္ႏိုင္ရန္ဆိုသည့္ ရည္႐ြယ္ခ်က္
ႏွစ္ရပ္ျဖင့္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ဇြန္ (၃၀) ရက္တြင္ ပညာေရး ႏွင့္ေလ့က်င့္ေရးဦးစီးဌာနကို စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
ပညာေရးႏွင့္ေလ့က်င့္ေရးဦးစီးဌာနကို
႐ုံးခ်ဳပ္၊ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားဖြံ႕ ၿဖိဳးေရးတကၠသိုလ္ (စစ္ကိုင္း)၊
ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား စြမ္းရည္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ဒီဂရီေကာလိပ္ (ရန္ကုန္ႏွင့္စစ္ကိုင္း)၊
ဗဟိုေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္း၊ တိုင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္႐ုံး (၉) ႐ုံး၊ ခ႐ိုင္႐ုံး (၉) ႐ုံး၊
နယ္စပ္ေဒသ တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးသင္တန္းေက်ာင္း (၄၅)ေက်ာင္း၊ နယ္စပ္ေဒသတိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား
စက္မႈလက္မႈ ပညာသင္တန္းေက်ာင္း (၉) ေက်ာင္း၊ အမ်ိဳးသမီးအိမ္တြင္းမႈ သက္ေမြးလုပ္ငန္း
ပညာသင္တန္းေက်ာင္း (၅ဝ) ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားရွိၿပီး နယ္စပ္ေဒသရွိ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား၏
လူ႕စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးေပးေရး
လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ေပးလ်က္ ရွိပါေၾကာင္း။
အေျခခံပညာက႑တြင္ နယ္စပ္ေဒသတိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား
ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးသင္တန္း ေက်ာင္း(၄၅)ေက်ာင္း ဖြင့္လွစ္ထားၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္တတိယတစ္ႏွစ္တာ
ကာလတြင္ ဆိုက္ေခါင္ သင္တန္းေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းကို တိုးခ်ဲ႕ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း၊
အဆိုပါ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ား တြင္ ပညာဆက္လက္သင္ၾကားရန္ အခက္အခဲရွိသည့္ နယ္စပ္ေဒသမွ မိဘမဲ့၊
မိမဲ့၊ ဖမဲ့ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးလူငယ္မ်ားကို ၅
တန္းမွ ၁၀ တန္းအထိ ေနထိုင္စားေသာက္ေရးႏွင့္ ပညာသင္ၾကား ေရးအားလုံးကို အခမဲ့တက္ေရာက္ေစခဲ့ပါေၾကာင္း၊
ယင္းသင္တန္းေက်ာင္းတြင္ ယေန႔အထိ စုစုေပါင္းေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ ၂၉,၄၇၀
ကို ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ခဲ့ၿပီး တကၠသိုလ္ဝင္တန္း ေအာင္ျမင္ၿပီးသူ ၂,၃၆၇ ဦးကိုလည္း
တကၠသိုလ္အဆင့္ျမင့္ပညာရပ္မ်ား ဆက္လက္သင္ ၾကား ေပးႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ ၀၁၈-၂၀၁၉ ပညာသင္ႏွစ္တြင္မူလူငယ္သင္တန္းေက်ာင္း
(၄၅) ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူ ၆,၆၇၉ ဦး တက္ေရာက္ပညာသင္ၾကား လ်က္ ရွိပါေၾကာင္း။
အဆင့္ျမင့္ပညာက႑တြင္လည္း ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးေရး
တကၠသိုလ္ (၁)ေက်ာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား စြမ္းရည္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဒီဂရီ
ေကာလိပ္ (၂) ေက်ာင္း၊ ဗဟိုေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္း (၁) ေက်ာင္းတို႔ကို ဖြင့္လွစ္သင္ၾကား
ေပး လ်က္ရွိပါေၾကာင္း။
ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးေရးတကၠသိုလ္
စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည့္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွ ယေန႔အထိ စုစုေပါင္း ၁၃,၃၀၄
ဦး ေမြးထုတ္ေပးခဲ့ၿပီး တတိယ တစ္ႏွစ္တာ ကာလ အတြင္း ပညာေရးဘြဲ႕ ၁၆၅ ဦး၊
မဟာပညာေရးဘြဲ႕ ၁၁ ဦးတို႔ကို ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ခဲ့ ေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းဆင္းသင္တန္းသား၊
သင္တန္းသူမ်ားကို ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနတြင္ အထက္ တန္းျပရာထူးျဖင့္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအျဖစ္ ခန္႔အပ္ေပးၿပီး
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးအလိုက္ မိမိတို႔ ၏ သက္ဆိုင္ရာေဒသမ်ားတြင္ တာဝန္ျပန္လည္ ထမ္းေဆာင္ေစလ်က္
ရွိပါေၾကာင္း၊ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ပညာသင္ႏွစ္အတြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးတကၠသိုလ္တြင္ ပညာေရးဘြဲ႕ ငါးႏွစ္သင္တန္း
ပထမ ႏွစ္မွ ပၪၥမႏွစ္အထိ ၁,၆၂၉ ဦး၊ မဟာပညာေရးဘြဲ႕ႏွစ္ႏွစ္သင္တန္းတြင္ ၂၅ ဦး စုစုေပါင္း ၁,၆၅၄ ဦး
တက္ေရာက္ ပညာသင္ၾကားလ်က္ရွိပါေၾကာင္း။
ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား
စြမ္းရည္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဒီဂရီေကာလိပ္ (ရန္ကုန္ႏွင့္ စစ္ကိုင္း)ကို နယ္စပ္ေဒသမွ တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား
ဘြဲ႕ရပညာတတ္မ်ား ျဖစ္လာေစၿပီး မိမိေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ရန္
ရည္႐ြယ္ဖြင့္လွစ္ျခင္း ျဖစ္ ေၾကာင္း။
ေက်ာင္းဆင္းေက်ာင္းသားမ်ားကို ဝိဇၨာဘြဲ႕၊
သိပၸံဘြဲ႕၊ ေအဂ်ီတီအိုင္ဒီပလိုမာႏွင့္ အင္ဂ်င္ နီယာနည္းပညာဘြဲ႕မ်ား ေပးအပ္ခ်ီးျမႇင့္ၿပီး
အလုပ္ပါတစ္ပါတည္း ခန္႔အပ္ေပးေၾကာင္း၊ ယေန႔ အထိ ဝန္ႀကီးဌာန ၁၅ ခုႏွင့္
တိုင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္ စည္ပင္သာယာ ေရးအဖြဲ႕မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းမ်ားအျဖစ္ ၎တို႔၏
သက္ဆိုင္ရာ ေဒသမ်ားတြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္လ်က္ ရွိရာ ယေန႔အထိ သင္တန္းဆင္း ေက်ာင္းသားဦးေရ ၃,၈၇၀ ကို
ေမြးထုတ္ေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း။
ေက်ာင္းဆင္းေက်ာင္းသားမ်ားအနက္ အရည္အခ်င္းျပည့္မီသူမ်ားကို
ပါရဂူဘြဲ႕၊ မဟာ ဘြဲ႕မ်ားကို ဆက္လက္တက္ေရာက္သင္ယူေစခဲ့ၿပီး ယေန႔အထိ ပါရဂူဘြဲ႕ (၃၂) ဦး၊
မဟာသု ေတသနဘြဲ႕ (၆၇) ဦး၊ မဟာသိပၸံဘြဲ႕ (၁၆၉) ဦး၊ မဟာဝိဇၨာဘြဲ႕ (၇၇) ဦး၊ မဟာအင္ဂ်င္နီ
ယာဘြဲ႕ (၅၇) ဦး၊ အင္ဂ်င္နီယာဘြဲ႕ (၁၉၉) ဦး စုစုေပါင္း (၆၀၁) ဦး ေမြးထုတ္ေပး ႏိုင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း။
ထို႔ျပင္ တိုင္းရင္းသူအမ်ိဳးသမီးငယ္မ်ားကို
အိမ္တြင္းမႈသက္ေမြးလုပ္ငန္း ပညာရပ္မ်ား သင္ၾကားေပးၿပီး အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား
ရရွိေစရန္ အမ်ိဳးသမီး အိမ္တြင္းမႈ သက္ေမြး လုပ္ငန္းပညာသင္တန္းေက်ာင္း (၄၅) ေက်ာင္းကို
ဖြင့္လွစ္ထားၿပီး အေျခခံအိမ္တြင္းမႈသင္ တန္း၊ အဆင့္ျမင့္စက္ခ်ဳပ္သင္တန္း၊ သိုးေမြးစက္ဆြဲသင္တန္း၊
႐ိုးရာဂ်ပ္ခုတ္သင္တန္းမ်ားႏွင့္ ေခတ္မီေမာ္တာ အထည္ခ်ဳပ္စက္သင္တန္းမ်ား သင္ၾကားေပးလ်က္ရွိပါေၾကာင္း။
တတိယတစ္ႏွစ္တာကာလအတြင္း အိမ္တြင္းမႈသင္တန္းေက်ာင္း
(၄၅) ေက်ာင္းတြင္ သင္တန္းသား သင္တန္းသူ စုစုေပါင္း (၆,၀၁၀) ကို ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးႏိုင္
ခဲ့ေၾကာင္း ရွင္းလင္းေျပာၾကားသည္။
ဆက္လက္၍ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္စြမ္းအင္၀န္ႀကီးဌာန၏
ျပည္သူ႔အတြက္ တတိယ (၁) ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍
အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ ဦးတင္ေမာင္ဦးက အမ်ိဳးသားလၽွပ္စစ္ဓာတ္အားရရွိေရးစီမံကိန္း
(National Electrification Plan-NEP)အရ ၂၀၂၁ခုႏွစ္တြင္ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း (၅၅ ရာခိုင္ႏႈန္း)၊ ၂၀၂၆ခုႏွစ္တြင္ (၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း) ႏွင့္ ၂၀၃၀ခုႏွစ္တြင္(၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္း)
လၽွပ္စစ္မီးအျပည့္အဝရရွိေရး ဦးတည္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိရာ လၽွပ္စစ္ဓာတ္အား ပိုမိုျဖန္႔ျဖဴးႏိုင္ေရး၊
Proper Generation Mix ျဖစ္လာေရးအတြက္ ဓာတ္အားေပး စက္႐ုံမ်ားႏွင့္ ဓာတ္အားခြဲ႐ုံမ်ားကို
အဆင့္ျမႇင့္တင္ျခင္း၊ ေရအားလၽွပ္စစ္စီမံကိန္း မ်ားအား စီမံခ်က္မ်ားေရးဆြဲတည္ေဆာက္ျခင္း၊
ျပန္လည္ျပည့္ၿဖိဳးၿမဲ စြမ္းအင္ျဖစ္သည့္ ေနစြမ္း
အင္မွ လၽွပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ေရးအတြက္ စီမံကိန္းမ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိျခင္း၊
စက္႐ုံအသစ္မ်ားတည္ေဆာက္ျခင္း၊ ဓာတ္အားလိုင္းႏွင့္ဓာတ္အားခြဲ႐ုံမ်ားတိုးခ်ဲ႕ တည္ေဆာက္
ျခင္း၊ ဓာတ္အားျဖန္႔ျဖဴးေရးအပိုင္းတြင္ အဆင့္ျမင့္နည္းပညာႏွင့္တန္ဖိုးႀကီး ေခတ္မီပစၥည္းမ်ား
အသုံးျပဳ၍ စြမ္းရည္ႏွင့္လုံၿခဳံမႈအားျမႇင့္တင္ျခင္း စသည္တို႔ကို ျပည္ေထာင္စုဘ႑ာေငြ၊
မိတ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာပံ့ပိုးမႈ၊ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရတို႔၏
ႏွစ္အလိုက္ဘ႑ာေငြ ရရွိမႈအေပၚမူတည္၍ စီမံခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊ ျပည္တြင္း လိုအပ္ခ်က္အား
ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ေရးအတြက္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ရွာေဖြတူးေဖာ္ထုတ္ လုပ္ေရးကို ႏိုင္ငံတကာကုမၸဏီမ်ားျဖင့္
ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားအား အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္ေဆာင္ ႐ြက္ရန္ ေရတိုေရရွည္စီမံခ်က္မ်ား
ခ်မွတ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း။
တတိယ(၁)ႏွစ္တာကာလအတြင္း လၽွပ္စစ္က႑
တိုးတက္ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့မႈမ်ား အေနျဖင့္ လၽွပ္စစ္ဓာတ္အား (Energy) ထုတ္လုပ္မႈအေနျဖင့္
၂၀၁၈-၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ယူနစ္ သန္း(၂၂၃၂၀) ရွိၿပီး ၃ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ႏွစ္စဥ္ ၁၂ ရာခိုင္ႏႈန္း
တိုးတက္ျဖန္႔ျဖဴးႏိုင္ခဲ့ကာ တတိယႏွစ္အတြင္း လၽွပ္စစ္ဓာတ္အားသုံးစြဲမႈ အျမင့္ဆုံးသည္
၃၇၀၀ မဂၢါဝပ္ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံအသစ္မ်ား တည္ေဆာက္ၿပီးစီးမႈအေနျဖင့္ ၂၂၅
မဂၢါဝပ္ႏွင့္ ၉၀ မဂၢါဝပ္ရွိ ျမင္းၿခံသဘာဝဓာတ္ေငြ႕ႏွင့္ စြန္႔ပစ္အပူသုံး ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံ
၂ ႐ုံ၊ ၁၄၅ မဂၢါဝပ္ရွိ ေက်ာက္ ဆည္သဘာဝဓာတ္ေငြ႕သုံး ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံ၊၁၁၈ ဒသမ ၉ မဂၢါဝပ္ရွိ
သထုံသဘာဝဓာတ္ ေငြ႕ႏွင့္စြန္႔ပစ္အပူသုံး ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံ၊ ၃ ဒသမ ၂ မဂၢါဝပ္ရွိ အထက္နမ့္ထြမ္
ေရအားလၽွပ္ စစ္စက္႐ုံ၊ ၄ မဂၢါဝပ္ရွိ ရာဇၿဂိဳလ္ေရအားလၽွပ္စစ္စက္႐ုံတို႔ကို တည္ေဆာက္ၿပီးစီးခဲ့သည့္
အတြက္ စုစုေပါင္း ၅၈၆ မဂၢါဝပ္ တိုးခ်ဲ႕ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ျဖဴးႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
မဟာဓာတ္အားလိုင္းႏွင့္ ဓာတ္အားခြဲ႐ုံမ်ား
တည္ေဆာက္ၿပီးစီးမႈအေနျဖင့္ ၂၃၀ ေကဗြီ မွ ၀ ဒသမ ၄ေကဗြီအထိ ဓာတ္အားလိုင္း (စုစုေပါင္း
၃၀၁၅ မိုင္)၊ ၂၃၀ ေကဗြီ ဓာတ္အားခြဲ႐ုံ (၁)ခု၊ ၆၆ ေကဗြီခြဲ႐ုံ (၂၉)ခု၊ ၃၃ ေကဗြီခြဲ႐ုံ
(၁၀)ခု၊ ၁၀/၀ ဒသမ ၄ ေကဗြီ ထရန္စေဖာ္မာ (၄၃၃၈) လုံးတို႔အား တည္ေဆာက္ၿပီးစီးခဲ့သျဖင့္
စုစုေပါင္း ၂၆၈၈ MVA တိုးခ်ဲ႕ တည္ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါေၾကာင္း။
(၁)ႏွစ္တာကာလအတြင္း ၿမိဳ႕(၉)ၿမိဳ႕၊
ေက်း႐ြာ (၂၄၄၀)႐ြာတို႔မွာ အိမ္ေထာင္စု (၀ ဒသမ ၅၂) သန္းအား ဓာတ္အားစနစ္မွ လၽွပ္စစ္မီးတိုးခ်ဲ႕ျဖန္႔ျဖဴးေပးႏိုင္ခဲ့ၿပီး
လက္ရွိ လၽွပ္စစ္မီးသုံးစြဲသူ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း (၄ဒသမ ၈)သန္းခန္႔ (တစ္ႏိုင္ငံလုံး၏
၄၄ ရာခိုင္ႏႈန္း) ရွိၿပီျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ တစ္ႏိုင္ငံလုံးတြင္ ေက်း႐ြာေပါင္း ၆၃၂၇၇ ႐ြာရွိသည့္ အနက္ (၅၄ ရာခိုင္ႏႈန္း)
ျဖစ္သည့္ ၃၄၁၄၆ ႐ြာတြင္ လၽွပ္စစ္ဓာတ္အားျဖန္႔ျဖဴးေပး
လ်က္ရွိပါေၾကာင္း။
တတိယ(၁)ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း စြမ္းအင္က႑
တိုးတက္ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့မႈမ်ား အေနျဖင့္ ကုန္းတြင္းႏွင့္ကမ္းလြန္လုပ္ကြက္မ်ား ရွာေဖြတူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ႏိုင္မႈ
ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္းက ကုန္းတြင္းပိုင္းတြင္ ရွာေဖြေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳး ေရးတြင္း (၂၃)တြင္းႏွင့္
ပူးေပါင္းကုမၸဏီမ်ားမွ (၁၇)တြင္း စုစုေပါင္း (၄၀)တြင္း တူးေဖာ္ခဲ့ၿပီး၊ ေရနံစိမ္းစည္
(၂ ဒသမ ၃၁) သန္းႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ (၁၉,၀၁၉)
ကုဗေပသန္းထုတ္လုပ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ ႐ြက္လ်က္ရွိသည့္ ႏိုင္ငံတကာကုမၸဏီမ်ားမွ ကမ္းလြန္ပိုင္းတြင္ (၄၆)တြင္းတူးေဖာ္ခဲ့ၿပီး ေရနံ (ေလဆီ) စည္ (၁ ဒသမ
၀၂)သန္းႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ကုဗေပ (၆၀၄,၈၁၈)
သန္း ထုတ္ လုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္းအေနျဖင့္
ကုန္းတြင္းႏွင့္ကမ္းလြန္ စုစုေပါင္း ေရနံစိမ္းစည္ (၃ ဒသမ ၃၂) သန္းႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ (၆၂၃,၈၃၈) ကုဗေပသန္း ထုတ္လုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊
လစ္လပ္လ်က္ရွိေသာ ကုန္းတြင္းပိုင္းလုပ္ကြက္ (၁၈)ကြက္ႏွင့္ ကမ္းလြန္လုပ္ကြက္ (၁၅)ကြက္တို႔အားေရနံႏွင့္သဘာဝဓာတ္ေငြ႕
ရွာေဖြမႈမ်ားကို တိုးျမႇင့္ ေဆာင္႐ြက္ေရးအတြက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတင္ဒါေခၚယူမႈကို မၾကာမီေဆာင္႐ြက္ရန္
စီစဥ္ လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္သုံးသဘာဝဓာတ္ေငြ႕ (CNG) လုပ္ငန္းတိုးတက္မႈအေနျဖင့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္
ေမ ၁၂ ရက္တြင္ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး ပလိပ္ၿမိဳ႕ရွိေမာ္ေတာ္ယာဥ္သုံး သဘာဝဓာတ္ေငြ႕(CNG)အေရာင္းဆိုင္တြင္
ကိုရီးယားႏိုင္ငံထုတ္ Kwang Shin စက္သစ္ႀကီး မ်ားျဖင့္ အစားထိုးလဲလွယ္ တပ္ဆင္၍အသုံးျပဳႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။
ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလုံးတြင္ ယေန႔အထိ စုစုေပါင္းေမာ္ေတာ္ယာဥ္အစီးေရ
၂၈,၂၉၉ စီးတို႔ ကို သဘာဝဓာတ္ေငြ႕သုံးေမာ္ေတာ္ယာဥ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲတပ္ဆင္ေပးႏိုင္ခဲ့ၿပီး
ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီးအတြင္း ၄၁ ဆိုင္၊ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ၂ ဆိုင္၊ ေရနံ ေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္
၂ ဆိုင္ႏွင့္ ေခ်ာက္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ၁ ဆိုင္ စုစုေပါင္း ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံ လုံးတြင္ ၄၆
ဆိုင္အား ဖြင့္လွစ္၍ (၂၄)နာရီပတ္လုံး ပိတ္ရက္မရွိ ေရာင္းခ်ေပးလ်က္ ရွိပါေၾကာင္း။
CNG သုံး ခရီးသည္တင္ယာဥ္မ်ား အသုံးျပဳႏိုင္ရန္
ေရနံေျမမ်ားမွ ထြက္ရွိေသာ ကုန္း တြင္းသဘာဝဓာတ္ေငြ႕ျဖင့္သာ ေန႔စဥ္ ကုဗေပ ၂၃ သန္းေက်ာ္အထိ
ျဖန္႔ျဖဴးေပးလ်က္ရွိပါ ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံပိုင္စက္႐ုံမ်ားတြင္ ေရနံဓာတ္ေငြ႕ရည္ LPG မက္ထရစ္တန္
(၈,၈၅၈) တန္၊ CNG (၇,၂၄၉) ကုဗေပသန္းႏွင့္ ယူရီးယားဓာတ္ေျမၾသဇာ (၁၂၇,၉၄၁) မက္ထရစ္တန္
ထုတ္ လုပ္ျဖန္႔ျဖဴးခဲ့ပါေၾကာင္း။
ေရနံဓာတ္ေငြ႕ရည္ LPG အား အိမ္သုံးႏွင့္
လုပ္ငန္းသုံးအေနျဖင့္ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ပိုပို သုံးစြဲႏိုင္ျခင္းျဖင့္ Biomass ေခၚ
ထင္း၊မီးေသြးသုံးစြဲမႈေလ်ာ့က်ၿပီး၊ ပတ္ဝန္း က်င္ထိခိုက္မႈေလ်ာ့ နည္းျခင္းႏွင့္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈကို
တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ပုဂၢလိကမွ LPG က႑တြင္ပိုမိုရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေဆာင္႐ြက္ေရးအတြက္
ဝန္ႀကီးဌာနမွ လုပ္ငန္းလိုင္စင္(၇)မ်ိဳး သတ္မွတ္၍ လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳလ်က္ရွိရာမွာ ယေန႔အထိ
လိုင္စင္ (၆၉၁)ခု ထုတ္ေပးၿပီးျဖစ္ ေၾကာင္း။
လက္ရွိႏိုင္ငံပိုင္ေရနံခ်က္စက္႐ုံမ်ားမွ
ေရနံစိမ္းမက္ထရစ္တန္ (၂၅၁,၅၀၉)တန္ ခ်က္ လုပ္ခဲ့ၿပီး၊ ဓာတ္ဆီ (၆၇,၀၈၀) မက္ထရစ္တန္၊ ဒီဇယ္
(၁၁၀,၂၄၂) မက္ထရစ္တန္ အား ျပည္တြင္းသို႔ ျဖန္႔ျဖဴးေပးခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္းရွိ
ပုဂၢလိကစက္သုံးဆီ သိုေလွာင္ကန္စခန္း မ်ားႏွင့္ စက္သုံးဆီအေရာင္းဆိုင္မ်ားမွ သိုေလွာင္ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္း
ခ်သည့္စက္သုံးဆီ မ်ား၏ အရည္အေသြးႏွင့္ အျခင္အတြယ္မွန္ကန္ျပည့္ဝမႈရွိေစေရးအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ
ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားတြင္ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီးျဖစ္သည့္ ေရနံႏွင့္ေရနံထြက္ပစၥည္းဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား
ထိန္းသိမ္းႀကီးၾကပ္ေရးဆပ္ေကာ္မတီမ်ားက ေရွာင္တခင္ဝင္ ေရာက္စစ္ေဆး၍ စက္သုံးဆီနမူ နာမ်ားကိုရယူၿပီး
ဓာတ္ခြဲခန္းသို႔ ေပးပို႔စမ္းသပ္စစ္ေဆး ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ရာ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏၰာ ႏွစ္အတြင္း စစ္ေဆးသည့္အႀကိမ္ေပါင္း
(၂၆) ႀကိမ္၊ အေရာင္းဆိုင္ (၇၈)ဆိုင္အား စစ္ေဆး ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ယင္းတို႔အနက္ စက္သုံးဆီအရည္အေသြးႏွင့္
အျခင္အတြယ္ကိုက္ညီမႈ မရွိသည့္ အေရာင္းဆိုင္(၂၁)ဆိုင္အား အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ေရး ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္
လ်က္ရွိပါ ေၾကာင္း။
ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းရွင္ကုမၸဏီမ်ားမွ ျပည္ပမွစက္ဆီေခ်ာဆီ
Brand Name အသစ္မ်ား တင္သြင္းျဖန္႔ျဖဴးရန္ ခြင့္ျပဳေပးလ်က္ရွိရာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလမွ
၂၀၁၉ ခုႏွစ္၊ မတ္လအထိ ကုမၸဏီ(၃၂)ခုမွ Brand (၃၄)ခုအား ခြင့္ျပဳထုတ္ေပးခဲ့ၿပီး စုစုေပါင္းကုမၸဏီ(၃၄၉)ခုမွ
Brand (၄၁၀)ခုအား ခြင့္ျပဳထုတ္ေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါေၾကာင္း ရွင္းလင္းေျပာၾကားသည္။
ထို႔ေနာက္ တက္ေရာက္လာသည့္ သတင္းမီဒီယာမ်ားက
ျပည္ေထာင္စု စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ ရံုးက စစ္ေဆးရာတြင္ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၏ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြ အလြဲသံုးစားမႈ၊
စစ္ေဆးေတြ႔ရွိမႈ၊ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ရံုး၏ အစီရင္ခံစာကုိ အမ်ားျပည္သူသိရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္မည့္
အစီအမံ၊ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ လယ္ေ၀းၿမိဳ႕နယ္ ပညာေရးမႈးရံုး၏ ၀န္ထမ္္း
လစာပုိထုတ္မႈ၊ ျပည္ေထာင္စုစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ရံုး ဥပေဒျပင္ဆင္ေရး၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပို္င္း
တြင္ ရဟတ္ယာဥ္ ၁၅ကြင္း တည္ေဆာက္ေရး၊ မေဂြဇ-ေခါင္လန္ဖူးလမ္းပုိင္း အဆင့္ျမႇင့္တင္ ေရး၊
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းရွိသည့္ နယ္ေျမမ်ားတြင္ စီမံကိန္းတည္ေဆာက္ ရာ၌
EAO မ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးတြင္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပး ေနမႈႏွင့္
ဓာတ္အားမလုံေလာက္မႈ၊ ၂၀၂၀ တြင္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားရရွိေအာင္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ ထားမႈ၊ မီတာခေျပာင္းလဲေကာက္ခံမည့္ႏႈန္းထား၊
CNG အေရာင္းဆိုင္မ်ားတြင္ သဘာ၀ဓါတ္ ေငြ႔ထုတ္ေပးေနမႈ၊ ကရင္ျပည္နယ္ရွိ ေက်ာက္မီးေသြးစီမံကိန္းရပ္ဆုိင္းထားမႈ
အေျခအေန၊ တရုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏိုင္ငံႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည့္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္စီမံကိန္း
စသည့္ တုိ႔ကုိေမးျမန္းၾကရာ သက္ဆုိင္ရာဌာနအလိုက္
ျပန္လည္ရွင္းလင္းေျဖၾကားၾကသည္။
(သတင္းစဥ္)





No comments:
Post a Comment