ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္း (၈) ႀကိမ္ေျမာက္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသ မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရးႏွင့္ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ညီလာခံဖြင့္ပြဲ အခမ္းအနားသို႔ တက္ေရာက္အမွာစကားေျပာၾကား

ေနျပည္ေတာ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၄

(၈)ႀကိမ္ေျမာက္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသ မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရးႏွင့္ အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ ညီလာခံဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားကို ယေန႔နံနက္ ၉ နာရီတြင္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာကြန္ဗင္းရွင္း ဗဟိုဌာန-၂ ၌ က်င္းပရာ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာ စိုင္းေမာက္ခမ္း တက္ေရာက္အမွာစကား ေျပာၾကားသည္။

ေရွးဦးစြာ အခမ္းအနားသို႔ တက္ေရာက္လာၾကသူမ်ားက ႏုိင္ငံေတာ္အလံကို အေလးျပဳၾကၿပီး ယဥ္ေက်းမႈဝန္ႀကီးဌာနမွ အမ်ိဳးသမီးငယ္မ်ားက ျမန္မာ့ရိုးရာေစာင္း ျဖင့္ တီးခတ္ေဖ်ာ္ေျဖၿပီး အခမ္းအနားကို ဖြင့္လွစ္သည္။

ထို႔ေနာက္ ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္းက အမွာစကားေျပာၾကား ရာတြင္ ယခုကဲ့သို႔ အေရးပါသည့္ညီလာခံကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ပထမဆုံးက်င္းပခြင့္ ရသည့္အတြက္ ဂုဏ္ယူဝမ္းေျမာက္မိပါေၾကာင္း၊ ညီလာခံ၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္ တစ္ခုျဖစ္သည့္ ပါဝင္ပတ္သက္ သူမ်ားအားလုံးကို မူဝါဒလမ္းစဥ္တစ္ခုဖန္တီးေပးၿပီး ထုိမူဝါဒမွတစ္ဆင့္ ေအာင္ျမင္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ရရွိခဲ့ေသာ အေတြ႕အႀကဳံ သင္ခန္းစာမ်ားကို မၽွေဝၾကရန္ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ သို႔မွသာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ မ်ိဳးပြားမႈ ဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးႏွင့္ အခြင့္အေရးကို လက္လွမ္းမီႏိုင္ေရးဟူသည့္ ဘုံရည္မွန္းခ်က္ သို႔ တက္လွမ္းႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

ထို႔အျပင္ တီထြင္ဆန္းသစ္မႈ၊ နည္းပညာ၊ လုပ္ငန္းဝန္ေဆာင္မႈ၊ လူဦးေရ ဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အသိဥာဏ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ သုေတသန ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို မွ်ေဝၾကျခင္း၊ မူဝါဒ၊ ေငြေၾကးကိစၥ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တာဝန္ခံမႈ၊ ေထာက္ခံအားေပးမႈ၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ မ်ိဳးပြားမႈဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးအခြင့္အေရး အစီအစဥ္ ထည့္သြင္းမႈႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အေလ့အက်င့္မ်ားကို မၽွေဝၾကျခင္းႏွင့္ အခြင့္အလမ္းအသစ္မ်ား ေပၚထြန္းလာေရး ရည္မွန္းခ်က္မွ တစ္ဆင့္ ေဒသတြင္းႏွင့္ အျခားေဒသမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ ခိုင္မာလာေစျခင္းတို႔ကို ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ မ်ိဳးပြားမႈဆိုင္ရာ က်န္းမာေရး အခြင့္အေရးမ်ားသည္ အသက္ကယ္ေရးအတြက္ သာမက အမ်ိဳးသမီးမ်ားသိကၡာရွိရွိႏွင့္ အဆင့္အတန္းရွိရွိ ေနႏိုင္ေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေၾကာင္း၊ မိသားစုစီမံကိန္းႏွင့္ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးေၾကာင့္ မလိုလားအပ္ေသာကိုယ္ဝန္ေဆာင္မႈႏွင့္ အႏၲရာယ္မ်ားကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္းျဖင့္ မိခင္ေသဆုံးမႈကို သုံးပုံတစ္ပုံအထိ ေလၽွာ႔ခ်ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ မလိုလားအပ္သည့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ရန္ အရည္အေသြး ျမင့္မားသည့္ က်န္းမာေရးဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို လူတိုင္းလက္လွမ္းမွီရန္ လိုအပ္ပါ ေၾကာင္း။

 ႏုိင္ငံ၏ က်န္းမာေရးက႑မ်ား၌ သိသာထင္ရွားသည့္ တိုးတက္ေအာင္ျမင္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ယခုညီလာခံကို မိခင္ေသဆုံးမႈႏႈန္းေလ်ာ့ခ်ေရးတြင္ အေရး ပါေသာ လိုအပ္ခ်က္တစ္ရပ္ျဖစ္သည့္ အျမင္မ်ားႏွင့္အသိပညာဗဟုသုတ က်ယ္ျပန္႔လာ ေစေရး ေျခလွမ္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ႐ႈျမင္ပါေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ မိန္းကေလးမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို ကမၻာလုံးဆိုင္ရာပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈျဖင့္ ပံ့ပိုးေပး သည့္ မိသားစုစီမံကိန္း ၂၀၂၀ ကိုေဆာင္႐ြက္ရန္ သံႏၷိဌာန္ခ်မွတ္ထားပါေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

ယင္းေနာက္ ကုလသမဂၢလူဦးေရ ရန္ပုံေငြအဖြဲ႕ အာရွပစိဖိတ္ေဒသဆုိင္ရာ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး မစၥယူရီကိုယာဆူကာဝါႏွင့္ Malaysia AIDS Council  ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ရပ္ခ်္ကာရင္မ္တုိ႔က ႀကိဳဆိုႏႈတ္ခြန္းစကား ေျပာၾကားၾကသည္။

ထို႔ေနာက္ ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္းသည္ ညီလာခံစာတမ္း ဖတ္ပြဲတြင္ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးမည့္သူမ်ား၊ အမ်ိဳးသားက်န္းမာေရး ေကာ္မတီဝင္မ်ား၊ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ စုေပါင္း၍ မွတ္တမ္းတင္ဓာတ္ပံု ရိုက္ၾကသည္။

ဆက္လက္၍ ဒုတိယသမၼတသည္ ခင္းက်ုင္းျပသထားသည့္ တုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္မိခင္ႏွင့္ ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း၊ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ျပခန္းမ်ားအား လွည့္လည္ၾကည့္ရႈ သည္။

(၈)ႀကိမ္ေျမာက္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသ မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရးႏွင့္ အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ ညီလာခံကို ေဒသတြင္းႏုိင္ငံမ်ား အခ်င္းခ်င္း မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရးႏွင့္ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ားကို အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းႏွင့္ အေတြ႕အႀကံဳဖလွယ္ျခင္း၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာ ျပည္တြင္း/ျပည္ပ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမွ ဦးေဆာင္က်င္းပရန္ရွိျခင္းႏွင့္ လတ္တေလာျဖစ္ေပၚေနေသာ ႏုိင္ငံအားလံုးခံစားေနရ သည့္ အခက္အခဲမ်ား၊ စိန္ေခၚမႈမ်ား၊ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ စိုေျပစိမ္းလန္းမႈဆိုင္ရာ၊ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုဆိုင္ရာမ်ားႏွင့္ မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရး ဆိုင္ရာျပႆနာမ်ား ေဆြးေႏြးအေျဖရွာရန္ ရည္ရြယ္က်င္းပေၾကာင္းသိရၿပီး ပ်ိဳရြယ္သူ မ်ိဳးဆက္ပြား က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အသိပညာဖလွယ္ျခင္း၊ လူငယ္ညီလာခံက်င္းပျခင္း၊ နည္းပညာ၊ အတတ္ပညာဆုိင္ရာမ်ား ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ႏုိင္ငံတကာမွ တင္သြင္းလာသည့္ သိပၸံႏွင့္ သုေတသနစာတမ္းမ်ား ေရြးခ်ယ္ဖတ္ၾကားေဆြးေႏြးျခင္း၊ ညီလာခံႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ ပိုစတာမ်ား ဖိတ္ေခၚတင္ဆက္ျပသျခင္း၊ ေဟာေျပာပြဲမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္းႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္နယ္နိမိတ္အတြင္းရွိ အရပ္ဖက္လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္း မ်ား၏ မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရးႏွင့္ အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္ ေလ့လာၾကမည္ျဖစ္သည္။

အာရွပစိဖိတ္ေဒသ မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရးႏွင့္ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ညီလာခံ မ်ားကို ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံ၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ တရုတ္ႏုိင္ငံ၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံႏွင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံတို႔၌ က်င္းပခဲ့ၾကရာ ယခု (၈) ႀကိမ္ေျမာက္ညီလာခံကို ျမန္မာႏုိင္ငံက အိမ္ရွင္ႏုိင္ငံအျဖစ္ လက္ခံက်င္းပျခင္း ျဖစ္သည္။

အဆုိပါညီလာခံကို ျမန္မာႏုိင္ငံ မိခင္ႏွင့္ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္းက ႀကီးမွဴးက်င္းပျခင္းျဖစ္ၿပီး ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၃ ရက္မွ ၂၆ ရက္ထိ က်င္းပမည္ျဖစ္သည္။

(၈)ႀကိမ္ေျမာက္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသ မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရးႏွင့္ အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ ညီလာခံဖြင့္ပြဲ အခမ္းအနားသို႔ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးမ်ား၊ ဒုတိယဝန္ႀကီးမ်ား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ မိခင္ႏွင့္ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း ဂုဏ္ထူးေဆာင္နာယကမ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ား၊ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသႏုိင္ငံမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ဖိတ္ၾကားထားသူ မ်ား တက္ေရာက္ၾကသည္။

ညပိုင္းတြင္ ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္းသည္ (၈)ႀကိမ္ေျမာက္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသ မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရးႏွင့္ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာညီလာခံသို႔ တက္ေရာက္လာၾကသူမ်ားအား သဂၤဟဟိုတယ္တြင္ ညစာ စားပြဲျဖင့္ တည္ခင္းဧည့္ခံ သည္။