တကၠသိုလ္ဝင္စာေမးပြဲ သိမွတ္ဖြယ္ရာ သမိုင္းဘာသာ

ျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ ပညာေရး ဝန္ႀကီးဌာန

ျမန္မာႏိုင္ငံ ပညာေရးသုေတသနအဖြဲ႔ ဦးစီးဌာန

ေနျပည္ေတာ္

ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန ျမန္မာႏုိင္ငံ ပညာေရးသုေတသနအဖြဲ႔ဦးစီးဌာနတို႔ ပူးေပါင္း၍ တကၠသိုလ္ ဝင္စာေမးပြဲ ေျဖဆိုၾကမည့္ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ စာေမးပြဲ အေထာက္အကူျပဳ သိမွတ္ဖြယ္ရာ သမိုင္းဘာသာ သင္ခန္းစာကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

တကၠသိုလ္ဝင္စာေမးပြဲ

သိမွတ္ဖြယ္ရာ သမိုင္းဘာသာ

တကၠသိုလ္ဝင္ စာေမးပြဲေျဖဆိုၾကမယ့္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ သမိုင္းဘာသာရပ္ သိေကာင္း စရာမ်ားကို တင္ျပသြားပါမယ္။ ပထမဦးစြာ ျမန္မာ့သမိုင္းသင္ခန္းစာမ်ားမွ သိေကာင္းစရာေတြကို တင္ျပပါမယ္။ ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ႏွစ္ပိုင္းပါဝင္တယ္။ ကိုလိုနီေခတ္နဲ႔ လြတ္လပ္ၿပီးေခတ္တို႔ျဖစ္တယ္။

ကိုလိုနီေခတ္ကို ေလ့လာမယ္ဆိုရင္ ပထမဦးစြာ သူ႕ကၽြန္ဘ၀ကိုက်ေရာက္ခဲ့ရတာကို မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္ရတဲ့ တိုင္းရင္းသားတို႔ ေတာင္ေပၚေျမျပန္႔မက်န္ ရရာလက္နက္စြဲကိုင္ၿပီး နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ကို ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကပုံကို ေလ့လာဖို႔လိုပါတယ္။

ကိုလိုနီေခတ္ဦး လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္မႈမ်ားက်ဆုံးၿပီးေနာက္ ငုပ္လၽွိဳးသြားခဲ့တဲ့ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ အမ်ိဳးသား စိတ္ဓာတ္ မၾကာမီျပန္လည္ ႏိုးၾကားလာတဲ့ အပိုင္းကို ေလ့လာတဲ့အခါ ဝိုင္အမ္ဘီေအဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသား လႈပ္ရွားမႈ၊ ဂ်ီစီဘီေအ ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသား လႈပ္ရွားမႈဟူ၍ ေလ့လာသင့္တယ္။

ဝိုင္အမ္ဘီေအဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈ အပိုင္းကို ခုႏွစ္အပိုင္းအျခားျဖင့္လည္း ေလ့လာသင့္တယ္။ ၁၉၀၆ မွ ၁၉၂၀ ကာလအတြင္း အမ်ိဳးသား စိတ္ဓာတ္ ႏိုးၾကားလာျခင္းဆိုၿပီး ေမးရင္လည္း ဝိုင္အမ္ဘီေအ ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိဖို႔လိုအပ္တယ္။ သမိုင္းဘာသာရပ္မွာ ခုႏွစ္သကၠရာဇ္တိုင္း သိရွိဖို႔ မလိုအပ္ေပမယ့္ အေရးပါတဲ့ ခုႏွစ္၊ သကၠရာဇ္ေတြကို သိရမွာျဖစ္တယ္။ ၁၉၂၀ ျပည္ၿမိဳ႕မွာက်င္းပတဲ့ ဝိုင္အမ္ဘီေအ ညီလာခံအၿပီးမွာ ဝိုင္အမ္ဘီေအဟာ ႏိုင္ငံေရးကို ေဆာင္႐ြက္ျခင္း မျပဳေတာ့တာေတြ႕ရတယ္။ ဝိုင္အမ္ဘီေအရဲ႕ ေနရာမွာ ႏိုင္ငံေရးေဆာင္႐ြက္မည့္ အသင္းႀကီး တစ္သင္း ထြက္ေပၚ လာတယ္။ အဲဒါက ဂ်ီစီဘီေအျဖစ္တယ္။

၁၉၂၀ မွ ၁၉၃၀ ကာလအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈကို ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့အဖြဲ႕အစည္းမွာ ဂ်ီစီဘီေအ ေခၚ ျမန္မာ့အသင္းခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္တယ္။ ဂ်ီစီဘီေအအသင္းႀကီးဟာ ၁၉၃၀ မွာ အစိတ္စိတ္ အႁမႊာႁမႊာ ၿပိဳကြဲသြား တယ္။ အဲဒီကာလ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲမွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ႕ ကုမၼာရီအသင္းသည္လည္း တစ္တပ္ တစ္အား ပါဝင္ခဲ့ၾကတယ္။

ဂ်ီစီဘီေအ အစိတ္အစိတ္ အႁမႊာႁမႊာၿပိဳကြဲသြားလို႔ နယ္ခ်ဲ႕ ဆန္႔က်င္ေရးအတြက္ ခိုင္မာေတာင့္တင္းတဲ့ အသင္းႀကီး တစ္သင္းေပၚေပါက္ဖို႔ ျပည္သူတို႔ေမၽွာ္လင့္ေနခ်ိန္မွာ ေပၚေပါက္လာတဲ့အသင္းဟာ တို႔ဗမာ အစည္း အ႐ုံးျဖစ္တယ္။

တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးကို ၁၉၃၀ ေမ ၃၀မွာ စတင္ဖြဲ႕စည္းတာျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕ ဆန္႔က်င္ ေရး အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈသမိုင္းမွာ “တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး” ရဲ႕ အခန္းက႑မွာလည္း အေရးပါတယ္။ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးရဲ႕ ကာလအပိုင္းအျခားဟာ ၁၉၃၀ မွ ၁၉၄၁ အထိျဖစ္တယ္ဆိုတာလည္း သိထားသင့္ တယ္။

၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆရာစံဦးေဆာင္တဲ့ ေတာင္သူလယ္သမားအေရးေတာ္ပုံ ေပၚေပါက္ ခဲ့တယ္။ နယ္ခ်ဲ႕ကို လက္နက္စြဲကိုင္ ေတာ္လွန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္တယ္။ ေတာင္သူ လယ္သမား အေရးေတာ္ပုံမွာ အေရး ေတာ္ပုံ မတိုင္မီ လယ္သမားတို႔အေျခအေန၊ လယ္သမားအေရးေတာ္ပုံေပၚေပါက္လာရျခင္းတို႔ကို သီးျခား ေလ့လာလို႔ရတယ္။ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးကာလအတြင္းမွာပဲ ခြဲေရး၊ တြဲေရးျပႆနာ ေပၚေပါက္ လာျပန္တယ္။ ခြဲေရး၊ တြဲေရးျပႆနာဟာ အဂၤလိပ္တို႔ရဲ႕ ေသြးခြဲေရးစီမံခ်က္တစ္ခုျဖစ္တယ္။

ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၀၀ ျပည့္ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၉၃၈) ဟာ ထူးျခားတဲ့ႏွစ္ျဖစ္တယ္။ ဒီႏွစ္အတြင္း ေပၚေပါက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈကို ၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပုံလို႔ ေမာ္ကြန္းတင္ခဲ့တယ္။ ၁၃၀၀ျပည့္ အေရးေတာ္ပုံ ဂယက္ေၾကာင့္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္မႈနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈဟာ ပိုမိုျပင္းထန္လာခဲ့တယ္။

၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပုံ ျဖစ္ပြားတဲ့ ကာလဟာ ခရစ္သကၠရာဇ္အားျဖင့္ ၁၉၃၈-၁၉၃၉ ကာလျဖစ္တယ္ ဆိုတာကိုလည္း သိထားရမွာျဖစ္တယ္။

ဒီကာလမွာ ဥေရာပမွာ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးစတင္ရန္ နီးကပ္လာတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္တယ္။ အာရွမွာလည္း ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္တို႔ရဲ႕ၿခိမ္းေျခာက္မႈဟာ ပိုမိုမ်ားျပားေနတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္လို႔ ျမန္မာတို႔က အဂၤလိပ္အခက္-ဗမာ့အခ်က္မူျဖင့္ လြတ္လပ္ေရးရရန္ ပိုမိုေဆာင္႐ြက္လာရာမွ ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္းဆိုတာ ေပၚေပါက္လာတယ္ဆိုတာ သိထားရမွာ ျဖစ္တယ္။

ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ၁၉၄၀-၁၉၄၅အထိ ကာလအပိုင္းအျခားဟာ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္မႈေတာ္လွန္ေရး ဆင္ႏႊဲတဲ့ အပိုင္းျဖစ္တယ္။ ဒီအပိုင္းကို အဆင့္ႏွစ္ဆင့္ခြဲျခားၿပီး ေလ့လာသင့္တယ္။ ပထမအဆင့္မွာ ၁၉၄၀-၁၉၄၂ ကာလအတြင္း အဂၤလိပ္တို႔ကို ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ျခင္း ျဖစ္တယ္။ အဂၤလိပ္တို႔အား ေတာ္လွန္ တိုက္ခိုက္ျခင္းကိုလည္း ထပ္မံ ပိုင္းျခား ေလ့လာလို႔ရတယ္။ ဥပမာ-ရဲေဘာ္သုံးက်ိပ္၊ ဘီအိုင္ေအ၊ ဘီဒီေအဆိုၿပီး ခြဲျခားေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္မႈ ေတာ္လွန္ေရးဆင္ႏႊဲတဲ့ ဒုတိယအဆင့္မွာ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရး(၁၉၄၂-၁၉၄၅) ျဖစ္တယ္။ ဒီအပိုင္းမွာ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ ေတာ္လွန္ေရးဆင္ႏႊဲရန္ ဖန္တီးေပးတဲ့ အေျခအေနမ်ား၊ အေျခခံ သေဘာထားႏွင့္ အစီအမံမ်ား၊ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားဟူ၍ အပိုင္းပိုင္းၿပီး ေလ့လာဖို႔လိုပါတယ္။

လြတ္လပ္ေရး ရယူျခင္း အပိုင္းကို ေလ့လာရာတြင္ ဖဆပလအဖြဲ႕အေနျဖင့္ ဘုရင္ခံအမႈေဆာင္ေကာင္စီတြင္ မပါဝင္မီနဲ႔ ပါဝင္ၿပီးေနာက္ပိုင္း အေျခအေနတို႔ကို ေလ့လာဖို႔လိုတယ္။ လြတ္လပ္ေရး အရယူျခင္း ေခါင္းစဥ္ ရဲ႕ေအာက္မွာ စကၠဴျဖဴစာတမ္း၊ ေနသူရိန္လူထု အစည္းအေဝး၊ ကႏၵီကြန္ဖရင့္၊ အလယ္ပစၥယံ အစည္းအေဝး၊ ေအာင္ဆန္း အက္တလီစာခ်ဳပ္၊ ပင္လုံညီလာခံ၊ ႏု-အက္တလီ စာခ်ဳပ္ ဆိုၿပီးရွိတယ္။

အဂၤလိပ္ေခတ္၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ကိုလိုနီေခတ္ကိုေလ့လာရာမွာ ကိုလိုနီေခတ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈဆိုၿပီး သီးျခားခြဲေလ့လာရမွာျဖစ္တယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ ဒိုင္အာခီမတိုင္မီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဒိုင္အာခီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ၉၁ဌာနအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုၿပီးရွိတယ္။ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဟာ ၁၉၂၃ မွ ၁၉၃၇ အတြင္း အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္တို႔ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သိထားရမယ္။ ဒီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဟာ ေသြးခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးျဖစ္လို႔ ျပည္သူတို႔က မေက်နပ္တဲ့အတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အသစ္ဖန္တီးေပးဖို႔ အဂၤလိပ္တို႔က စီစဥ္ လာျပန္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေပၚလာတယ္။ ဒီ ၉၁ ဌာနအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ၁၉၃၇ မွ ၁၉၄၁ အတြင္းအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တယ္။ ၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အတြင္းမွာပဲ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး ျဖစ္ပြားခဲ့တယ္။ စစ္အၿပီးမွာ အဂၤလိပ္တို႔ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျပန္စလာတဲ့ အခါ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ၿမိဳ႕ျပအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသားယာယီအစိုးရဆိုၿပီး ေတြ႕ရမယ္။ အဲဒါေတြဟာ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၿပီးေခတ္ အဂၤလိပ္တို႔ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖစ္တယ္။ ကိုလိုနီေခတ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို ေလ့လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ကိုလိုနီေခတ္စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈကို ဆက္လက္ ေလ့လာရမွာျဖစ္တယ္။

ဂ်ပန္ေခတ္ကိုေလ့လာရာမွာ ဂ်ပန္ေခတ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဂ်ပန္ေခတ္စီးပြားေရးဆိုၿပီး ေလ့လာသင့္သလို လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈက႑ကိုလည္း ေလ့လာသင့္တယ္။ လြတ္လပ္ၿပီးေခတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနကိုေလ့လာရာမွာ ၁၉၄၈-၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ကာလအပိုင္းအျခားဟာ ဖဆပလအစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ကာလျဖစ္တယ္။ ဒီကာလအတြင္း ျပည္တြင္းေရာင္စုံ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား ေပၚေပါက္လာပုံ၊ ဖဆပလၿပိဳကြဲပုံေတြကို ေလ့လာရမွာျဖစ္တယ္။ ျပည္တြင္းဆူပူေသာင္းက်န္းမႈမ်ားအျပင္ ျပည္ပအႏၲရာယ္ျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ျဖဴ ကိုမင္တန္က်ဴးေက်ာ္မႈကိုလည္း ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္တယ္။ ဖဆပလၿပိဳကြဲျခင္းေၾကာင့္ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္တယ္ဆိုတာ သိရပါမယ္။

ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ ၁၉၅၈-၁၉၆၀ ကာလဟာ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ တာဝန္ယူတဲ့ကာလျဖစ္တယ္။ ဒီအပိုင္းမွာ အိမ္ေစာင့္အစိုးရေပၚေပါက္လာပုံ၊ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ အဖြဲ႕ရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ႀကီး ေလးရပ္၊ အိမ္ေစာင့္ အစိုးရရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈ ဒါမွမဟုတ္ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ားကို ေလ့လာသင့္တယ္။

ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ ၁၉၆၀-၁၉၆၂ အထိကာလဟာ ျပည္ေထာင္စု(ပထစ)အစိုးရ တာဝန္ယူခဲ့တဲ့ကာလျဖစ္တယ္။ ဒီကာလအတြင္း ျပည္ေထာင္စုႀကီး ၿပိဳကြဲရမယ့္အေျခအေနနဲ႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရပုံေတြကို ေလ့လာသင့္တယ္။ ဒီအေျခအေနဟာ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီကို ေပၚေပါက္လာေစတယ္ဆိုတာလည္း သိထားရမယ္။ ျမန္မာ့ သမိုင္း သင္႐ိုးမွာ ဖဆပလ၊ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ၊ ပထစ အစိုးရမ်ား လက္ထက္ ေယဘုယ် အေျခအေနေတြကို ထည့္သြင္းထားတယ္။ ေယဘုယ် အေျခအေန မ်ားျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ အေျခအေန ေတြကိုလည္း ေလ့လာသင့္တယ္။

လြတ္လပ္ၿပီးေခတ္ ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ၁၉၆၂-၁၉၇၄ အထိကာလကို ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစိုးရက တာဝန္ယူ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၇၄-၁၉၈၈ အထိကာလဟာ ျပည္ေထာင္စုဆိုရွယ္လစ္သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္တယ္။ ေတာ္ လွန္ေရးေကာင္စီေခတ္နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုဆိုရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ကာလရဲ႕ ေယဘုယ် အေျခ အေနမ်ား ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကိုလည္း ေလ့လာသိရွိဖို႔လိုအပ္တယ္။

ဒါ့အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရး အဖြဲ႕ အစိုးရနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေကာင္စီအစိုးရမ်ား လက္ထက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ အေျခေနေတြကို ေလ့လာရမွာျဖစ္တယ္။

ဆက္လက္ၿပီး ကမၻာ့သမိုင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သိေကာင္းစရာေတြကို တင္ျပသြားပါမယ္။ ပထမဦးစြာ ပထမကမၻာ စစ္အေၾကာင္းကို ေလ့လာမယ္ဆိုရင္စစ္ျဖစ္ပြားရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြကို သိရွိဖို႔လိုပါတယ္။ စစ္ျဖစ္ပြားရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း မွာလည္း အေျခခံအေၾကာင္းရင္းနဲ႔ လတ္တေလာ အေၾကာင္းရင္းဟူ၍ ႏွစ္ပိုင္းရွိတယ္။ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းေတြဟာ ေလးခ်က္ရွိတယ္။

အဲဒါေတြက-

- ကိုလိုနီအၿပိဳင္အဆိုင္ရွာေဖြျခင္း

- အမ်ိဳးသားစိတ္ဓာတ္ျပင္းထန္လာျခင္း

- မဟာမိတ္စစ္အုပ္စုအၿပိဳင္အဆိုင္ဖြဲ႕စည္းျခင္း

- လက္နက္အၿပိဳင္တပ္ဆင္ျခင္း

တို႔ ျဖစ္တယ္။ စစ္ျဖစ္ပြားရတဲ့ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းအျပင္ လတ္တေလာ အေၾကာင္းရင္းကိုလည္း ေလ့လာရမွာ ျဖစ္တယ္။ ဒီအေျခအေနမွ တစ္ဆင့္ ပထမကမၻာ စစ္ႀကီးျဖစ္ပြားလာရတယ္။

ပထမကမၻာစစ္ရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားအေနနဲ႔ ပါရီၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ၊ ဗာဆိုင္းစာခ်ဳပ္ေတြကို ေလ့လာဖို႔ လိုပါမယ္။ ဗာဆိုင္းစာခ်ဳပ္မွာပါတဲ့ နယ္ေျမပိုင္းျခားသတ္မွတ္ေရး၊ ဂ်ာမနီလက္နက္ ေလၽွာ႔ေပါ့ေရး၊ စစ္ေလ်ာ္ ေၾကးနဲ႔ အေထြေထြစီမံခ်က္မ်ားဟာ မဟာမိတ္တို႔အလိုက် တစ္ဖက္သတ္ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ့စာခ်ဳပ္ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ဂ်ာမနီ အင္အား ျပန္ေကာင္းလာတဲ့အခါ ဗာဆိုင္းစာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ားကို ခ်ိဳးေဖာက္လာရာမွ ဥေရာပႏိုင္ငံေရးမွာ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္လာၿပီး ဒုတိယကမၻာစစ္ ျဖစ္ရသည့္ အေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိ ခဲ့ရေၾကာင္းကို ေလ့လာသိရွိဖို႔ လိုအပ္တယ္။

ႏိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္အသင္းႀကီးကို ေလ့လာမယ္ဆိုရင္ ရည္႐ြယ္ခ်က္၊ ဖြဲ႕စည္းပုံနဲ႔ ႏိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္အသင္းႀကီးရဲ႕ လူမႈေရး လုပ္ငန္းမ်ားနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ေလ့လာရမွာ ျဖစ္တယ္။

ကမၻာ့သမိုင္းမွာ ပထမကမၻာစစ္အၿပီး ထူးျခားတဲ့ျဖစ္စဥ္ကေတာ့ ဆိုရွယ္လစ္႐ုရွားႏိုင္ငံ ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္ တယ္။ ဆိုရွယ္လစ္႐ုရွားႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာရာမွာ ၂၀ ရာစုဦး ႐ုရွားႏိုင္ငံအေျခအေန၊ ၁၉၀၅ ေတာ္လွန္ေရး၊ ၁၉၁၇ ေဖေဖာ္ဝါရီေတာ္လွန္ေရး၊ ၁၉၁၇ ေအာက္တိုဘာ ေတာ္လွန္ေရးဆိုၿပီး သီးျခား ေလ့လာရမွာ ျဖစ္တယ္။ ဒါ့အျပင္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ေတာ္လွန္ေရးဟာ ဘူဇြာေတာ္ လွန္ေရးျဖစ္တယ္ဆိုတာ၊ ေအာက္တိုဘာ ေတာ္လွန္ေရးဟာ ဆိုရွယ္လစ္ ေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္တယ္ဆိုတာကိုလည္း သိထားသင့္တယ္။

ပထမကမၻာစစ္အၿပီးမွာ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈမ်ား ပိုမိုအားေကာင္းလာတယ္။ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈအပိုင္းကို ေလ့လာမယ္ဆိုရင္ အိႏၵိယ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၊ တ႐ုတ္ဟူ၍ ေဒသအလိုက္ေလ့လာသင့္တယ္။ အိႏၵိယ မွာလည္း စစ္ပါရီအေရးေတာ္ပုံ၊ အိႏၵိယအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္၊ တိလတ္ရဲ႕ ဆြာရဂ္်ေခၚ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးလႈပ္ရွား မႈနဲ႔ ဂႏၵီရဲ႕ အမ်ိဳးသား လႈပ္ရွားမႈကို အပိုင္းလိုက္ ေလ့လာရမွာျဖစ္တယ္။ ဂႏၵီရဲ႕ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈ အပိုင္းမွာ လည္းဂႏၵီနဲ႔ ကြန္ဂရက္ပါတီလႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ၁၉၂၁ ေနာက္ပိုင္း ဂႏၵီရဲ႕ဦးေဆာင္မႈဟူ၍ ပိုင္းျခားၿပီး ေလ့လာႏိုင္တယ္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမွာလည္း ႏိုင္ငံအလိုက္သီးျခားခြဲၿပီး ေလ့လာက်က္မွတ္ရမယ္။ အေရွ႕ ေတာင္အာရွႏိုင္ငံေတြ႕ရဲ႕ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈမွာ ထိုင္း၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ အင္ဒိုခ်ိဳင္းနား၊ ဖိလစ္ပိုင္ တို႔ပါရွိတယ္။

တ႐ုတ္အမ်ိဳးသား လႈပ္ရွားမႈေတြမွာလည္း ေရွးဦးအမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈ၊ ၁၉၁၁ ဘူဇြာေတာ္လွန္ေရး၊ ေမ ၄ အေရး ေတာ္ပုံဆိုၿပီး ပါရွိတယ္။ ပထမကမၻာစစ္အၿပီး ဥေရာပႏိုင္ငံေတြမွာ ႀကီးမားတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပႆနာေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတယ္။

ဒီမိုကေရစီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို ခ်မွတ္ၿပီး ျပႆနာမ်ားကိုေျဖရွင္းေပမယ့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနကို ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕မွာ အမ်ိဳးသားဝါဒနဲ႔ စစ္ဝါဒကိုအေျခခံတဲ့ အရင္းရွင္စနစ္ရဲ႕ အၾကမ္း တမ္းဆုံးနဲ႔ အဆိုး႐ြား ဆုံးျဖစ္တဲ့ ဖက္ဆစ္အာဏာရွင္စနစ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့တယ္။ ဖက္ဆစ္စနစ္ဟာ အီတလီ မွာ ေရွးဦးစြာေပၚေပါက္ လာၿပီး ဂ်ာမနီ၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံေတြမွာ ဆက္လက္ေပၚေပါက္ခဲ့တယ္။

ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး ျဖစ္ပြားရတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြကိုေလ့လာရင္ အေျခခံအေၾကာင္းရင္းမ်ားနဲ႔ လတ္တေလာ အေၾကာင္းဟူ၍ ႏွစ္ပိုင္းေလ့လာဖို႔ လိုတယ္။ စစ္ျဖစ္ရသည့္ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကို သီးျခားေခါင္းစဥ္ ခြဲမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားတယ္။ အဲဒီအေျခခံ အေၾကာင္းရင္းမ်ားမွာ -

- အရင္းရွင္ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းပဋိပကၡျဖစ္ျခင္း

- ႏိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္အသင္းႀကီးအားနည္းလာျခင္း

- မဟာမိတ္စစ္အုပ္စုမ်ားအၿပိဳင္အဆိုင္ဖြဲ႕စည္းလာျခင္း

- လက္နက္အၿပိဳင္တပ္ဆင္ျခင္း

- ဖက္ဆစ္နယ္ခ်ဲ႕ က်ဴးေက်ာ္မႈေၾကာင့္ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပ်က္ျပားလာျခင္းတို႔ ျဖစ္တယ္။

ဖက္ဆစ္နယ္ခ်ဲ႕က်ဴးေက်ာ္မႈမ်ားမွာ မန္ခ်ဴးရီးယားအေရး၊ အီသီယိုးပီးယားအေရး၊ စပိန္ျပည္ တြင္းစစ္၊ ဩစႀတီး ယားကို သိမ္းပိုက္ျခင္းနဲ႔ ခ်က္ကိုစလိုဗားကီးယားကိုသိမ္းပိုက္ျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္တယ္။ ဒါေတြကိုတစ္ခုခ်င္း ေလ့လာ ရမွာျဖစ္တယ္။ အဆိုပါက်ဴးေက်ာ္မႈေတြဟာ စစ္ျဖစ္ဖို႔ ဦးတည္လာျခင္းျဖစ္တယ္။ အဲဒီအေျခအေနမွာ ပိုလန္ကို ဂ်ာမန္တို႔ က်ဴးေက်ာ္လိုက္ရာမွတစ္ဆင့္ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး ျဖစ္ပြားရတယ္။

ဒုတိယကမၻာစစ္ရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြကေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ထိပ္သီးအင္အားႀကီးႏိုင္ငံ ျဖစ္လာျခင္း၊ ဆိုဗီယက္ႏိုင္ငံ ထိပ္သီးအင္အား ႀကီးႏိုင္ငံျဖစ္လာျခင္းနဲ႔ ကိုလိုနီလက္ေအာက္ခံႏိုင္ငံမ်ား လြတ္လပ္ ေရး ရရွိလာျခင္းတို႔ ျဖစ္တယ္။

ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီးကာလ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီးကို ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ခဲ့ျခင္း ဟာလည္း ကမၻာ့သမိုင္းမွာ ထူးျခား တဲ့ျဖစ္ရပ္ တစ္ခုျဖစ္တယ္။ အသင္းႀကီး ေပၚေပါက္လာပုံ၊ ဖြဲ႕စည္းပုံနဲ႔ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ားကို သီးျခား ေလ့လာ သိရွိဖို႔ လိုအပ္တယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီးကာလတြင္ ဥေရာပ၌ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ က်ယ္ျပန္႔လာတယ္။

ဂ်ာမန္လက္ေအာက္ခံ အေရွ႕ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ နာဇီဆန္႔က်င္ေရး၊ ျပည္သူ႕လြတ္ေျမာက္ေရးစစ္ပြဲမ်ား ဆင္ႏႊဲ ရာမွာ ဆိုဗီယက္ႏိုင္ငံမွ အကူအညီမ်ား ေပးခဲ့တယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီးကာလတြင္ အေရွ႕ ဥေရာပ ႏိုင္ငံ ေတြဟာ ဆိုဗီယက္အကူအညီနဲ႔ ဆိုရွယ္လစ္အစိုးရမ်ားကို ထူေထာင္ခဲ့ၾကတယ္။

ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီးတြင္ လြတ္ေျမာက္ေသာ အေရွ႕ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားအားစုစည္းကာ ဆိုဗီယက္ဦးေဆာင္တဲ့ ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုအျဖစ္ ေပၚေပါက္လာျခင္းဟာ ထူးျခားတဲ့သမိုင္းျဖစ္ရပ္တစ္ခု ျဖစ္တယ္။

ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီးကာလမွာ ေပၚေပါက္လာခဲ့တဲ့စစ္ေအးဟာလည္း ထူးျခားတဲ့သမိုင္းျဖစ္စဥ္တစ္ခုျဖစ္တယ္။

စစ္ေအး အေၾကာင္းေလ့လာတဲ့အခါ စစ္ေအးရဲ႕သေဘာနဲ႔ ေပၚေပါက္လာပုံတို႔ကို ေလ့လာသင့္တယ္။ ဒုတိယ ကမၻာ စစ္ႀကီးၿပီးဆုံးတဲ့အခါ အေမရိကန္ႏိုင္ငံဟာ စစ္ဒဏ္မွကင္းလြတ္ၿပီး ထိပ္သီး အင္အား ႀကီးႏိုင္ငံ အျဖစ္ ရပ္တည္လာႏိုင္ခဲ့တယ္။ စစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ အင္အားက်ဆင္းခဲ့ရတဲ့ ဥေရာပ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီ၊ အီတလီႏိုင္ငံတို႔ကို စစ္ေရး၊ စီးပြားေရးအကူအညီမ်ားေပး၍ ေခါင္းေဆာင္ေနရာကို ရယူခဲ့တယ္။

ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ဦးေဆာင္တဲ့အုပ္စုကို အေနာက္အုပ္စု (သို႔) အရင္းရွင္အုပ္စု (သို႔) လက္ယာအုပ္စုလို႔ ေခၚတယ္။ ဆိုဗီယက္ႏိုင္ငံဟာ စစ္ဒဏ္ခံခဲ့ရတဲ့ ပိုလန္၊ ခ်က္ကိုစလိုဗားကီးယား၊ ႐ူေမးနီးယား၊ ဘူလ္ေဂးရီးယား၊ ဟန္ေဂရီစတဲ့ အေရွ႕ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားကို ဦးေဆာင္လာၿပီး ဆိုဗီယက္ဦးေဆာင္တဲ့အုပ္စုကို အေရွ႕အုပ္စု (သို႔) ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စု (သို႔) လက္ဝဲအုပ္စုလို႔ ေခၚတယ္။ ဒီအုပ္စုႏွစ္စုဟာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးခံယူခ်က္ တူညီမႈ မရွိသကဲ့သို႔ အျမင္ခ်င္း တူညီမႈလည္း မရွိတာကိုေတြ႕ရတယ္။

အေနာက္ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားအေနနဲ႔လည္း စီးပြားေရးပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ေရး အဖြဲ႕မ်ားကို ဖြဲ႕စည္းေဆာင္႐ြက္ခဲ့ တယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြဟာ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားအျပင္ စစ္ေရးအရလည္း ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းလာၾကတယ္။ ထင္ရွားတဲ့သာဓကေတြကေတာ့ -

၁. ေျမာက္အတၱလႏၲိတ္စာခ်ဳပ္အဖြဲ႕ (NATO)

၂. အန္ဇတ္ (ANZUS)

၃. အေရွ႕ေတာင္အာရွစာခ်ဳပ္အဖြဲ႕ (SEATO)

၄. ဗဟိုစာခ်ဳပ္အဖြဲ႕ (CENTO) မ်ား ဖြဲ႕စည္းျခင္းျဖစ္တယ္။

ဆိုဗီယက္ ႏိုင္ငံကလည္း အေရွ႕ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားမွာ ဆိုဗီယက္ ႏိုင္ငံကဲ့သို႔ေသာ ကြန္ျမဴနစ္ စနစ္အေျခခံေသာ စီးပြားေရး စီမံကိန္းမ်ား ခ်မွတ္၍ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးအဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့တယ္။ စစ္ေရးအရ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ရန္အတြက္ ဝါေဆာ(Warsaw)စစ္စာခ်ဳပ္အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ဆိုဗီယက္ ဦးေဆာင္တဲ့ အေရွ႕အုပ္စုနဲ႔ အေမရိကန္ဦးေဆာင္တဲ့ အေနာက္အုပ္စုတို႔ဟာ စစ္အုပ္စုမ်ား အၿပိဳင္အဆိုင္ ဖြဲ႕စည္းၿပီးေနာက္ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္မ်ား အၿပိဳင္အဆိုင္တပ္ဆင္လာၾကတယ္။

စစ္ေအးကာလမွာ ႏိုင္ငံတကာအေရးအခင္းမ်ားလည္း ေပၚေပါက္လာတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာအေရး အခင္းေတြကေတာ့

၁. ဂ်ာမန္ျပႆနာ၊ ဘာလင္ပိတ္ဆို႔မႈ

၂. ကိုရီးယားစစ္

၃. စူးအက္အေရးအခင္း

၄. က်ဴးဘားဒုံးပ်ံအေရးအခင္း

တို႔ ျဖစ္တယ္၊ ႏိုင္ငံတကာအေရးအခင္းေတြ ဘယ္လိုေပၚေပါက္လာၿပီး ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မည္ကဲ့သို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ ခဲ့ပုံကို ေလ့လာသင့္တယ္။

ကမၻာ့သမိုင္းတြင္ ဆိုရွယ္လစ္႐ုရွားႏိုင္ငံ အေျပာင္း အလဲျဖစ္ျခင္း၊ ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုၿပိဳကြဲျခင္းႏွင့္ စစ္ေအး ကာလ ၿပီးဆုံးျခင္း ေခါင္းစဥ္ ေတြကလည္း ႏိုင္ငံတကာေရးရာမွာ ထူးျခားတဲ့ ေခါင္းစဥ္မ်ား ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ေလ့လာသင့္တယ္။

ကမၻာ့သမိုင္းသင္႐ိုးတြင္ အာရွႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ျပည္သူ႕သမၼတႏိုင္ငံ အေၾကာင္းကိုလည္း ေလ့လာရမွာ ျဖစ္တယ္။

အလားတူ အာရွႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကိုလည္း ေလ့လာသင့္တယ္။ ၁၉၄၅ မွ ၁၉၅၂ အထိ အသိမ္းပိုက္ခံ ကာလအေနအထားနဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ အေနအထားေတြကို သိရွိရမွာျဖစ္တယ္။

ကမၻာ့သမိုင္းကိုေလ့လာရာမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသကိုလည္း ေလ့လာသင့္တယ္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ မွာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံခ်င္းရဲ႕ ႏိုင္ငံသစ္မ်ားေပၚေပါက္လာျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားကို ေလ့လာသိရွိရမွာ ျဖစ္တယ္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွသမိုင္းကို ေလ့လာရာမွာ အာဆီယံ (အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားအသင္း) ဟာ အေရးပါတဲ့ အတြက္ ေလ့လာသင့္တယ္။ ဆက္လက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဘက္မလိုက္လႈပ္ရွားမႈ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဘင္းမ္စတက္ အဖြဲ႕၊ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ မဟာမဲေခါင္ေဒသခြဲ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးတို႔ကိုလည္း ေလ့လာသိရွိဖို႔ လိုအပ္ တယ္။

တကၠသိုလ္ဝင္စာေမးပြဲ၊ သမိုင္းဘာသာရပ္ရဲ႕ ေမးခြန္းဟာ အပိုင္း (က)၊ အပိုင္း (ခ)၊ အပိုင္း (ဂ)၊ အပိုင္း (ဃ) ဟူ၍ အပိုင္းေလးပိုင္း ပါဝင္မွာျဖစ္တယ္။ ေမးခြန္းအပိုင္း ေလးပိုင္းလုံးကို ေျဖဆိုရမွာျဖစ္တယ္။ ေမးခြန္း အပိုင္း (က) မွာ နံပါတ္ ၁။ (က)၊ ၁။ (ခ)၊ ၁။ (ဂ) ဆိုၿပီး ပါရွိမွာျဖစ္တယ္။

နံပါတ္ ၁။ (က) ေမးခြန္းက ‘ေအာက္ပါကြက္လပ္မ်ား၌ ျဖည့္စြက္ရမည့္ အေျဖမ်ားကို အေျဖစာအုပ္တြင္ေရးပါ။’ ဟူ၍ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာ့ သမိုင္းမွ (၅) ပုဒ္၊ ကမၻာ့သမိုင္းမွ (၅) ပုဒ္၊ စုစုေပါင္း (၁၀) ပုဒ္ ပါရွိမွာျဖစ္တယ္။ တစ္ပုဒ္ရဲ႕ ရမွတ္ဟာ (၁) မွတ္ျဖစ္ၿပီး စုစုေပါင္း ရမွတ္မွာ (၁၀) မွတ္ ျဖစ္တယ္။

ေမးခြန္း အပိုင္း (က) နံပါတ္ ၁။ (ခ) ေမးခြန္းမွာ ‘ေအာက္ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကို ‘မွား’ သို႔မဟုတ္ ‘မွန္’ ေျဖဆိုပါ။ ေျဖဆိုခ်က္မ်ားကို အေျဖစာအုပ္တြင္ေရးပါ’ ဟူ၍ျဖစ္ၿပီး ‘မွား’ သို႔မဟုတ္ ‘မွန္’ ကိုေရးေျဖရန္ျဖစ္တယ္။ နံပါတ္

၁။ (ခ) ေမးခြန္းမွာ ျမန္မာ့သမိုင္းမွ (၃) ပုဒ္နဲ႔ ကမၻာ့သမိုင္းမွ (၂) ပုဒ္၊ စုစုေပါင္း (၅) ပုဒ္ ပါရွိမွာျဖစ္တယ္။ တစ္ပုဒ္ ရဲ႕ ရမွတ္မွာ (၁) မွတ္ျဖစ္ၿပီး စုစုေပါင္းရမွတ္မွာ (၅) မွတ္ျဖစ္တယ္။

ေမးခြန္း အပိုင္း (က) ၏ နံပါတ္ ၁။ (ဂ) ေမးခြန္းမွာ ‘ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ေမးခြန္းတစ္ခုစီအတြက္ ေပးထား ေသာ အေျဖ (က)၊ (ခ)၊ (ဂ) တို႔အနက္မွ အေျဖမွန္တစ္ခုကို အေျဖစာအုပ္တြင္ ေရးပါ’ ဟူ၍ျဖစ္တယ္။ မွန္တဲ့အေျဖကို အေျဖစာအုပ္မွာ ေရးရမွာျဖစ္တယ္။ နံပါတ္ ၁။ (ဂ) ေမးခြန္းမွာ ျမန္မာ့သမိုင္း (၂) ပုဒ္နဲ႔ ကမၻာ့ သမိုင္း (၃) ပုဒ္၊ စုစုေပါင္း (၅) ပုဒ္ ပါရွိမွာျဖစ္တယ္။ တစ္ပုဒ္ရဲ႕ ရမွတ္မွာ (၁) မွတ္ျဖစ္ၿပီး စုစုေပါင္းရမွတ္မွာ (၅) မွတ္ျဖစ္တယ္။ ေမးခြန္း အပိုင္း (ခ)မွာ မွတ္စုတိုေမးခြန္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့သမိုင္းမွတ္စုတို (၄)ပုဒ္နဲ႔ ကမၻာ့သမိုင္းမွတ္စုတို (၄)ပုဒ္တို႔ ပါရွိမွာျဖစ္တယ္။ ယင္းတို႔အနက္မွ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ မွတ္စုတို (၄)ပုဒ္ကို ေျဖဆိုရမွာျဖစ္တယ္။ မွတ္စုတို တစ္ပုဒ္ရမွတ္မွာ (၅) မွတ္ျဖစ္ၿပီး စုစုေပါင္းရမွတ္မွာ (၂၀) မွတ္ျဖစ္တယ္။

ေမးခြန္း အပိုင္း (ဂ) မွာ ျမန္မာ့သမိုင္း ေမးခြန္းမ်ားျဖစ္ၿပီး စုစုေပါင္း (၅)ပုဒ္ပါရွိမွာ ျဖစ္တယ္။ ယင္း (၅)ပုဒ္ အနက္မွ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ (၂) ပုဒ္ကို ေျဖဆိုရမွာျဖစ္တယ္။ တစ္ပုဒ္ရဲ႕ရမွတ္မွာ (၁၅) မွတ္ျဖစ္ၿပီး (၂)ပုဒ္ အတြက္ စုစုေပါင္းရမွတ္မွာ (၃၀) မွတ္ ျဖစ္တယ္။

ေမးခြန္း အပိုင္း (ဃ)မွာ ကမၻာ့သမိုင္း ေမးခြန္းမ်ားျဖစ္ၿပီး စုစုေပါင္း (၅) ပုဒ္ပါရွိမွာျဖစ္တယ္။ ယင္း (၅) ပုဒ္ အနက္မွ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ (၂) ပုဒ္ကို ေျဖဆိုရမွာျဖစ္တယ္။ တစ္ပုဒ္ရဲ႕ ရမွတ္မွာ (၁၅) မွတ္ျဖစ္ၿပီး (၂) ပုဒ္အတြက္ စုစုေပါင္းရမွတ္မွာ (၃၀) မွတ္ျဖစ္တယ္ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ားကို မွာခ်င္တာကေတာ့

၁။ သမိုင္းဘာသာရပ္ကိုေလ့လာရာတြင္ သမိုင္းစဥ္ဆက္စပ္မႈကို သတိထားရန္

၂။ ေခါင္းစဥ္ကိုေ႐ြး၍ မေလ့လာရန္

၃။ ျပ႒ာန္းစာအုပ္ကို အေလးေပးေလ့လာရန္

၄။ ေမးခြန္းကို ေသေသခ်ာခ်ာဖတ္ရန္

၅။ ေမးသည္ကိုသာ ေျဖဆိုရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပရင္း ပို႔ခ်ခ်က္ကိုရပ္နားလိုက္ပါတယ္။

                                                                                          ေဒါက္တာမာဂရက္ေဝါင္း

                                                                                             ပါေမာကၡ၊ (ဌာနမႉး)

                                                                                                  သမိုင္းဌာန

                                                                                              ရန္ကုန္တကၠသိုလ္