ပြည်သူဗဟိုပြု ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများဖြင့် ဦးတည်ပါသည် အွန်လိုင်းထီ

မိုးကေနိုင်

ကံစမ်းပြီး ထီထိုးလိုသူ၊ ကုသိုလ်ကံကောင်းပြီး ချမ်းသာချင်သူတွေအတွက် မြန်မာ့အောင်ဘာလေထီသမိုင်းကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတစ်ခုဖြင့် မျက်နှာစာသစ်တစ်ခုကို လွန်ခဲ့သောရက်များအတွင်း ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ အောင်ဘာလေအွန်လိုင်းသိန်းဆု ထီစနစ်စတင်နိုင်ခြင်းသည်ပင် မြန်မာ့ဒစ်ဂျစ်တယ်ခေတ်တစ်ခေတ် အစပျိုးမှုများထဲက တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပါပြီ။

အောင်အတိတ် အောင်နိမိတ်ယူသည့် အောင်ဘာလေ

မှန်ပါသည်။ အောင်ဘာလေသည် အောင်အတိတ် အောင်နိမိတ်ကိုယူပြီး တရားဝင်ထီစနစ်တစ်ခုကို ဆောင်ယူသည်မှာကြာခဲ့ပါပြီ။ မြန်မာလူမျိုးတို့အတွက် ဒါနအစရှိသည့် ကုသိုလ်အမှုသည် ငွေကြေးရှိမှ အောင်မြင်သည်၊ ချမ်းသာမှသာ ကောင်းကောင်း လှူနိုင်တန်းနိုင်မည်ဟူသော အယူရှိသည်။

အောင်ဘာလေဆိုသော အသုံးအနှုန်းကို ခက်ခက်ခဲခဲပြုလုပ်ပြီးမှ ရယူအပ်သည့် ကုသိုလ်အကျိုးနှင့်ယှဉ်ပြီး သုံးနှုန်းကြသည်ဆိုသည်ကိုလည်း မနေ့တစ်နေ့ကမှ သိလိုက်ရသူအတွက် အောင်ဘာလေထီ၏ အောင်အတိတ်အောင်နိမိတ်ကို များစွာတန်ဖိုးထားမိပြန်သည်။ မြန်မာတို့ အားပေးခဲ့သည့်၊ မြန်မာတို့ တန်ဖိုးထားကံစမ်းခဲ့ကြ သည့်၊ ဤအောင်ဘာလေထီသည် လက်ရှိကျင့်သုံး ကျင့်သားရနေသည့် ပုံနှိပ်လက်မှတ်ဖြင့် Paper Lottery ဘဝမှ Digital Online Lottery Platform လမ်းကြောင်းပေါ်သို့ မနှေးအမြန် ရောက်ရှိလာခဲ့ ပါပြီ။ ယခုလို Online ထီစနစ်တစ်ခုသည် ယနေ့ကာလကျမှ နေ့ချင်းညချင်း စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပြီး ဖြစ်တည်လာသော လုပ်ငန်းတစ်ခုကား မဟုတ်၊ ယခင်အစိုးရများ လက်ထက်ကပင် အကောင်အထည်ဖော်ရန် ဆွေးနွေးခဲ့ကြဖူးသည်၊ လွှတ်တော်တွင်ပင် ဆွေးနွေးခဲ့ကြဖူးသည်။ ယခုနှစ်များကာလ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ကျမှပင် ဤလုပ်ငန်းစဉ်ကြီးကို စတင် အစပျိုးစနစ်တကျစီမံချက်ချ ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ယခုအကြိမ် ယခုရက်များမှာတော့ ပြီးပြည့်စုံခြင်း အနေအထားတစ်ခုအဖြစ် မြန်မာပြည်သူတို့ အကျိုးငှာ အဆင်သင့်ဖြစ်လျက် ရှိနေပါပြီ။

လိုက်ပါစီးမျောရမည့် ဒစ်ဂျစ်တယ်ရေစီးကြောင်း

ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတိုင်းမှာ ဦးဆောင်သူ ဘက်ကရော၊ လိုက်ပါဆောင်ရွက်သူများတွင်ပါ အခက်အခဲ စိန်ခေါ်မှုများ ကြုံရစမြဲပါ။ မဝံ့မရဲ၊ သို့လောသို့လော ဖြစ်ကြမည်မှာ မဆန်းပါ။ သို့သော် ယနေ့ခေတ် လူကြီးလူငယ်မရွေးတို့အနေဖြင့် KBZ pay, AYAR pay, UAB pay, CB pay, MYTEL pay တို့ဟူသည်ကား မစိမ်းတော့။ ဘာမှအခက်အခဲ မရှိလှ။ လူတိုင်းလက်ဝယ် Mobile Phone အမျိုးမျိုး ကိုင်နိုင်ကြသည်ဖြစ်၍ အလွယ်တကူ ကျော်ဖြတ်နိုင်ကြမည်သာ ဖြစ်သည်။

ပြောင်းလဲတိုးတက်လာနေသည့် နိုင်ငံတကာမှာ တွင်ကျယ်ပြီးဖြစ်သည့် Digital ရေစီးကြောင်းမှာ ခေတ်မီစွာ လိုက်ပါစီးမျောနိုင်ဖို့က ပို၍အရေးကြီးနေသည်။ ထီကံစမ်းလိုသူ မိဘပြည်သူအများစု က ထီတစ်စောင်ဈေးနှုန်း သတ်မှတ်ဈေးနှုန်းအတိုင်းသာ ဝယ်ချင်ကြသည်။ ယခင်က ထီဈေးနှုန်းမှာ အားနည်းချက်တစ်ခုရှိခဲ့သည်။ တစ်စောင်လျှင် ကျပ် ၁၀၀၊ ၂၀၀ ပိုပေးဝယ်ယူနေရသည့်အားနည်းချက်ကို ယခု Digital စနစ်က သတ်မှတ်ဈေးနှုန်း အတိုင်းသာ ရောင်းချပေးခြင်းဖြင့် ဖြေရှင်းပေးနိုင်မည်ဟုဆိုသည်။ ဝယ်ယူသူဘက်က ဝေဖန်မှုများ တတ်နိုင်သမျှ လျော့ကျသွားမည့် အခြေအနေကို မြင်ရသည်။

တရားမဝင် ထီကစားခြင်းနှင့် ကင်းဝေးစေလိုသောစေတနာ

ပြည်သူတွေရဲ့ လူမှုစီးပွားဘဝများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ ဦးစားပေးစဉ်းစားပြီး ဆောင်ရွက်ရသော လုပ်ငန်းမှန်သမျှ ပြည်သူကိုသာ ဗဟိုပြုပြီး စဉ်းစားရသည်။ ဤအောင်ဘာလေသိန်းဆု Online ထီစနစ်သည်လည်း ပြည်သူကိုဗဟိုပြုပြီး စဉ်းစား ဆောင်ရွက်ပေးသော လုပ်ငန်းများအနက်က တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ကိုယ့်စိတ်ကြိုက်ဂဏန်း ကိုယ်ကြိုက်တဲ့ အက္ခရာကိုရွေးပြီး လွတ်လပ်စွာဖြင့် အလွယ်တကူ ဝယ်ယူကံစမ်းခွင့်ရခြင်း၊ တရားဝင်လုပ်ငန်းဖြစ်ခြင်းများကြောင့် စိတ်လှုပ်ရှားစိတ်ဝင်စားစရာ ဖြစ်သလို ပျော်စရာလည်းကောင်းပါမည်။

တရားမဝင် နှစ်လုံး၊ သုံးလုံး ချဲထီ၊ တရားမဝင်ထိုင်း၊ စင်ကာပူ Online ထီများကို မိမိတို့ပြည်သူတွေ မထိုးဖြစ်အောင် လျော့ကျစေလိုသော စေတနာကြောင့်လည်း ဤသို့သော တရားမဝင် လောင်းကစား ထီထိုးခြင်းများကို ကိုယ်ကိုယ်တိုင် လျှော့ချစေချင်သည်၊ စိတ်သန့်သန့်ဖြင့် ရှောင်ကြဉ်ကြစေချင်သည်။ မည်သို့သော တရားမဝင် လုပ်ငန်းမှန်သမျှသည် ပြုသူအတွက်မကောင်းလှပါ။ တရားမဝင် လောင်းကစားမှုကြောင့် ကြွေးနွံနစ်ခြင်း အပါအဝင် တစ်ခါတစ်ရံ ဆုံးရှုံးမှုက ကြီးလွန်းလှသည်။ မိမိတို့နိုင်ငံမှာ မိမိတို့အစိုးရက မိမိတို့အတွက် ဆောင်ရွက်ပေးထားသော တရားဝင်လုပ်ငန်းကိုသာ အားပေးခုံမင် နှစ်သက်စွာဖြင့် ပါဝင်ကံစမ်းစေချင်သည်။

အားလုံးအတွက် လက်လှမ်းမီ အဆင်ပြေလိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေမည်

ထီထိုးပြီး ငွေပေးချေရာမှာကော ထီဆုငွေ ထုတ်ရာမှာပါ အချိန်မရွေး၊ နေရာမရွေး ပြည်သူ အားလုံး လက်လှမ်းမီ အဆင်ပြေလွယ်ကူစေလို၍ အကောင်အထည် ဖော်ခဲ့ခြင်းလည်းဖြစ်သည်။ တိုးတက်လာသည့် ခေတ်စနစ်နှင့်အညီလည်း ကိုယ့်ပြည်သူတွေကို လိုက်လျောညီထွေ ဖြစ်စေလိုသည့် စေတနာပါသည်။ Mobile ဖုန်းရှိရုံနှင့်ပင် အဆင်ပြေသည်။ လက်ရှိသုံးစွဲနေသည့် Printed Paper ပုံနှိပ်ထီကိုလည်း ဆက်သုံးလိုက ဆက်လက်သုံးစွဲ၍ရသည်။ Online ထီ အောင်ဘာလေ Application ကိုတော့ ကိုယ်သုံးစွဲသော ဖုန်းအမျိုးအစားအလိုက် ဒေါင်းလုပ်ဆွဲ၊ အင်စတောလ်လုပ် မိမိဖုန်းနံပါတ်ဖြင့် ကြိုတင်အကောင့်ဖွင့်ထားရပါမည်၊ ဒါလည်း အခက်ကြီးမဟုတ်၊ ရိုးရိုးရှင်းရှင်းပင်ဖြစ်သည်၊၊

မြို့ပြနှင့် ကျေးလက်ပြည်သူအကြား ဆင်းရဲချမ်းသာကွာဟမှုမကြီးမား လက်လှမ်းမီနိုင်အောင် ရည်ရွယ်စီမံပြီးဖြစ်သည်။ ထီလက်မှတ်တစ်စောင် ယခင်အတိုင်း တစ်ထောင်ကျပ်နှုန်းဖြင့် ထီလက်မှတ် ဖြင့်ဆိုလျှင် က မှ စ အထိ၊ အွန်လိုင်းထီကို ဆ မှ ဌ အထိ ယခု ဇွန်လ ၈ ရက်မှစ၍ ဝယ်ယူကံစမ်းနိုင်ပြီ ဖြစ်သည်။ ထီဖွင့်တော့လည်း တကူးတကထီတိုက်ရန်မလို၊ ကံထူးသူအတွက် မိမိထံကိုယ့် Mobile ဖုန်းကတစ်ဆင့် SMS ဖြင့် အကြောင်းကြားလာမည့် သတင်းကို ကြိုတင်စောင့်မျှော်၍ မိမိမှတ်ပုံတင်နံပတ်ဖြင့် ဆုငွေထုတ်ယူရုံသာ၊ ထီဆုငွေထုတ်ယူ လျှင်ကော။ ပမာဏနည်းသည့် ဆုကြေးငွေ ဥပမာ- ၁၀ သိန်းအောက်ဆိုလျှင် ယခင်ကလို ဆိုင်မှာ သွားထုတ်ရန်မလို၊ ဤဆိုင်တွင် ထုတ်ပေးလား မပေးလား၊ မိမိဆုငွေထဲက ဖြတ်မလား တောက် မလား Transection Costs များအတွက် စိုးရိမ်စရာမလို၊ ကိုယ့်အကောင့်ထဲ ရောက်လာအောင် အီလက်ထရွန်နစ် ဝန်ဆောင်မှုနည်းလမ်းများကတစ်ဆင့် လွှဲပြောင်းဆောင်ရွက်ပေးသွားပါလိမ့်မည်။ အချိန်တိုအတွင်း ကိုယ့်စိတ်ကြိုက် စီမံဆောင်ရွက်နိုင်စွမ်းသော ဝန်ဆောင်မှုများဖြင့် customer ကို ကျေနပ်မှု ရရှိစေမည်ဖြစ်သည်။

ငွေသားမဲ့ငွေပေးချေမှုစနစ်တစ်ခု ဖန်တီးနိုင်မည့်အခွင့်အလမ်း

ယခုမိတ်ဆက်ခဲ့သည့် အောင်ဘာလေ Online ထီစနစ်သည် ကံစမ်းသူ၊ ကံထူးသူတစ်ဦး တစ်ယောက်ချင်းအတွက် အကျိုးရလဒ်သာလွန်ရုံမက နိုင်ငံအတွက် ပြည်သူအတွက်လည်း အရေးကြီးလှသော အပေါင်းလက္ခဏာဆောင်ချက်များစွာ ရှိသည်ကို သတိပြုသင့်သည်။ နိုင်ငံသားတိုင်းသည် တစ်ချိန်တွင် ငွေသားကိုင်ဆောင်သုံးစွဲရသည့် အလေ့အထကို လျှော့ချသွားလိုသည့် ရည်ရွယ်ချက် ငွေသားမဲ့ပေးချေမှုစနစ် (Cashless Transection Society) ကို ဖန်တီးလို၍ဖြစ်သည်။ ၎င်းစနစ်က လုပ်ငန်းကို ချောမွေ့လျင်မြန်စေသည်။ ဝယ်သူရောင်းသူ ငွေရေတွက်ရသည့်၊ အကြွေအမ်းရသည့် အလုပ်များ များစွာသက်သာသွားသည်။ ပွင့်လင်း မြင်သာမှုရှိပြီး အမှားအယွင်းမရှိနိုင်ဘဲ ငွေပေးချေမှုအတွက် ကလစ်တစ်ခုနှိပ်ရုံသာ...။ အလုပ်တစ်ခုမှာ စောင့်ဆိုင်းရသည့်အလုပ် ဘယ်ဂဏန်း ဘယ်အက္ခရာထိုးရမလဲ ရှာဖွေရမည့် အချိန်များစွာ သက်သာသွားမည်ထင်သည်။

လူချင်း ထိတွေ့ဆက်ဆံမှု နည်းသွားသည့်အတွက် ယခုခေတ် ကူးစက်ရောဂါများ ဘေးအန္တရာယ်မှလည်း ကင်းဝေးစေသည်။ ငွေသားမဲ့ပေးချေမှုစနစ်တစ်ခုဟူသည် ယခုခေတ်မှာ အထူးအဆန်းမဟုတ်တော့ဘဲ ခေတ်မီတိုးတက်လိုသူတိုင်းအတွက် ဆွဲဆောင်မှုတစ်ခုပင် ဖြစ်နေပေပြီ။ အောင်ဘာလေ Online အတွက် သုံးစွဲမည့် Software မှာလည်း အဆင်သင့်ဖြစ်၍ နိုင်ငံ၏ ငွေကြေးလည်ပတ်မှုစနစ်နှင့် နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးမှုတွင် အထောက်အပံ့ကောင်းတစ်ခု ဖြစ်လာမည်ဟု မြင်မိသည်။

နိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာအခွန်ဖြည့်ဆည်းရာတွင် ပါဝင်ထောက်ကူခြင်းဖြင့်

Online အောင်ဘာလေသိန်းဆု ထီစနစ်၏ နောက်ထပ်အကျိုးဆက်တစ်ခုမှာ နိုင်ငံတော် အခွန်ဘဏ္ဍာ တိုးတက်ရရှိလာခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ဤပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွင် လိုက်ပါဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံသားတစ်ဦး၏ တာဝန်ကျေပွန်မှုကို ပြသရာရောက်သည်။ တရားဝင် ပြည်တွင်းအောင်ဘာလေနှင့် တရားမဝင် ပြည်ပထီထိုးခြင်းများ ဤနေရာတွင် ကွာခြားသွားသည်။ မိမိနိုင်ငံငွေများ ပြည်ပသို့တရားမဝင် စီးဆင်းသွားခြင်းသည် နိုင်ငံ၏ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားကာကွယ်ရေးတွင် များစွာနစ်နာဆုံးရှုံးမှုများ ရှိနေသည်။ အခြားနိုင်ငံက ထီကိုထိုး၍ ထိုနိုင်ငံကပဲ အခွန်ငွေရသွားသည့်အဖြစ်သည် နိုင်ငံကိုများစွာ အကျိုးယုတ်စေသည်။ ပေါက်အားနည်းသော မြန်မာနိုင်ငံ၏ အောင်ဘာလေထီကိုထိုး၍ မပေါက်ခဲ့လျှင်တောင် နောက်ဆုံး မိမိကံစမ်းထိုးလိုက်သောငွေကြောင့် နိုင်ငံတော်က အခွန်ရသွားသည့်အတွက် နိုင်ငံသားတစ်ဦး၏ တာဝန်ကျေပွန်ရာလည်းရောက်သည်။

ကိုယ်ကပေးလိုက်ရသောငွေသည် ကိုယ့်နိုင်ငံအတွက်အခွန်ဖြစ်ပြီး ကိုယ့်နိုင်ငံသားတွေအတွက် လိုအပ်သည့်နေရာတွင် သုံးစွဲလိုက်ခြင်းဖြစ်သည့်အတွက် ကုသိုလ်လည်း မြောက်ပါသည်။ သို့သော် တရားမဝင် ပြည်ပထီထိုးကံစမ်းခြင်းဟူသော ထိုအရေးသည် ယနေ့အထိ ကုစားရခက်ခဲနေသော ကိစ္စရပ်တစ်ခုဖြစ်ဆဲပင်...။ တရားဝင် အောင်ဘာလေ ထီကံစမ်းသူအရေအတွက် တိုးတက်များပြားလာသော်လည်း တရားမဝင် ချဲထီထိုး၊ ပြည်ပထီ ကစားမှုပမာဏကလည်း များသည်ထက်များ နေဆဲသာဖြစ်သည်ကို သတိမူ၍ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုကို တစိုက်မတ်မတ်ဆက်လက် ဆောင်ရွက်ရပေမည်။

တစ်ဆက်တည်း တင်ပြချင်သည်မှာ – အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ၏ ထီအမျိုးအစားများသည် တစ်ခါတစ်ရံ ရက်လွန်ထီ လက်မှတ်အတုအဟောင်းဖြင့် လိမ်ညာရောင်းချခံရခြင်း၊ ထီလက်မှတ်လိမ်ညာ ယူခံရပြီး ထွက်ပြေးခြင်း၊ ထီပေါက်ပါကလည်း သွားရောက် ထုတ်ယူရန်အခက်အခဲများ ရှိနိုင်ခြင်း၊ နိုင်ငံတွင်းမှာ အတည်ပြုပြဋ္ဌာန်းထားသည့် လောင်းကစားဥပဒေများနှင့် ငြိစွန်းပြီး တရားမဝင် ထီကံစမ်းသူကော ထီထိုးရန် တိုက်တွန်းသူကိုပါ ထောင်ဒဏ်၊ ငွေဒဏ်များ ချမှတ်ခံရနိုင်ခြင်း၊ ထီထိုးနည်းတစ်ခုခုကို ဖွင့်လှစ်ခြင်း၊ စီမံခန့်ခွဲခြင်း၊ လောင်းကြေးလက်ခံခြင်း၊ ဒိုင်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ငွေကြေး အကျိုးအမြတ် ရယူခြင်းများသည် များစွာအန္တရာယ်ရှိသည်။ ထောင်ဒဏ်တစ်နှစ်မှ သုံးနှစ်အထိ၊ ငွေဒဏ်တစ်သိန်းမှ ငါးသိန်းအထိ ထောင်ဒဏ်၊ ငွေဒဏ်များ ချမှတ်ခံရနိုင်သည်ကို သတိပြုစေလိုသည်။

အချုပ်ဆိုရလျှင် နိုင်ငံတော်အစိုးရက ဦးဆောင်ပြီး ဆောင်ရွက်နေသော အောင်ဘာလေ Online သိန်းဆုထီစနစ်သည် မြန်မာပြည်သူများ အကျိုးကို တိုက်ရိုက်ဦးတည်သော တိုးတက်သော ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုတစ်ခု ဖြစ်သလို နိုင်ငံတော်၏ ဒစ်ဂျစ်တယ်စီးပွားရေး အခြေခံအဆောက်အအုံ ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးကိုလည်း များစွာအထောက်အကူ ဖြစ်စေသည်။ သို့သော်လည်း အထက်ပါဆိုခဲ့သလို ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတိုင်းမှာ စိန်ခေါ်မှုများရှိစမြဲ၊ တိုက်ခိုက်ဝေဖန်မှုများကိုလည်း ကြိုတင်မျှော်တွေး ထားရမြဲပင်ဖြစ်သည်။ ဖိအားများကြားက တာဝန်ယူတာဝန်ခံမှု ကြီးကြီးမားမားဖြင့် ဦးဆောင်မှုပေးကာ လုပ်နိုင်သလောက် ကြိုးစားလုပ်နေခြင်းဖြစ်၍ နိုင်ငံသားများအနေဖြင့်လည်း မဖြစ်မနေလိုက်ပါ ဆောင်ရွက်ကြမည်ဟု မြင်ပါသည်။ အားနည်းချက်များကိုလည်း တတ်နိုင်သမျှ ပြုပြင်ပြင်ဆင်၍ တိုးတက်သည်ထက် တိုးတက်အောင် တစ်ဆင့်ပြီးတစ်ဆင့် ဆက်လက်ကြိုးစား ဆောင်ရွက်နေရမည် သာဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် တရားမဝင် ထီများ၏ အားသာချက်များဖြစ်သည့် ထီစောင်ရေများများ ကစားနိုင်သည့်အခြေအနေ၊ တစ်လလျှင် ဖွင့်လှစ်မှု အကြိမ်အရေအတွက်၊ ပိုသာသောဆုအရေအတွက်နှင့် နှိုင်းယှဉ်၍ မိမိတို့၏ တရားဝင် အောင်ဘာလေထီ လုပ်ငန်းတွင် ပြည်သူများအတွက် အကျိုးများသည် ထက်များအောင်၊ ပြည်သူများ စိတ်ပါဝင်စားပြီး ပိုမိုပူးပေါင်း ပါဝင်လာအောင် ပိုမိုသာလွန်သည့် ဆွဲဆောင်မှုများဖြင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ ဆက်လက်ပြုလုပ်နေရဦးမည်ဟု ယူဆသည်။ သို့မှသာ မိမိနိုင်ငံ အကျိုးစီးပွား၊ မိမိပြည်သူများ၏ အကျိုးစီးပွားကို ပြည်သူဗဟိုပြုဟူသော စကားရပ်နှင့်အညီ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရာ ကျပါမည်။ ။