ရုပ်ကြွင်းလောင်စာများကို လျှော့ချနိုင်မည့် EV လျှပ်စစ်ကား

 

ကိုဘုန်း (ထုတ်လုပ်)

ကမ္ဘာ့ကားဈေးကွက်တွင် ဘက်ထရီသုံးလျှပ်စစ်ကားများကို ပိုမိုတောင်းဆိုလာရာ ကမ္ဘာ့ကားထုတ်လုပ်သည့်နိုင်ငံများက EV ဟု အတိုကောက်ခေါ်သည့် လျှပ်စစ်ကားများ၏ စွမ်းဆောင် ရည်များကိုမြှင့်တင်ပြီး အပြိုင်အဆိုင်ထုတ်လုပ်လာသောကြောင့် EV ကားဈေးကွက်မှာ တစ်ကမ္ဘာလုံး တွင် ကျယ်ပြန့်လာလျက်ရှိသည်။ 

လျှပ်စစ်ကားများ (EVs) သည် အသစ်အဆန်းတစ်ခုဟု လူအများက ထင်ကြသော်လည်း အမှန်တကယ်တွင် ၎င်းတို့သည် ရာစုနှစ်တစ်ခုကျော်ရှိနေပြီဖြစ်သည်။ ၁၈၀၀ ပြည့်နှစ်များအစောပိုင်း တွင် အခြေခံ EV မော်ဒယ်များမှသည် ယနေ့ခေတ်ပေါ်နည်းပညာများအထိ လျှပ်စစ်ကားများသည် ပြောင်းလဲနေပြီး ပိုမိုကောင်းမွန်လာပါသည်။

၁၈၂၈ ခုနှစ်တွင် Ányos Jedlik ဟုခေါ်သော ဟန်ဂေရီနိုင်ငံသား အင်ဂျင်နီယာတစ်ဦးသည် အခြေခံလျှပ်စစ်မော်တာဖြင့် မောင်းနှင်သည့် ယာဉ်ငယ်ကို တီထွင်ခဲ့သည်။ ဤအစောပိုင်းတီထွင်မှု သည် မော်တော်ယာဉ်များ မောင်းနှင်ရန်အတွက် လျှပ်စစ်စွမ်းအား၏ အလားအလာကို ပြသခဲ့သည်။ Jedlik ၏မော်တာသည် ယနေ့ခေတ်အင်ဂျင်များနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက အလွန်ရိုးရှင်းသော်လည်း ၎င်းသည် မော်တော်ကားများကို ရွေ့လျားရန်အတွက် လျှပ်စစ်ကို အသုံးပြုထားသည်။

၁၈၃၀ ပြည့်နှစ်တွင် စကော့တလန်နိုင်ငံမှ တီထွင်သူ Robert Anderson သည် အားပြန် မသွင်းနိုင်သောဘက်ထရီများဖြင့် မောင်းနှင်သည့် ပထမဆုံးလျှပ်စစ်ရထားကို ဖန်တီးခဲ့သည်။ အခြေခံဖြစ်သော်ငြားလည်း ဤရထားလမ်းသည် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအတွက် လုပ်ဆောင်နိုင်ကြောင်း သက်သေပြခဲ့သည်။ ထို့အပြင် အမေရိကန်လူမျိုး Thomas Davenport သည် ဘက်ထရီစွမ်းအင်သုံးစက်ခေါင်းငယ်တစ်ခုကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ Davenport ၏ တီထွင်မှုသည် အနာဂတ်လျှပ်စစ်ရထားများအတွက် လျှပ်စစ်မော်တာများကို နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးဖြင့် အသုံးပြုနိုင်ကြောင်း ပြသခဲ့သည်။

၁၈၈၁ ခုနှစ်တွင် ပြင်သစ်နိုင်ငံမှ တီထွင်သူ Gustave Trouvé သည် ပါရီမြို့ရှိ International Electricity Exhibition တွင် သုံးဘီးတပ် EV ကို မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး ၁၈၈၈ ခုနှစ်တွင် ၎င်း၏ဆန်းသစ် သောဒီဇိုင်းနှင့် ကောင်းမွန်သောစွမ်းဆောင်ရည်ဖြင့် အာရုံစိုက်မှုများစွာရရှိစေသည့် ပထမဆုံး လေးဘီး တပ်လျှပ်စစ်ကားကို ဖန်တီးခဲ့သည်။ ယင်းနှစ်မှာပင် ဂျာမန်အင်ဂျင်နီယာ Andreas Flocken က ပထမ ဆုံးလျှပ်စစ်ကားကို ဂျာမနီနိုင်ငံ Coburg မြို့တွင် လူသိရှင်ကြား စမ်းသပ်ခဲ့ပါသည်။

အမေရိကန်လူမျိုး William Morrison သည် ၁၈၈၉ ခုနှစ်တွင် Iowa ပြည်နယ် Des Moines မြို့၌ လျှပ်စစ်ကားတစ်စီးကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် အားပြန်သွင်းနိုင်သောဘက်ထရီများကို အသုံးပြုထားပြီး မိုင် ၂၀ ကျော် မောင်းနှင်နိုင်ကာ အမြင့်ဆုံး မြန်နှုန်း တစ်နာရီလျှင် ခြောက်မိုင်မှ ရှစ်မိုင်အထိ မောင်းနှင်နိုင်သဖြင့် လူစိတ်ဝင်စားမှု များစွာရရှိခဲ့သည်။ ၂၀ ရာစုအစောပိုင်းကာလတွင် Baker Electric၊ Columbia နှင့် Detroit Electric ကဲ့သို့သောကုမ္ပဏီများ ပေါ်ထွက်လာပြီး လျှပ်စစ် ကားလုပ်ငန်းကို လျင်မြန်စွာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန် တွန်းအားပေးဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

၁၉၂၀ ပြည့်နှစ်များတွင် ဓာတ်ငွေ့သုံးကားများ တီထွင်လာခြင်း၊ ကြီးမားသောရေနံသိုက်များနှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သော ဂက်စ်သိုက်များကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်း၊ ဓာတ်ဆီဆိုင်များ နေရာတိုင်းတွင်ပေါ်လာပြီး ဆီအမြန်ဖြည့်နိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် လျှပ်စစ်ကားများ ၏အခန်းကဏ္ဍသည် မှေးမှိန်ခဲ့ရသည်။

ရေနံအကျပ်အတည်းကာလဖြစ်သော ၁၉၇၀ ပြည့်နှစ်ဝန်းကျင်ကာလတွင် အစားထိုးလောင်စာ သုံးကားများကို တစ်ဖန်စိတ်ဝင်စားလာကြသည်။ လောင်စာဆီပြတ်လပ်မှု၊ ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်မှုနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှု တို့နှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မှုများကြောင့် အစိုးရများ နှင့် ကားထုတ်လုပ်သူများက ရုပ်ကြွင်းလောင်စာအပေါ် မှီခိုအားထားမှုကိုလျှော့ချရန် နည်းလမ်း အဖြစ် လျှပ်စစ်ကားများကို ပြန်လည်အသုံးပြုရန်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက် သုတေသီများ သည် ရှေ့ပြေးပုံစံအသစ်များနှင့် စမ်းသပ်မော်ဒယ်များကို တီထွင်ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ ပြန်လည်အသက် သွင်းရန် ဘက်ထရီနည်းပညာ၊ အားသွင်းစခန်းများနှင့် တစ်ကြိမ်အားသွင်းနိုင်သည့် အကွာအဝေးကဲ့သို့သော စိန်ခေါ်မှုများကို ဖြေရှင်းခြင်းစသည်ဖြင့် လျှပ်စစ်ကားများကို ဆန်းသစ်တီထွင်မှုများ ပိုမို လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။

နည်းပညာများ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် တိုးတက်လာသည်နှင့်အမျှ ၂၁ ရာစု၏ လျှပ်စစ်ကားလုပ်ငန်းတွင် ဘက်ထရီနည်းပညာ၊ ကားဒီဇိုင်းများနှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သောစွမ်းဆောင်ရည်များ ပေါ်ပေါက် လာခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် လစ်သီယမ်-အိုင်းယွန်းဘက်ထရီများဖြင့် အားသွင်းနိုင်သော ဘက်ထရီ နည်းပညာသည် ကြီးမားသည့်တိုးတက်မှုရှိခဲ့သည်။ ၎င်းဘက်ထရီများသည် စွမ်းအင်ကို ပိုမိုသိမ်းဆည်းနိုင်ပြီး ကြာရှည်ခံကာ မြန်ဆန်စွာအားသွင်းနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် ဘက်ထရီပါဝါသုံးကားများသည် သုံးစွဲသူများကို ပိုမိုဆွဲဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ အဆိုပါလစ်သီယမ်-အိုင်းယွန်း ဘက်ထရီအောင်မြင်မှုသည် ကျယ်ပြန့်သော EV ကားဈေးကွက်ကို ဖြစ်ပေါ်စေ သည်။

၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် Tesla Motors (ယခု Tesla, Inc.) သည် လျှပ်စစ်ကားများ၏ အလားအလာကို ပြသသည့် ဇစ်ပီလျှပ်စစ်ပြိုင်ကား Roadster ကို ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ Tesla ၏ နောက်ပိုင်းမော်ဒယ် များဖြစ်သည့် Tesla Model S၊ Tesla Model 3၊ Tesla Model X နှင့် Tesla Model Y တို့သည် လျှပ်စစ်ကားစျေးကွက်ကို လှုပ်ခတ်သွားစေရန် ကြီးမားသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့ပြီး Tesla ၏ ဘက်ထရီနည်းပညာ၊ ဆော့ဖ်ဝဲလ်နှင့် အလိုအလျောက်မောင်းနှင်နိုင်သော အင်္ဂါရပ်များတွင် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုများသည် စံအသစ်တစ်ခု သတ်မှတ်ခံခဲ့ရသည်။

EV (Electric Vehicle) ကားများတွင် အကျိုးကျေးဇူးများစွာရှိသည်။ အဓိကအကျိုးကျေးဇူးများမှာ-

ပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်မှုနည်းပါးခြင်း။ EV ကားများသည် ဓာတ်ငွေ့နှင့် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက် အင်အားဖြစ်စေသော ဓာတ်တိုးမှုများ မထုတ်လွှတ်ပါ။ ထို့ကြောင့် ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်ခြင်းကို လျော့နည်းစေပြီး ပတ်ဝန်းကျင်သက်ရောက်မှုကို ကောင်းမွန်စေပါသည်။

သဘာဝရင်းမြစ်အသုံးချမှုနည်းပါးခြင်း။ EV ကား များသည် ရုပ်ကြွင်းလောင်စာမလိုအပ်ပါ၊ ထို့ကြောင့် သဘာဝရင်းမြစ်များသုံးစွဲခြင်းကို လျော့နည်းစေပြီး ကမ္ဘာ့ပတ်ဝန်းကျင်ကို ပိုမိုကာကွယ်ပါသည်။

၁။ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ကာကွယ်နိုင်ခြင်း

EV ကားများသည် ဓာတ်ငွေ့ (gas emissions) မထုတ်လွှတ်ပါ၊ အထူးသဖြင့် ကာဗွန်ဒိုင် အောက်ဆိုက် (carbon dioxide)၊ နိုက်ထရိုဂျင် အောက်ဆိုက်(nitrogen oxide) နှင့် PM2.5 (fine particulate matter) စသည်တို့ မထုတ်လွှတ်ပါ။ ထို့ကြောင့် လေထုညစ်ညမ်းမှု လျော့နည်းစေပြီး ပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်မှုကို ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။

၂။ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲ လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ကို အသုံးပြုနိုင်ခြင်း

EV ကားများသည် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားဖြင့် သွားလာမှုကို အခြေခံသည်။ လျှပ်စစ်စွမ်းအား ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးပြီး ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ပိုမို တိုးတက်သော ရင်းမြစ်များမှ ရယူနိုင် (ဥပမာ - နေ၊ လေ၊ ရေစွမ်းအင်)သည်။

၃။ သဘာဝရင်းမြစ်များကို မထိခိုက်စေခြင်း

EV ကားများသည် ရုပ်ကြွင်းလောင်စာ မလိုအပ်ဘဲ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားဖြင့်သာ အလုပ်လုပ်ပြီး အခြားအင်ဂျင်စနစ်နှင့် ဆက်စပ်မှုမရှိပါ။ ထို့ကြောင့် သဘာဝရင်းမြစ်များသုံးစွဲခြင်းကို လျော့နည်းစေပြီး ကမ္ဘာ့ပတ်ဝန်းကျင်ပျက်စီးမှုကို ကာကွယ်ပါသည်။

၄။ သက်သာသောအသုံးစရိတ်

EV ကားများအတွက် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားဖြင့်သာ အသုံးပြုခြင်းကြောင့် ကားတစ်စီး၏ အသုံးစရိတ် သည် အခြားမော်တော်ယာဉ်တစ်စီး၏ ဓာတ်ဆီ အသုံးစရိတ်ထက် ပို၍သက်သာသည်။ ထို့ပြင် လျှပ်စစ်ကားတစ်စီး၏ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းမှုစျေးနှုန်း လည်းသက်သာပါသည်။

၅။ အသံညစ်ညမ်းမှု နည်းပါးခြင်း

EV ကားများသည် စက်သုံးဆီကိုအသုံးပြုခြင်း မရှိသောကြောင့် အသံဆူညံမှုကို လျှော့ချပေးနိုင် သည်။

၆။ နည်းပညာဆိုင်ရာ အကျိုးကျေးဇူးများရရှိနိုင်ခြင်း

EV ကားများတွင် အဆင့်မြင့်နည်းပညာများ ပါဝင်ပြီး ခေတ်မီဆန်းသစ်သောနည်းပညာများ (ဥပမာ - Self-driving features၊ infotainment systems) များ ပါဝင်သောကြောင့် အသုံးပြုသူ များအတွက် ကောင်းမွန်သောခံစားချက်ကိုရရှိစေပါသည်။ ထို့ကြောင့် EV ကားအသုံးပြုခြင်းသည် လျှပ်စစ်စွမ်းအင်၊ သဘာဝရင်းမြစ်ကို ကောင်းစွာထိန်းသိမ်းနိုင်ခြင်းနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ကို ကာကွယ်နိုင်ခြင်းအတွက် အရေးကြီးသောကဏ္ဍတစ်ခုဖြစ်လာပါသည်။

လျှပ်စစ်ကားများသည် ကျွန်ုပ်တို့၏ကမ္ဘာတွင် ကြီးမားသောပြောင်းလဲမှုကို ပြုလုပ်နေပါသည်။ ၎င်းတို့သည် လေထုညစ်ညမ်းမှုကို လျှော့ချရန်နှင့် ရုပ်ကြွင်းလောင်စာများအပေါ် ကျွန်ုပ်တို့၏ မှီခို အားထားမှုကိုလျှော့ချရန် ကူညီပေးနေပြီး ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို တိုက်ဖျက်ရန်နှင့် လေကိုသန့်စင်စေရန်အတွက် သတင်းကောင်းဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားသို့ပြောင်းခြင်းသည် စွမ်းအင်သိုလှောင်ရန်နှင့် ကျွန်ုပ်တို့၏ ဓာတ်အားလိုင်းများ ပိုမိုတည်ငြိမ်စေရန်အတွက် အခွင့်အလမ်းများ ပွင့်စေကာ နေရောင်ခြည်နှင့် လေစွမ်းအင်ကဲ့သို့သော ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင် အရင်းအမြစ်များကို အသုံးပြုရန်ပိုမိုလွယ်ကူစေသည်။ ထို့အပြင် လျှပ်စစ် ကားများသည် လောင်စာဆီနှင့် ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းမှုစရိတ်စကများအတွက် ငွေကုန်သက်သာပြီး အလုပ်အကိုင်သစ်များ ဖန်တီးပေးကာ စီးပွားရေးကို မြှင့်တင်ပေးပါသည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ အစိုးရများ သည် ပြည်သူများအား လျှပ်စစ်ကားများ ပြောင်းလဲအသုံးပြုမှုကို အားပေးရန် လုပ်ဆောင်လျက်ရှိရာ လျှော့စျေးများ၊ အခွန်လျှော့စျေးများနှင့် လျှပ်စစ်ကားများကို ဝယ်ယူရန် ပိုမိုဆွဲဆောင်လျက်ရှိပြီး အသုံးပြုရလွယ်ကူစေရန်အတွက် အားသွင်းရုံများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ လုပ်ဆောင်ပေးလျက်ရှိ သည်။

လျှပ်စစ်ကားများ၏ အနာဂတ်တွင် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် ဘက်ထရီနည်းပညာ၊ မောင်းသူမဲ့ကား များနှင့် ရေရှည်တည်တံ့သော ထုတ်လုပ်ရေးများ၏ တိုးတက်မှုများသည် မော်တော်ယာဉ်လုပ်ငန်းကို ပြောင်းလဲစေနိုင်ပါသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IEA)၏ အဆိုအရ ၂၀၅၀ ပြည့်နှစ် တွင် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက် အသားတင်ထုတ်လွှတ်မှု သုညသို့ ရောက်ရှိရန်အတွက် သယ်ယူပို့ဆောင် ရေးမှ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက် ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ် မှုကို တစ်နှစ်လျှင် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျော်လျှော့ချရန် လိုအပ်ပါသည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ လူများသည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာပြဿနာများကို ပိုမိုသိရှိလာပြီး ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု ကင်းစင်သော သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကို တွန်းအားပေးလာသည်နှင့်အမျှ လျှပ်စစ်ကားများသည် စံနှုန်း တစ်ခုဖြစ်လာဖွယ်ရှိပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံတော်အစိုးရက Public Transportation အတွက် ခရီးတိုမြို့တွင်းပြေးဆွဲသည့် လျှပ်စစ်ယာဉ်များ၊ လျှပ်စစ်ဘတ်စ်ကားများ တင်သွင်း ထုတ်လုပ်အသုံးပြုနိုင်ရေး ပြည်တွင်း/ပြည်ပ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ဖိတ်ခေါ်၍ ဆောင်ရွက်ရန် လမ်းညွှန် ချက်ဖြင့် အမျိုးသားအဆင့် လျှပ်စစ်သုံးယာဉ်နှင့် ဆက်စပ်လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဦးဆောင် ကော်မတီကို ဖွဲ့စည်းအကောင်အထည်ဖော်ပြီး Pilot Project ကာလသတ်မှတ်ကာ EV ယာဉ်များ တင်သွင်း/ထုတ်လုပ်ရေး၊ အများသုံး Level-3 အဆင့် Charging Station များ တည်ဆောက်ရေး စသည့်လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ နိုင်ငံတော်အစိုးရသည် နိုင်ငံတော်နှင့် ပြည်သူအတွက် အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေရန် အများပြည်သူသွားလာရေးတွင် အသုံးပြုသည့် အငှားယာဉ်နှင့် ဘတ်စ်ကား များကို လျှပ်စစ်စွမ်းအင်သုံးယာဉ်များအဖြစ် သုံးစွဲခြင်းမှအစပြုကာ ရေရှည်တွင် ပြည်တွင်း၌တပ်ဆင် ထုတ်လုပ်မှုများ ပြုလုပ်နိုင်ရန် အမျိုးသားအဆင့် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက် အကောင်အထည်ဖော်လျက် ရှိကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။ ။