စာၾကည့္တိုက္ အသုံးျပဳမႈဆိုင္ရာ ပညာေရးစကားဝိုင္း (ယမန္ေန႕မွအဆက္)

သတင္းအဖြဲ႕

အခုအခါမွာ တကယ့္ကို အသြင္ေျပာင္းလာတဲ့အခ်ိန္မွာ စာၾကည့္တိုက္ဆိုတာ တကယ္ကို အားလုံးေပ်ာ္႐ႊင္ၿပီးေတာ့ စိတ္ခ်မ္းေျမ႕မႈရတဲ့ ေနရာတစ္ခုျဖစ္တယ္

 (ေဒၚျမတ္စမ္းၿငိမ္း)

စာၾကည့္တိုက္ အသံုးျပဳမႈဆိုင္ရာ ပညာေရးစကားဝိုင္း အပိုင္း(၁)ႏွင့္ (၂)ကို ျမန္မာ့အသံႏွင့္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွ ႐ိုက္ကူး ထုတ္လႊင့္ခဲ့သည္။ စကားဝိုင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အေျခခံပညာဦးစီးဌာန ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒၚသစ္သစ္ခိုင္၊ တကၠသိုလ္မ်ား ဗဟိုစာၾကည့္တိုက္ စာၾကည့္တိုက္ မွဴးႀကီး ေဒၚယုယုတင္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံစာၾကည့္တိုက္အသင္း ဒုတိယဥကၠ႒(၁) ေဒၚျမတ္စမ္းၿငိမ္း၊ ျမန္မာစာေပ ပံ့ပိုးကူညီမႈႏွင့္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈ ပရဟိတအဖြဲ႕မွ အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာ ေဒါက္တာသန္႕ေသာ္ေကာင္းတို႕က ပါဝင္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။

အစီအစဥ္မွဴး။ ။ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ေရရွည္တည္တံ့ေရးအတြက္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာ စာၾကည့္တိုက္မ်ား ဆိုတဲ့ Community Library ပူးေပါင္းပါဝင္မႈကိုလည္း ဆရာမက ဆက္ၿပီး ရွင္းျပေပးေစလိုပါတယ္။

ေဒၚျမတ္စမ္းၿငိမ္း။ ။ ဒါက သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ Beyond Access Myanmar Project ဆိုတာ Community librarian ေတြနဲ႔ တြဲၿပီးေတာ့ မိတ္ဖက္အေနနဲ႔ လုပ္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကေနၿပီးေတာ့ ျပန္ၾကားေရးနဲ႔ ျပည္သူ႕ဆက္ဆံေရး ဦးစီးဌာနက ျပည္သူ႕ စာၾကည့္တိုက္မွဴးေတြရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ကၽြန္မတို႔ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္ေတြ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္ေတြမွာ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးေတြ၊ ဆရာ ဆရာမေတြ၊ မိဘေတြအားလုံး နဲ႔အတူ တြဲဖက္လုပ္ကိုင္ေနတာကေတာ့ Community စာၾကည့္တိုက္မွဴဗတြပါ။ ျပည္သူ႕စာၾကည့္တိုက္မႉးေတြ၊ ရပ္႐ြာအေျချပဳ စာၾကည့္တိုက္ မွဴးေတြက ဒီေက်ာင္းေတြမွာ သြားၿပီးေတာ့ ဒီေက်ာင္းေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ ေအာင္ျမင္ မႈေတြကို မွတ္တမ္းလုပ္ထားတာပါ။ ေအာင္ျမင္မႈေရာ၊ လိုအပ္ခ်က္ေရာ မွတ္တမ္းလုပ္ၿပီး ဘယ္ေနရာမွာ ဝိုင္းဝန္းျဖည့္ဆည္းေပးရမလဲဆိုတာကို အၿမဲအေျဖရွာ ပါတယ္။ ဒီ Library Observation Form ဆိုတဲ့ဟာ ကို Let’s Read Project ကခ်မွတ္ထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။

▲ေရရွည္တည္တံ့▲

ဒီေနရာမွာ Community စာၾကည့္တိုက္မွဴးေတြ၊ ျပည္သူ႕စာၾကည့္တိုက္မွဴးေတြကို Credit ေပးရမွာျဖစ္ပါ တယ္။ သူတို႔က တစ္လကို ႏွစ္ခါ၊ သုံးခါ တတ္ႏိုင္သလို သြားပါတယ္။ သြားၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးနဲ႔ ေဆြးေႏြး တယ္။ ဆရာ ဆရာမေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးတယ္။ ေရရွည္တည္တံ့ ဖို႔အတြက္ အဓိကအေရးႀကီးဆုံးက ဘယ္သူလဲ။ ေက်ာင္း စာၾကည့္တိုက္ တစ္ခုက ဒီ Generation ကေန Next Generation အထိ Forever အသက္ရွင္ႏိုင္ဖို႔ ေရရွည္ တည္တံ့ဖို႔က ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားနဲ႔ မိဘမ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အစီအစဥ္မွဴး။ ။ ဆရာမအေနနဲ႕ အေျခခံပညာေက်ာင္းေတြမွာ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္ အသံုးျပဳမႈနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေနတာေလးေတြကိုလည္း ေျပာျပေပးေစ လိုပါတယ္။

ေဒၚသစ္သစ္ခိုင္။ ။ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္ေတြမွာဆိုရင္ ကေလးေတြက ကေလးဘ၀ ကတည္းက ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးစိတ္ဓာတ္နဲ႔ ပညာဗဟုသုတေတြ ရွာမွီးတတ္တဲ့ အေလ့ အက်င့္ေတြ ရရွိလာဖို႔အတြက္ အထူး လိုအပ္ပါတယ္။ ကေလးဘ၀ကတည္းက စာဖတ္တတ္ တဲ့ အေလ့အက်င့္ေတြရဖို႔ အမ်ားႀကီးလိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ကေလးေတြ စာဖတ္လာဖို႔ဆိုရင္ ကၽြန္မတို႔က စာၾကည့္ တိုက္ေတြကို သြားခ်င္ေအာင္၊ စာဖတ္ခ်င္ေအာင္၊ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ျပန္ၿပီး Share လုပ္ခ်င္ ေအာင္၊ သူတို႔သိခဲ့တဲ့ အသိေလးေတြကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ေျပာၾကမယ္။ ဆရာ ၊ဆရာမမ်ားကလည္း သူတို႔မဖတ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေလးေတြကို ေျပာျပၿပီး ရွင္းျပမယ္ဆိုရင္ ဒီစာၾကည့္တိုက္က သူတို႔အတြက္ အက်ိဳးရွိတဲ့ေနရာ၊ ေပ်ာ္စရာေကာင္းတဲ့ ေနရာ၊ သူတို႔မသိတာေတြကို သိဖို႔ အတြက္ လုပ္ေပးတဲ့ေနရာလို႔ သူတို႔က ခံယူထားၾကမွာပါ။

▲ထပ္မံေလ့လာႏိုင္▲

ကေလးေတြအေနနဲ႔ စာၾကည့္တိုက္ေတြကို သြားၿပီးေတာ့ အသုံးျပဳမယ့္အခ်ိန္ကို သတ္မွတ္ေပး မယ္ ဆိုရင္ ပိုၿပီးေတာ့ အဆင္ေျပမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဆရာႀကီးတို႔ ဘက္ကေန ေတာင္းဆို ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မတို႔ အေျခခံပညာဦးစီးဌာနအေနနဲ႔ အေျခခံေက်ာင္းေတြမွာ တစ္ပတ္ကိုတစ္ႀကိမ္ စာၾကည့္တိုက္ အသုံးျပဳခ်ိန္အေနနဲ႔ အသုံးျပဳၿပီးေတာ့ ကေလးေတြကို စာဖတ္ခန္း၊ စာၾကည့္တိုက္ကို လႊတ္ေပးပါဆိုၿပီးေတာ့ ၫႊန္ၾကားပါတယ္။ အဲဒီ အတိုင္းပဲ ေက်ာင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာေတာ့ လိုက္နာ ေဆာင္႐ြက္ေနတာေတြ႕ရပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ကေလးေတြ စာၾကည့္တိုက္ အသုံးျပဳလာဖို႔ အတြက္က ဆရာ ဆရာမေတြအေနနဲ႔လည္း အမ်ားႀကီးလိုအပ္ပါတယ္။ ဆရာ ၊ဆရာမေတြက စာၾကည့္တိုက္ ကိုသြားဖို႔အတြက္ ႀကီးၾကပ္ၿပီးေတာ့ လမ္းၫႊန္ေဆာင္႐ြက္မယ့္၊ အခုလက္ရွိ ျပ႒ာန္းစာအုပ္မွာသင္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ စာၾကည့္တိုက္က ထပ္မံေလ့လာႏိုင္မယ့္ အေၾကာင္းအရာေလးေတြကို ကၽြန္မတို႔က သင္ခန္းစာ ေခါင္းစဥ္ေလးေပးၿပီး သူတို႔ကို ေလ့လာခိုင္းမယ္၊ လုပ္ငန္း ေလးေတြေပးမယ္ဆိုရင္ ကေလးေတြက မျဖစ္မေန စာၾကည့္တိုက္ကို သြားၿပီး ေလ့လာၾကမွာပါ။

အဲဒီလိုလုပ္ငန္းေလးေတြေပးဖို႔ ဒီဘက္မွာလည္း ဆရာ ဆရာမေတြကို အစည္းအေဝးေတြမွာ ၫႊန္ၾကား တယ္။ ေျပာျပတယ္။ ေဆြးေႏြးတယ္။ အခုလည္း ေက်ာင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေဆာင္႐ြက္လာပါၿပီ။ ကေလးေတြ စာဖတ္တတ္တဲ့ အေလ့အက်င့္ရရွိဖို႔ဆိုရင္ အသက္ႀကီးမွ ဒီလုပ္ငန္းကို လုပ္လို႔မရပါဘူး။ မူလတန္းအဆင့္အ႐ြယ္ ကတည္းက ကေလးဟာ စာဖတ္ျခင္း အလုပ္ကို သူသည္ ေပ်ာ္မယ္၊ ဒီစာၾကည့္တိုက္ကို သြားခ်င္တဲ့စိတ္ျဖစ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပး ရပါမယ္။ အခုလည္း ေက်ာင္းေတြမွာ ကေလးမိတ္ေဆြ စာၾကည့္တိုက္ေလးေတြ ျဖစ္လာဖို႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါတယ္။

အစီအစဥ္မွဴး။ ။ စာၾကည့္တိုက္ အသံုးျပဳသူေတြ မ်ားျပားၿပီးေတာ့ ေရရွည္တည္တံ့ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း ရွင္းျပေပးေစလိုပါတယ္။

ေဒါက္တာသန္႕ေသာ္ေကာင္း။ ။ ဒါဟာအင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ စာၾကည့္တိုက္ဆို တာက ဖြင့္ရတာလြယ္ပါတယ္။ ထိန္းသိမ္း ရတာခက္ပါတယ္။ ေရရွည္တည္တံ့ဖို႔အတြက္ လုပ္သင့္တဲ့ အခ်က္ေလးေတြရွိပါတယ္။ အဓိကေျခာက္ခ်က္ေလာက္ ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ နံပါတ္(၁)ကေတာ့ Fresh ျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ စာၾကည့္တိုက္ေတြဟာ အၿမဲသစ္လြင္ရမယ္။ စာၾကည့္တိုက္ရဲ႕ အခန္းကလည္း သစ္လြင္ေနဖို႔လိုသလို စာအုပ္ေတြကလည္း သစ္လြင္ ဖို႔လိုပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေပးထားတဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ဟာ ေျခာက္လေလာက္ဆိုရင္ ကေလးေတြက အကုန္ဖတ္ၿပီးသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ အခါက်ရင္ အသစ္ေတြက ထပ္လိုလာလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ စာအုပ္အသစ္ထပ္ရႏိုင္ဖို႔ကို သင္တန္းေတြမွာ လည္းပို႔ခ်ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘက္ကလည္း လွဴႏိုင္ရင္ လွဴမယ္၊ မလွဴႏိုင္ရင္လည္း ဒီေက်ာင္းမွာရွိတဲ့ မိတ္ဖက္ အဖြဲ႕ေတြရွိတယ္။ မိဘဆရာအသင္းတို႔၊ ေက်ာင္းအက်ိဳး ေတာ္ေဆာင္ အဖဲြ႕တို႔နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ စာအုပ္ေတြကိနိလွဴႏိုင္ေအာင္၊ ရႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ပါ။ အခန္းေရာ၊ စာအုပ္ေရာ၊ လူကလည္း Fresh ျဖစ္ေနဖို႔လိုပါတယ္။

▲ကိုယ္တိုင္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္▲

Regular Activities က အခုဆိုရင္ တစ္ပတ္ တစ္ႀကိမ္ကို ပုံမွန္စာၾကည့္တိုက္ မသြား မေန ရေပါ့။ ကေလးေတြက တက္တက္ႂကြႂကြနဲ႔ မတိုက္တြန္းဘဲကို သြားတာပါ။ ေပ်ာ္လို႔ကို သြားတာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ စာဖတ္ ျခင္းေလးမ်ိဳးကို အလွည့္က်လုပ္တယ္။ ေနာက္ပိုင္းက်ရင္ ေတာ့ Read Review ေလးေတြ လုပ္တာမ်ိဳးေတြရွိလာမယ္။ ၿပိဳင္ပြဲေလးေတြ လုပ္တာ မ်ိဳးေတြရွိလာမယ္။ ဒါက ပုံမွန္လႈပ္ရွားမႈပါ။ အေရးႀကီးတဲ့ တစ္ခ်က္ကေတာ့ Ownership ျပန္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြပိုင္တဲ့ စာၾကည့္တိုက္ေလးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ စာၾကည့္တိုက္ေလး ေရရွည္တည္တံ့ဖို႔ သားတို႔သမီးတို႔က ဒါကိုမြမ္းမံပါ၊ ထိန္းသိမ္း ပါဆိုတဲ့အခါ ကေလးေတြ ကိုယ္တိုင္ကပါဝင္လာၿပီး စာအုပ္ကို ဝိုင္းစီေပးတာ၊ လုပ္အားေပးဝင္လုပ္ေပးတာ ဒါမ်ိဳးေလးေတြကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါကၽြန္ေတာ္တို႔က Ownership ေပးတာပါ။ ဒါမွသာလၽွင္ ဒီစာၾကည့္တိုက္ေလးသည္ သူတို႔ပိုင္တဲ့ စာၾကည့္တိုက္ေလးပါလား ဆိုတဲ့ အျမင္ေလးျဖစ္မွသာလၽွင္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ Ownership ကို ရပ္႐ြာကိုလည္း ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါမွလည္း ရပ္႐ြာကလည္း တတ္ႏိုင္သမၽွ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေပးလို႔ရမွာပါ။

နံပါတ္ (၄) အခ်က္က Partnership ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈပါ။ ဒီ Project ဆိုရင္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ တစ္ဖြဲ႕တည္း လုပ္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္တြင္းမွာဆိုရင္ MBAPF အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ စာၾကည့္တိုက္ အသင္း၊ ေဒၚခင္ၾကည္ေဖာင္ေဒးရွင္း၊ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနက အဓိက ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ hRoom to Read က အဓိက ပါပါတယ္။ အခုရက္ပိုင္းမွာေတာ့ ျဗဌ ဏသတနမ ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအဖြဲ႕ကလည္း စာၾကည့္တိုက္ ၁၅ လုံးကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားပါတယ္။ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသ ႀကီးကလည္း စာၾကည့္တိုက္ ၁၆ လုံး အထိ လွဴထားတာရွိပါ တယ္။ ဒီ Partnership က ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ တာဝန္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က အၿမဲတမ္းရွာရတာေပါ့။ အခုဆိုရင္ UNICEF နဲ႔ စကားေျပာေနတာရွိတယ္။ ေက်ာင္းေပါင္း ေနာက္ထပ္ ၄၉ ေက်ာင္းေလာက္ထပ္ၿပီး တိုးခ်ဲ႕ဖို႔ေတြရွိ ေနပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပံ့ပိုးတဲ့သူေတြက Partnership လုပ္ဖို႔လိုသလို ေက်ာင္းေတြဘက္ကလည္း ေက်ာင္းအက်ိဳး ေတာ္ေဆာင္ေတြနဲ႔ Partnership ေတြ ရွာဖို႔လိုပါတယ္။

▲စြမ္းေဆာင္ရည္ျမႇင့္▲

ေနာက္တစ္ခ်က္က Capacity Building လို႔ ေခၚပါတယ္။ စာၾကည့္တိုက္မႉး စြမ္းေဆာင္ရည္ျမႇင့္ သင္တန္းေတြ ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ အဓိကက စာၾကည့္တိုက္ တစ္ခုကို ဘယ္လို Management လုပ္ရမလဲ၊ စာဖတ္ ခ်ိန္ကို ဘယ္လိုအက်ိဳးရွိေအာင္ အသုံးခ်ရမလဲ၊ ကိုယ့္ စာၾကည့္တိုက္ေတြကို ေကာင္းေကာင္းဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ၊ ဒါမ်ိဳးေတြကို Training ေကာင္းေကာင္း ေပးပါတယ္။ ဒါမွသာလၽွင္ စာၾကည့္တိုက္ေတြကို သြားတဲ့အခါမွာ ေသခ်ာလုပ္တတ္မယ္။

ေနာက္ဆုံးတစ္ခ်က္အေနနဲ႔ အေရးႀကီးဆုံးကေတာ့ M and E လို႔ ေခၚပါတယ္။ Monitory and Evaluations ေပါ့။ ကိုယ္လုပ္ေနတဲ့အလုပ္က ဘယ္ေလာက္အထိ ေအာင္ျမင္ေနလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ အတိုင္းအတာအထိ ျဖစ္ေနၿပီလဲ။ ေစာေစာကေျပာခဲ့တဲ့ Observation Form ေလးကို Community Librarian နဲ႔ ရပ္႐ြာစာၾကည့္တိုက္မွဴးေတြက ယူရမယ္။ ေက်ာင္းေတြကိုယူသြားၿပီးေတာ့ ၾကည့္မယ္။ ေနာက္ ေျခာက္လေလာက္ဆိုရင္ အခုလုပ္ေနတဲ့ Project က ၇၁ ေက်ာင္းမွာ Categories သုံးမ်ိဳးကြဲသြားပါလိမ့္မယ္။ တစ္ခုကေတာ့ Developing လို႔ေခၚတဲ့ ဖံြ႕ၿဖိဳးဆဲစာၾကည့္တိုက္၊ တစ္ခုကေတာ့ Functional လို႔ေခၚတဲ့ လုပ္ငန္း လည္ပတ္ေနၿပီးတဲ့ စာၾကည့္တိုက္၊ ေနာက္တစ္မ်ိဳးကေတာ့ Highly Functional လို႔ေခၚတဲ့ အစြမ္းကုန္ လည္ပတ္ ေနၿပီးတဲ့ စာၾကည့္တိုက္ ဆိုၿပီးေတာ့ Categories သုံးမ်ိဳး ကြဲသြားပါတယ္။

ဒါမ်ိဳးေတြကို ေနာက္ေျခာက္လေလာက္ဆို ျမင္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒီေရရွည္တည္တံ့ဖို႔အတြက္က ဒီေျခာက္မ်ိဳးက အေရးအႀကီးဆုံးျဖစ္ပါတယ္ဆိုတာကို တင္ျပခ်င္ပါတယ။္

အစီအစဥ္မွဴး။ ။ အဆင့္ျမင့္ပညာက႑မွာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြရဲ႕ စာၾကည့္တိုက္ အသံုးျပဳမႈနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုစာေပမ်ိဳးေတြ ေလ့လာဖတ္ရႈေနတယ္ဆိုတာ သိပါရေစ။

ေဒၚယုယုတင္။ ။ အဆင့္ျမင့္ပညာက႑ရဲ႕ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္ေတြမွာဆိုရင္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြက သုတစာေပေရာ၊ ရသစာေပေရာ မၽွမၽွတတဖတ္ၾကပါတယ္။ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ စာအုပ္ေတြ ကိုလည္း ေလ့လာဖတ္ၾကတယ္။ ေနာင္ သူတို႔ရဲ႕ Major နဲ႕ဆိုင္တဲ့ Psychology၊ Philosophy၊ Chemistry၊ Maths တို႔နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္ေတြလည္းဖတ္တယ္။ ဗဟုသုတရမယ့္ ဉာဏ္စမ္းပေဟဠိ စာအုပ္မ်ိဳး၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္သက္တာမ်ိဳး၊ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအေၾကာင္း၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္မ်ိဳးေတြ ဖတ္ၾက ပါတယ္။ ရသအေနနဲ႔ဆိုရင္ ျမသန္းတင့္တို႔၊ ဂ်ဴးတို႔၊ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္မမေလးစတဲ့ ဘာသာျပန္စာအုပ္မ်ိဳးလည္း ဖတ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်မ္းျပဳတဲ့သူေတြ၊ သုေတသနျပဳေနတဲ့သူေတြ အားလုံးကလည္း လာၿပီးေတာ့ အရင္က မဂၢဇင္းေဟာင္းေတြ၊ သတင္းစာေတြ သူတို႔နဲ႔ ပတ္သက္ရာ လိုအပ္တဲ့ information ေတြကို လာၿပီး ေတာ့ ဖတ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တကၠသိုလ္မ်ား ဗဟိုစာၾကည့္တိုက္မွာ စာအုပ္စာတမ္းအျပင္ ေပ၊ ပုရပိုက္ ေတြလည္း စုေဆာင္းထားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျပင္ပ သုေတသီေတြေရာလာၿပီး ေပ၊ ပုရပိုက္ေတြကိုေလ့လာၿပီး အဲဒီမွာပါတဲ့ ေဆးက်မ္းတို႔၊ ဓမၼသတ္တို႔၊ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ တို႔၊ နကၡတ္တို႔၊ ေဗဒင္က်မ္းတို႔နဲ႔ ပတ္သက္တာမ်ိဳးေတြ လည္း လာၿပီးေတာ့ ဖတ္ၾကပါတယ္။

အစီအစဥ္မွဴး။ ။ ဆရာမတို႕ရဲ႕ စာၾကည့္တိုက္ကို လူတိုင္းက အသံုးျပဳႏိုင္ပါသလား။ ေနာက္ ေက်ာင္းသားမဟုတ္တဲ့ လူေတြအတြက္ေရာ ဘယ္လိုမ်ိဳး စီစဥ္ထားသလဲဆိုတာ ရွင္းျပေပးေစ လိုပါတယ္။

ေဒၚယုယုတင္။ ။ ကၽြန္မတို႔ စာၾကည့္တိုက္က ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ဝင္းထဲမွာရွိၿပီး ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္က ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြလည္း ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျပင္ပလူေတြအေနနဲ႔ ဖတ္ဖို႔အတြက္ မွတ္ပုံတင္ကတ္ျပားကိုျပသၿပီး ဖတ္လို႔ရပါတယ္။ မိတၱဴ ကူးလို႔ရတယ္။ Scan ဖတ္ေပးတယ္။ Digital Type လုပ္ေပးတယ္။ အိမ္ကိုငွားသြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ႏွစ္အုပ္ ေပးငွားပါတယ္။ ျပင္ပလူေတြအတြက္လည္း အငွားကတ္ ေလးေတြ လုပ္ေပးထားပါတယ္။

အစီအစဥ္မွဴး။ ။ ဒီစကားဝိုင္းနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး မိဘျပည္သူေတြ၊ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြကို အသိေပးေျပာၾကားလိုတဲ့ အေၾကာင္းအရာေလးေတြ ရွိရင္လည္း ျဖည့္စြက္ေျပာၾကား ေပးေစလိုပါတယ္။

ေဒၚသစ္သစ္ခိုင္။ ။ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန အေျခခံပညာ ဦးစီးဌာနအေနနဲ႔ ျဖည့္စြက္ေျပာခ်င္ တာကေတာ့ စာၾကည့္တိုက္ေတြ အသုံးျပဳမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဓိက ကေတာ့ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးပါ။ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္အေပၚမူတည္ၿပီး ကိုယ့္ေက်ာင္းရဲ႕ စာၾကည့္ တိုက္တစ္ခုရဲ႕ သက္ဝင္လႈပ္ရွားမႈ၊ Functional ျဖစ္မႈ ေတြဟာ ဒီေက်ာင္းအုပ္ႀကီးအေပၚမွာ အလြန္အေရးႀကီးပါ တယ္။ ဒီေက်ာင္းအုပ္ႀကီးက စာၾကည့္တိုက္လုပ္ငန္းကို စိတ္ဝင္တစားနဲ႔ ဆရာ ဆရာမေတြနဲ႔ေရာ၊ မိဘ၊ ဆရာ ေတြနဲ႔ေရာ ျပင္ပ Community အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ပါ ပူးေပါင္း ၿပီးေတာ့ ကေလးေတြအတြက္ ကိုလည္း မိတ္ေဆြစာၾကည့္ တိုက္တစ္ခုျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ လိုအပ္တဲ့စာအုပ္ေတြက Update နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုစီမံခန္႔ခြဲမလဲဆိုတာ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးက သူ႕ရဲ႕အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး သူသည္ အၿမဲတမ္း စဥ္းစားၿပီး ေဆာင္႐ြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးေတြသည္ ေက်ာင္းေတြမွာ သင္ၾကားေရးသာမကဘဲနဲ႔ ကေလးဘ၀ကတည္းကေန သူတို႔ အသက္ႀကီးလာတဲ့အထိ အက်ိဳးရွိသြားမယ့္ စာဖတ္ျခင္း အေလ့အက်င့္ကို ရွင္သန္ႏိုင္ဖို႔က လုပ္ေပးရမယ့္ တာဝန္ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းရဲ႕ စာၾကည့္တိုက္ဖြံ႕ ၿဖိဳးဖို႔အတြက္ဆိုရင္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး အပါအဝင္ ဆရာ ဆရာမေတြ၊ မိဘ၊ ဆရာအဖြဲ႕ေတြ၊ ရပ္မိ ရပ္ဖေတြ အကုန္လုံးက ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္႐ြက္ေပး ၾကပါလို႔ တိုက္တြန္းအႀကံျပဳလိုပါတယ္။

ေဒါက္တာသန္႕ေသာ္ေကာင္း။ ။ဒီစီမံကိန္းေတြ ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲဖို႔ အေရးအႀကီးဆုံးက ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈပါ။ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈဆိုတဲ့ေနရာမွာ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးက အေရး ႀကီးပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕စိတ္ဝင္စားမႈ၊ တက္တက္ႂကြႂကြရွိမႈ၊ ဘယ္ေလာက္အထိ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ မႈရွိသလဲ။ တျခားအဖဲြ႕ အစည္းေတြနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အထိ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ ခ်င္စိတ္ရွိသလဲဆိုတဲ့အေပၚ မူတည္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈက အေရးႀကီးပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ တစ္ဖြဲ႕တည္းနဲ႔ လုပ္လို႔မရပါဘူး။ ေက်ာင္းေပါင္း ၄၇၀၀၀ ေလာက္ရွိပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ၂၆၀၀၀ ေလာက္ပဲ စာၾကည့္တိုက္ ရွိေသးတယ္။ ဒီစီမံကိန္းေတြဆိုတာက ႏိုင္ငံနဲ႔အဝွမ္း လုပ္ရမယ့္ စီမံကိန္းေတြျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဝိုင္းဝန္း ေဆာင္႐ြက္ေပးၾကတဲ့ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန ေအာက္မွာ ရွိတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ပညာေရးမႉးေတြ၊ ေက်ာင္းအုပ္ေတြ၊ ဆရာ ဆရာမေတြ၊ Community librarian ေတြကိုပါ အထူး ေက်းဇူးတင္ရွိေၾကာင္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ေဒၚျမတ္စမ္းၿငိမ္း။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံစာၾကည့္တိုက္အသင္း အေနန Non- Professional ေတြ၊ Para-Professional ေတြ၊ ခုလို ေျပာတဲ့ စာၾကည့္တိုက္မႉးေတြ သူတို႔က စာၾကည့္တိုက္မႉး ေတြ လုပ္ေနၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ စာၾကည့္တိုက္ သင္တန္း မတက္ရေသးတဲ့ ဆရာ ဆရာမေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ကၽြန္မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ စာၾကည့္တိုက္အသင္းေတြက အေျခခံ စာၾကည့္တိုက္ပညာနဲ႔ အဆင့္ျမင့္ စာၾကည့္တိုက္ပညာဆိုၿပီး ႏွစ္ပိုင္းခြဲၿပီး တစ္ႏွစ္ကို ႏွစ္ႀကိမ္ အၿမဲျပဳလုပ္ေနတာ ရွိပါတယ္။ စာၾကည့္တိုက္လုပ္ငန္းကို လုပ္ေနတဲ့သူေတြ၊ စာၾကည့္တိုက္ လုပ္ငန္းကို ဝါသနာပါသူေတြ၊ စာေပကိုခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူေတြ မည္သူမဆို တက္ေရာက္လို႔ရပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာမွာ တစ္လသင္တန္း ဖြင့္မွာျဖစ္တယ္။ အဲဒီအတြက္လည္း ဝန္ႀကီးဌာနေတြ အကုန္လုံးကို စာပို႔ထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက အေျခခံက စၿပီး လုပ္ငန္းကၽြမ္းက်င္ေအာင္နဲ႔ စာၾကည့္တိုက္ကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေအာင္ သင္ေပးလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား စာၾကည့္တိုက္မွဴးေတြ၊ ဆရာ ဆရာမေတြ လာတက္ၾကပါတယ္။ အဲဒီလိုတက္ၿပီးတဲ့အခါမွာ သူတို႔ဟာ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္ကို စိတ္ဝင္စားသြား တယ္။

▲စာၾကည့္တိုက္မွဴး သီးသန္႕မရွိ▲

ေျပာခ်င္တာက အရင္တုန္းကရွိတဲ့ စာၾကည့္တိုက္ ဆိုတာ စာအုပ္ငွား႐ုံ သက္သက္ပဲရွိတဲ့ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ အခုအခါမွာ တကယ့္ကို အသြင္ေျပာင္းလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ စာၾကည့္တိုက္ဆိုတာ တကယ္ကို အားလုံး ေပ်ာ္႐ႊင္ၿပီးေတာ့ စိတ္ခ်မ္းေျမ႕မႈရတဲ့ ေနရာတစ္ခု ျဖစ္တယ္။ ကေလးေတြေပ်ာ္တဲ့စာၾကည့္တိုက္၊ ကေလး မိတ္ေဆြ စာၾကည့္တိုက္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ပထမဆုံး Budget အခက္အခဲရွိတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ စာၾကည့္တိုက္ဖြင့္ခ်ိန္ နည္းတယ္။ စာၾကည့္တိုက္မႉးသီးသန္႔မရွိဘူး။ ေက်ာင္း စာၾကည့္တိုက္ ဆရာ ဆရာမေတြက တာဝန္ႏွစ္ခုကို ထမ္းေနရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္ အလုပ္ ကိုလည္း သူတို႔ လုပ္ရတယ္။ စာသင္ခန္းထဲမွာလည္း စာသင္ရတယ္။ ဒီ Work Group ႏွစ္ခုကို လုပ္ေနရတာ က သူတို႔ဝါသနာပါလို႔ သူတို႔လုပ္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ကို ဒီ Capabilities built လုပ္တဲ့အေနနဲ႔ ဒီလို Training ေတြ ေပးလိုက္ရင္ သူတို႔က စာၾကည့္တိုက္ လုပ္ငန္းေတြကို Highly Function ေတြ အျဖစ္ လုပ္သြားႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္။ ဒါက တစ္ခ်က္ပါ။

ေနာက္ေ႐ြးခ်ယ္စရာတစ္ခုက ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန အေနနဲ႔ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္မႉး သီးသန္႔တစ္ေယာက္ ခန္႔ထားႏိုင္ရင္ တကယ့္ကို Functional ျဖစ္ေနတဲ့ စာၾကည့္တိုက္ေကာင္း တစ္ခုကို အၿမဲတမ္း ေရရွည္တည္တံ့ေအာင္ ထိန္းသိမ္းသြားႏိုင္မယ္လို႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း စာၾကည့္တိုက္ဘြဲ႕ရ ကေလးေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ ဒီလိုဘြဲ႕ရ ပညာတတ္ေတြကို ေက်ာင္းရဲ႕ဖြဲ႕စည္းပုံထဲမွာ စာၾကည့္တိုက္မႉးတစ္ေယာက္ ခန္႔ထားႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္မ်ား ျပန္လည္ရွင္သန္တိုးတက္ေရး လမ္းေၾကာင္းမွာ အင္အား တစ္ရပ္ ျဖစ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မူလတန္း၊ အလယ္တန္း၊ အေျခခံပညာအထက္တန္းအဆင့္မွာ ေက်ာင္းစာၾကည့္ တိုက္ေတြကို စနစ္တက် အသုံးျပဳလာတတ္ၿပီဆိုရင္ အဆင့္ျမင့္ပညာ တကၠသိုလ္ေတြ ေရာက္သြားတဲ့ အခါမွာ သူတို႔ရဲ႕ သင္ၾကားေရး၊ သင္ယူေရး၊ သုေတသန ျပဳေရးအတြက္ စာၾကည့္တိုက္ကို ေကာင္းေကာင္း အသုံးခ် တတ္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ နိဂုံးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ေျပာလိုပါတယ္။

ေဒၚယုယုတင္။ ။ ကေလးေတြကို မူလတန္း၊ အလယ္တန္းကတည္းက ဒီလိုစာၾကည့္တိုက္ကို သုံးတတ္ေအာင္၊ ခ်စ္ေအာင္၊ စာေပကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးလာ ေအာင္ လုပ္လာၿပီဆိုတဲ့ေနာက္ သူတို႔ေတြက အဆင့္ျမင့္ ပညာက႑ေရာက္လာမယ္၊ တကၠသိုလ္ေရာက္လာၿပီ ဆိုရင္ စာၾကည့္တိုက္ကို မလြဲမေသြ အသုံးျပဳႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ကၽြန္မတို႔ တကၠသိုလ္မ်ား ဗဟိုစာၾကည့္တိုက္အေနနဲ႔ Information တစ္ခုေပးခ်င္တာက ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ Website ျဖစ္တဲ့ www.uclmyanmar.org အခု ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ တကၠသိုလ္ေကာလိပ္ ၂၃ ေက်ာင္းရဲ႕ Catalogue ေတြ၊ e-resources ေတြ၊ တင္ထားပါတယ္။ ဒါေတြကို ၾကည့္ၾကပါ။ အသုံးျပဳၾကပါ။ information ေတြ၊ သုေတသီေတြ၊ စာတမ္းျပဳစုတဲ့သူ ေတြ၊ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြ ၾကည့္ၾကပါ၊ အဲဒါ ေလးေတြကိုလည္း information ေပးခ်င္ပါတယ္။

▲စာေပေဆြးေႏြး▲

ကၽြန္မတို႔ စာၾကည့္တိုက္ကို မလာဘဲနဲ႔လည္း e-mail တို႔၊ Fax တို႔၊ ဖုန္းတို႔နဲ႔ လိုခ်င္တဲ့ ငည္သမာေအငသည ေတြလည္း ေျဖေပးပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ e-mail ကေတာ့ uclmyanmarlibrary @gmail.com ျဖစ္ပါတယ္။ စာၾကည့္တိုက္မွာ ေခတ္မီနည္းပညာေတြနဲ႔ လုပ္ထားတဲ့ စာအုပ္ေတြ၊ ေရွးေဟာင္းစာေပေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာၾကည့္တိုက္ကို လာေရာက္ၿပီး အသုံးျပဳၾကပါ။ စာၾကည့္တိုက္မွာ လာေရာက္ၿပီး စာေပေဆြးေႏြးလို႔ရပါ တယ္။ ေနာက္ၿပီး ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြအတြက္ တစ္ခါတေလမွာ Laptop ေတြမရွိရင္ စာၾကည့္တိုက္ အတြင္းမွာ သုံးဖို႔ service ဝန္ေဆာင္မႈေပးေနပါတယ္လို႔ သတင္းေကာင္းေပးခ်င္ပါတယ္။