အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ မူးယစ္ေဆး၀ါးအလြဲသံုးမႈႏွင့္ တရားမ၀င္ေရာင္း၀ယ္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ အခမ္းအနား က်င္းပ

ေနျပည္ေတာ္ ဇြန္ ၂၆

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ မူးယစ္ေဆး၀ါးအလြဲသံုးမႈႏွင့္ တရားမ၀င္ေရာင္း၀ယ္မႈ တိုက္ ဖ်က္ေရးေန႔ အခမ္းအနား ကို ယေန႔နံနက္ ၉ နာရီတြင္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာအျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းဗဟိုဌာန -၂ ၌ က်င္းပရာ ဒုတိယသမၼတ ဦးျမင့္ေဆြ တက္ေရာက္ အမွာစကားေျပာၾကားသည္။

အခမ္းအနားသို႔ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေက်ာ္ေဆြ၊ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိန္၀င္း၊ ေဒါက္တာမ်ိဳးသိမ္းႀကီးႏွင့္ ေဒါက္တာ၀င္းျမတ္ေအး၊ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးျမ၀င္း၊ ဒုတိယ၀န္ႀကီးမ်ား၊ ဒုတိယ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ မူးယစ္ ေဆး၀ါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲ ေစေသာ ေဆး၀ါးမ်ားအႏၱရာယ္တားဆီးကာကြယ္ေရးဗဟိုအဖြဲ႕ႏွင့္ လုပ္ငန္း အဖြဲ႕မ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူ မ်ား၊ ကုလသမဂၢ ၊ INGO၊ NGOမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ဖိတ္ၾကားထားသူမ်ားႏွင့္ တာ၀န္ ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ၾကသည္။

အခမ္းအနားတြင္ ဒုတိယသမၼတ ဦးျမင့္ေဆြက မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာသည္ ႏိုင္ငံႀကီးငယ္မေ႐ြး၊ ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာမေ႐ြး၊ ကမၻာ့လူသားထုတစ္ရပ္လုံးႏွင့္ ႏိုင္ငံအသီး သီးကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္ ျပႆနာ တစ္ရပ္ျဖစ္ ပါေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ မူးယစ္ေဆးဝါးဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္း၊ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ စိတ္ကို ေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆးဝါးမ်ား ဆိုင္ရာကြန္ဗင္းရွင္း၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္စိတ္ ကိုေျပာင္း လဲေစေသာေဆးဝါးမ်ား တရားမဝင္ေရာင္းဝယ္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ လက္မွတ္ေရးထိုး လိုက္နာအေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိၿပီး ႏုိင္ငံတကာကြန္ဗင္းရွင္းႏွင့္ အညီ နည္းဥပေဒမ်ားကုိလည္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါေၾကာင္း။

မူးယစ္ေဆးဝါးအႏၲရာယ္ တားဆီးကာကြယ္ေရးဗဟိုအဖြဲ႕ကို ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ေခတ္စနစ္ႏွင့္ ေလ်ာ္ညီေစရန္ (၆)ႀကိမ္တိုင္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါေၾကာင္း၊ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္စိတ္ကို ေျပာင္းလဲ ေစေသာေဆးဝါးမ်ား အႏၲရာယ္တားဆီး ကာကြယ္ေရး ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းအဖြဲ႕ (၁၀)ဖြဲ႕ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္၊ ခ႐ိုင္၊ ၿမိဳ႕နယ္၊ ရပ္ကြက္ႏွင့္ ေက်း႐ြာမ်ားတြင္ အဆင့္ဆင့္ျပင္ဆင္ ဖြဲ႕စည္း ေပးခဲ့ၿပီး လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို သတ္မွတ္ေပး ခဲ့ပါေၾကာင္း။

မူးယစ္ေဆးဝါးပေပ်ာက္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ(၂)ရပ္ကို ခ်မွတ္ၿပီး ၁၉၉၉ - ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၃ - ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အထိ (၁၅)ႏွစ္ စီမံကိန္းကို ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကယားႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ မ်ားရွိ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း (၅၁) ၿမိဳ႕နယ္၌ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့ပါ ေၾကာင္း၊ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ခုႏွစ္အထိ မူးယစ္ ေဆးဝါး ပေပ်ာက္ေရး စတုတၳ(၅)ႏွစ္ စီမံကိန္းကို တိုးခ်ဲ႕ေရးဆြဲ၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္ လ်က္ရွိပါ ေၾကာင္း။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး ဖမ္းဆီးရမိသည့္ အမႈေပါင္း (၈၈၀၀)ရွိခဲ့ၿပီး မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား၊ ဓာတု ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား၏ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးမႈတန္ဖိုးမွာ က်ပ္သန္းေပါင္း (၆၆၀၀၀)ေက်ာ္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးသည့္ေဒသမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳး ေရးႏွင့္ လူမႈဘဝ ျမႇင့္တင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိသကဲ့သို႔ လမ္းတံတား၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စိုက္ပ်ိဳးေျမ ေဖာ္ထုတ္ေရး၊ ေရႏွင့္စြမ္းအင္ရရွိေရး၊ ႐ုပ္ျမင္ သံၾကားထပ္ဆင့္လႊင့္စက္႐ုံမ်ား တည္ေဆာက္ေပးျခင္းႏွင့္ သာသနာေရးအေဆာက္ အဦမ်ား တည္ေဆာက္ေပးျခင္းတို႔ကို ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ အလားတူူ ေဒသႏွင့္ ကိုက္ညီသည့္ တစ္ပိုင္တစ္ႏိုင္သား၊ငါးေမြးျမဴေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ လ်က္ရွိ ၿပီး အစား ထိုးသီးႏွံမ်ား စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ေစရန္လိုအပ္သည့္ိ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း တို႔ကို လည္း အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။

ထိန္းခ်ဳပ္ဓာတုပစၥည္းမ်ားႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီကို ဖြဲ႕စည္းၿပီး ျပည္ပမွ တင္သြင္း လာသည့္ ဓာတု ပစၥည္းမ်ားအေပၚ သိုေလွာင္မႈ၊ သယ္ေဆာင္မႈ၊ ေရာင္းဝယ္မႈ၊ ျဖန္႔ျဖဴး မႈတို႔ကို နည္းဥပေဒ လုပ္ထုံး လုပ္နည္း မ်ားႏွင့္ အညီ လမ္းလႊဲမေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ လ်က္ရွိပါေၾကာင္း။

မူးယစ္ေဆးစြဲကုသေရးဌာနႀကီး (၂၆) ခုႏွင့္ ဌာနငယ္ (၄၇)ခု ဖြင့္လွစ္ၿပီး မူးယစ္ ေဆး၀ါးဆိုင္ရာ ကုသေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ေဆးစြဲလူနာ မ်ားအတြက္ တစ္ေနရာတည္း၌ ကုသေရး ဝန္ေဆာင္မႈအားလုံး ရရွိေစရန္ ျပည္သူလူထု အေျချပဳ One Stop Service လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း ေဆာင္႐ြက္လ်က္ ရွိပါေၾကာင္း၊ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးစခန္း (၁၂)ခုကို ဖြင့္လွစ္ထားရွိၿပီး အသက္ေမြး ဝမ္းေက်ာင္း ပညာရပ္မ်ားသင္ၾကားေပးျခင္းႏွင့္ လူ႕အသိုင္းအဝိုင္းအတြင္း ျပန္လည္ဝင္ဆံ့ႏိုင္ေရး အတြက္ ျပင္ဆင္ေပးျခင္းမ်ားကို္လည္း ေဆာင္႐ြက္ေပးလ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ေစတနာ႔ဝန္ထမ္း မူး ယစ္ႀကီးၾကပ္ေရးမႉး အသင္းမ်ား ဖြဲ႕စည္း၍ ေနာက္ဆက္တြဲ ေစာင့္ေရွာက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း။

မူးယစ္ေဆးဝါးသုံးစြဲမႈ ေလ်ာ့နည္းေစရန္ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားကို မူးယစ္ ေဆးဝါးအႏၲရာယ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိုက္႐ိုက္အသိပညာေပးျခင္းႏွင့္ သြယ္ဝိုက္၍ အသိ ပညာေပးျခင္းတို႔ကို ေဆာင္႐ြက္ လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ျပည္သူလူထုႏွင့္ ေက်ာင္းသားလူငယ္ ထုအတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါးအႏၲရာယ္ အသိပညာမ်ား တိုက္႐ိုက္ေရာက္ရွိေစရန္ ျမန္မာ့ အသံႏွင့္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွတစ္ဆင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး ဆန္႔က်င္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္း၊ ေတးသီခ်င္းႏွင့္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားဇာတ္လမ္း မ်ားကို ဘာသာ စကားမ်ိဳးစံုျဖင့္ ထုတ္ လႊင့္ေပးလ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ ေန႔စဥ္ထုတ္သတင္း စာမ်ား၊ မဂၢဇင္း၊ စာေစာင္ႏွင့္ ဂ်ာနယ္ တို႔မွလည္း ပညာေပးဇာတ္လမ္းမ်ား၊ ေဆာင္းပါးမ်ားႏွင့္ ကာတြန္းမ်ားထည့္သြင္းေဖာ္ျပ အသိ ပညာ ေပးလ်က္ ရွိပါေၾကာင္း။

ေဒသတြင္းႏိုင္ငံမ်ား မဲေခါင္ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ား၊ ဘင္းစတက္အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား ႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး ထိန္းခ်ဳပ္ေရး သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မ်ားကို လက္မွတ္ေရးထိုးကာ ႏိုင္ငံတကာ ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ လ်က္ရွိၿပီး ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအပါအဝင္ ကုလသမဂၢ ႏွင့္လည္း ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္႐ြက္ လ်က္ရွိပါေၾကာင္း။

မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာကို ေျဖရွင္းရာတြင္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ အႀကိမ္ (၃၀) ေျမာက္ ကမၻာ့မူးယစ္ ေဆးဝါးျပႆနာဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအထူးအစည္းအေဝး၏ အႀကံျပဳခ်က္ မ်ားႏွင့္အညီ ဘက္ေပါင္းစုံ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ားပါဝင္သည့္ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို ေရွ႕႐ႈေသာ မူဝါဒသစ္တစ္ရပ္ကိုလည္း အေျခခံ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္အညီ Road Map ေရးဆြဲေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ မူးယစ္ေဆးဝါး သုံးစြဲမႈ ေလၽွာ႔ခ်ေရးႏွင့္ ထုတ္လုပ္မႈ ေလၽွာ႔ခ်ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္ မူးယစ္ေဆးဝါး သုံးစြဲမႈစစ္တမ္း တစ္ခုကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ပထမဆုံးအႀကိမ္ UNODC ၏ နည္းပညာအကူအညီျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ ေနၿပီျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္တြင္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္သည့္ CBT (Community Base Treatment) စီမံခ်က္တစ္ခုကို ေရးဆြဲလ်က္ရွိသကဲ့သို႔ ထိေရာက္သည့္ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ေပးႏိုင္ေရးအတြက္ နည္းျပ ဆရာသင္တန္းမ်ားကိုလည္း စတင္ဖြင့္လွစ္ပို႔ခ်ေနၿပီျဖစ္ပါ ေၾကာင္း။

မူးယစ္ေဆးဝါး ဖမ္းဆီးရမိမႈ ကိန္းဂဏန္းမ်ားထက္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု၊ လူ႕အ သိုင္းအဝန္းတစ္ခုအတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ဆက္ႏြယ္သည့္မႈခင္းမ်ား၊ အႏၲရာယ္မ်ားႏွင့္ ေၾကာက္႐ြံ႕မႈမ်ား မည္မွ်ထိေလၽွာ႔ခ် ႏိုင္သည္ ဆိုသည့္ Index မ်ားႏွင့္ တိုင္းတာသြားမွသာ လၽွင္ မူးယစ္ေဆးဝါးအႏၲရာယ္ကင္းစင္ေသာ စိတ္ခ် လုံၿခဳံေပ်ာ္ ႐ႊင္သည့္ လူ႕ေဘာင္တစ္ခု ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားေရးဆြဲသည့္အခါ လိုအပ္သည့္ေလ့လာဆန္း စစ္မႈႏွင့္ အေျခခံအခ်က္ အလက္စုေဆာင္းမႈမ်ားကို စနစ္တက်ေဆာင္႐ြက္ၿပီး ျပႆနာ၏အရင္း အျမစ္ကို လက္ေတြ႕ က်က် ေျဖေလၽွာ႔ႏိုင္သည့္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ား ေရးဆြဲေဆာင္႐ြက္မွ သာမူးယစ္ေဆးဝါးအႏၲရာယ္ကို ထိေရာက္ စြာ ေလၽွာ႔ခ်ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မူးယစ္ေဆးဝါး ျပႆနာတြင္ လူူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ႏွင့္ ျပစ္မႈ တရားစီရင္ေရးစသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားပါဝင္ ႐ႈပ္ေထြးေသာသေဘာရွိသည့္ အတြက္ ဘက္ေပါင္း စုံပါဝင္သည့္ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ိဳးျဖင့္ အားလံုး၀ိုင္း၀န္းပူးေပါင္း ေဆာင္ ရြက္ေရးသည္ အေရးႀကီး ပါေၾကာင္း၊ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုခ်င္းစီမွသည္ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ခ်င္းစီအထိ ကိုယ္စီတာဝန္ရွိ သည္ဆို သည့္အသိျဖင့္ ပူးေပါင္းပါဝင္လုပ္ေဆာင္ၾကရန္ တိုက္တြန္းလိုပါေၾကာင္း။

ယေန႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ မူးယစ္ေဆး၀ါးအလြဲသုံးမႈႏွင့္ တရားမ၀င္ေရာင္း၀ယ္မႈ တုိက္ဖ်က္ေရးေန႔ ေဆာင္ပုဒ္ျဖစ္သည့္ '' Listen FIRST '' ဆိုသည့္အတုိင္း မိသားစု တုိင္းအေနျဖင့္ မိမိတုိ႔ ကေလး သူငယ္မ်ား၏ ခံစားခ်က္မ်ားကုိ ဦးစြာနားေထာင္ေပးၿပီး ကေလးမ်ား၏ အနာဂတ္ဘ၀ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ေဘးကင္းလုံၿခံဳေရး တုိ႔အတြက္ ကုိယ္စီတာ၀န္ရွိသည့္ဆုိသည့္အသိျဖင့္ စီမံေဆာင္ ရြက္ေပး ၾကရန္ႏွင့္ ၀ုိင္း၀န္း ပ့ံပုိးကူညီေပးၾကရန္ တုိက္တြန္းလုိပါေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ေနာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာ UNODC ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ Mr. Jeremy Douglas က ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ထံမွ ေပးပို႔သည့္ သ၀ဏ္လႊာကို ဖတ္ၾကားသည္။

ယင္းေနာက္ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆး၀ါးမ်ား အႏၱရာယ္ တားဆီး ကာကြယ္ေရးဗဟိုအဖြဲ႕ဥကၠ႒ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေက်ာ္ေဆြက အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ မူူးယစ္ေဆး၀ါးအလြဲသံုးမႈ ႏွင့္ တရားမ၀င္ေရာင္း၀ယ္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ၀တၳဳတို၊ ေဆာင္ပါး၊ ကဗ်ာ၊ ေတးသီခ်င္း၊ ဓာတ္ပံုႏွင့္ ကြန္ပ်ဴတာ ပိုစတာၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ပထမဆုရရွိသူ(၆)ဦး ကို ဆုမ်ားေပးအပ္သည္။

ထို႔ေနာက္ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစေသာေဆး၀ါးမ်ားအႏၱရာယ္ တားဆီးကာကြယ္ေရး ဗဟိုအဖြဲ႕၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မွတ္တမ္းဗီဒီယိုကို ျပသသည္။

ယင္းေနာက္ ဒုတိယသမၼတသည္ အခမ္းအနားသို႔တက္ေရာက္လာၾကသူမ်ားႏွင့္ အတူ မွတ္တမ္းတင္ ဓာတ္ပံု႐ိုက္သည္။

ဆက္လက္၍ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာမူးယစ္ေဆး၀ါးအလြဲသံုးမႈႏွင့္ တရားမ၀င္ေရာင္း ၀ယ္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ျပခန္းမ်ားကို လွည့္လည္ၾကည့္႐ႈ႕သည္။

၁၉၈၇ ခုႏွစ္တြင္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံ က ဇြန္ ၂၆ ရက္ ကို ကမၻာ့မူးယစ္ ေဆး၀ါးေန႔ အျဖစ္သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အဆိုပါအခမ္းအနားမ်ား က်င္းပခဲ့ သည္မွာ ယေန႔ဆိုလွ်င္ အႀကိမ္ (၃၀) ရွိၿပီျဖစ္သည္။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ မူးယစ္ေဆး၀ါးအလြဲသံုးမႈႏွင့္ တရားမ၀င္ေရာင္း၀ယ္မႈတိုက္ဖ်က္ ေရးေန႔အထိမ္းအမွတ္ ၀တၳဳတို၊ ေဆာင္ပါး၊ ကဗ်ာ၊ ေတးသီခ်င္း၊ ဓာတ္ပံုႏွင့္ ကြန္ပ်ဴတာ ပိုစတာ အလြတ္တန္းၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ဒုတိယ၊ တတိယႏွင့္ အထူးဆုရရွိသူမ်ားႏွင့္ မူလတန္း၊ အလယ္တန္းႏွင့္ အထက္တန္းအဆင့္ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယႏွင့္ အထူးဆုရရွိသူမ်ားအပါအ၀င္ ေဆာင္ပုဒ္ၿပိဳင္ပြဲဆုရသူမ်ားကို တိုင္းေဒသႀကီး ႏွင့္ ျပည္နယ္ မ်ားတြင္က်င္းပသည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာမူးယစ္ေဆး၀ါးအလြဲသံုးမႈႏွင့္ တရားမ၀င္ေရာင္း ၀ယ္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔အခမ္းအနားမ်ားတြင္ ဆုမ်ားေပးအပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။